Ο βαθμός υποστήριξης που νιώθουμε ότι αντλούμε από τους φίλους μας έρχεται συχνά ως συνάρτηση του πόσο στενή είναι η σχέση που έχουν οι ίδιοι μεταξύ τους, σύμφωνα με τα ευρήματα διπλής μελέτης στις Ηνωμένες Πολιτείες που δημοσιεύονται στο Social Psychology Quarterly.
Όσο πιο συνεκτικό και δεμένο είναι το δίκτυο το ανθρώπων που μας περιβάλλει, τόσο περισσότερο νιώθουμε ότι μπορούμε να βασιστούμε σε αυτούς για υποστήριξη, εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης David Lee, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Οχάιο και αναπληρωτής καθηγητής Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο.
«Έχει σημασία εάν οι φίλοι σας εξαρτώνται ο ένας από τον άλλον, όπως ακριβώς εξαρτάστε και εσείς από εκείνους» αναφέρει ο Δρ Lee, ο οποίος διεξήγαγε με συναδέλφους του στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο δύο σχετικές διαδικτυακές μελέτες που προσφέρουν παράλληλα προκαταρκτικά στοιχεία σχετικά με δύο μηχανισμούς στην ψυχολογία μας που μπορεί να εξηγούν τα ευρήματα.
Στην πρώτη μελέτη, 339 συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαριθμήσουν οκτώ ανθρώπους στους οποίους κατέφυγαν τους τελευταίους έξι μήνες για υποστήριξη και εν συνεχεία να αξιολογήσουν σε κλίμακα από το 1 έως 7 πόση υποστήριξη έλαβαν από κάθε άτομο. (Οι περισσότεροι αναφέρθηκαν σε φίλους ή μέλη της οικογένειάς τους, και αρκετοί σε συναδέλφους, συντρόφους συμφοιτητές ή συγκατοίκους).
Το καίριο σημείο στη μελέτη ήταν ότι κλήθηκαν παράλληλα να αξιολογήσουν σε ανάλογη κλίμακα εάν και πόσο στενή σχέση είχε το κάθε πιθανό ζευγάρι των οκτώ υποστηρικτών τους (από το «δεν γνωρίζονται» έως το «εξαιρετικά κοντά»).
Βάσει των απαντήσεων, οι ερευνητές υπολόγισαν πόσο δεμένο ήταν το δίκτυο του κάθε συμμετέχοντος -όσο πιο κοντά ήταν οι φίλοι και συγγενείς μεταξύ τους, τόσο πιο συμπαγές και το δίκτυο. Και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο πιο δεμένο το δίκτυο, τόσο μεγαλύτερη υποστήριξη θεωρούν οι συμμετέχοντες ότι μπορούν να λάβουν από τα πρόσωπα που το απαρτίζουν.
Η δεύτερη σχετική μελέτη, με τη συμμετοχή 240 ατόμων, εξέτασε εάν η συνεκτικότητα ενός κοινωνικού δικτύου επιδρά σε κατάσταση κατά την οποία οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια.
Στην προκειμένη, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαριθμήσουν δύο διαφορετικές ομάδες τεσσάρων ατόμων στις οποίες θα μπορούσαν να προστρέξουν εάν χρειάζονται βοήθεια. Η μία ομάδα αποτελούνταν από άτομα που είχαν στενή σχέση μεταξύ τους και η δεύτερη όχι.
Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να φανταστούν ένα σενάριο διάρρηξης στην κατοικία τους. Οι μισοί κλήθηκαν να ζητήσουν βοήθεια από την ομάδα ατόμων που δεν διατηρούν σχέσεις μεταξύ τους, και οι άλλοι μισοί από τα τέσσερα άτομα που γνωρίζονται και συνδέονται φιλικά ή συγγενικά.
Τα αποτελέσματα έδειξαν, και σε αυτή την περίπτωση, πως οι μετέχοντες που θεωρητικά ζήτησαν τη βοήθεια στενής ομάδας φίλων ή συγγενών ένιωθαν ότι θα λάβουν μεγαλύτερη υποστήριξη συγκριτικά με την εκδοχή των ατόμων που δεν γνωρίζονται.
Κατά τους ερευνητές, τα ευρήματα προσφέρουν και κάποια προκαταρκτικά στοιχεία αναφορικά με τους μηχανισμούς στην ψυχολογία μας που μπορεί να εξηγούν γιατί οι άνθρωποι αισθάνονται ότι υποστηρίζονται καλύτερα από στενή ομάδα φίλων ή συγγενών.
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, οι συμμετέχοντες ανέφεραν πως εκλαμβάνουν την ομάδα αυτή στενών φίλων ή συγγενών ως μία οντότητα, ενώ επίσης ήταν πιθανότερο να εκλαμβάνουν την ομάδα αυτή ως τμήμα της δικής τους ταυτότητας.
Κατά τους υπογράφοντες, τα ευρήματα αμφότερων των μελετών καταδεικνύουν ότι σημασία ως προς το πόση υποστήριξη νιώθουμε ότι δεχόμαστε δεν έχει μόνο ο αριθμός των ανθρώπων και συγγενών που μας περιβάλλει.
Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε συνοψίζοντας ότι εάν έχουμε δύο ανθρώπους στη ζωή μας που είναι πολύ υποστηρικτικοί απέναντί μας είμαστε πραγματικά πολύ τυχεροί, όμως εάν τα δύο αυτά πρόσωπα συνδέονται και μεταξύ τους τότε μάλλον έχουμε κερδίσει το… λαχείο.
