Η διακαθετηριακή εμφύτευση βιολογικής πρόθεσης στη θέση της αορτικής βαλβίδας [Transcatheter Aortic Valve Implantation (TAVI) ή Transcatheter Aortic Valve Replacement (TAVR) όπως ήταν ο όρος που επικράτησε παλιότερα στις ΗΠΑ] αποτελεί μια από τις ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες της επεμβατικής καρδιολογίας που αποσκοπεί στην λειτουργική αντικατάσταση μιας στενωμένης αορτικής βαλβίδας- μιας βαλβίδας δηλαδή που δεν ανοίγει σωστά.
Σήμερα η TAVΙ αποτελεί μια θεραπευτική επιλογή για τα άτομα εκείνα που πάσχουν από σοβαρή στένωση της αορτικής βαλβίδας αλλά διατρέχουν ενδιάμεσο ή υψηλό κίνδυνο επιπλοκών από μια ενδεχόμενη χειρουργική αντικατάσταση αυτής (και σημαίνει βέβαια μια χειρουργική επέμβαση «ανοιχτής καρδιάς»). Η απόφαση για τη θεραπεία της στένωσης της αορτής με TAVΙ λαμβάνεται από μια ομάδα ειδικών επεμβατικών καρδιολόγων και καρδιοχειρουργών οι οποίοι συνεργάζονται για να καθορίσουν την καλύτερη θεραπευτική επιλογή για τον κάθε ασθενή.
Η TAVΙ μπορεί να ανακουφίσει από τα σημεία και τα συμπτώματα της στένωσης της αορτικής βαλβίδας και έχει βρεθεί ότι μπορεί να βελτιώσει την επιβίωση σε άτομα που εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα.
Στένωση αορτής: Τι είναι και γιατί πρέπει να αντιμετωπίζεται
Η στένωση της αορτικής βαλβίδας – ή στένωση της αορτής όπως αποκαλείται συχνά για συντομία – προκύπτει συνήθως από την επασβέστωση της αορτικής βαλβίδας της καρδιάς με επακόλουθο την ασβεστοποιό εκφύλιση αυτής, εμποδίζοντας τελικά το πλήρες άνοιγμα της βαλβίδας. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει και περιορίζει τη ροή του αίματος από την καρδιά προς το υπόλοιπο σώμα, θέτοντας εν αμφιβόλω την εν γένει λειτουργία του καρδιακού μυ σαν αντλία αίματος. Η στένωση της αορτής μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος, λιποθυμία, κόπωση, οίδημα στα πόδια και δύσπνοια. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.
Η TAVΙ μπορεί να είναι η λύση για εσάς εάν:
- Έχετε στένωση αορτής που προκαλεί σημεία και συμπτώματα.
- Έχετε ενδιάμεσο ή υψηλό κίνδυνο επιπλοκών σε ενδεχόμενη χειρουργική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας. Η συνύπαρξη νεφρικής και πνευμονικής νόσου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας χειρουργικής επέμβασης. Ακόμα και ασθενείς που κρίνονταν «ανεγχείρητοι» με τις έως τώρα χειρουργικές τεχνικές, πλέον έχουν τη δυνατότητα να λάβουν θεραπεία μέσω της επέμβασης TAVI.
- Έχετε υποβληθεί στο παρελθόν σε επέμβαση αντικατάστασης της αορτικής βαλβίδας με βιολογική πρόθεση η οποία όμως πλέον δεν λειτουργεί καλά.
Κίνδυνοι
Όλες οι ιατρικές διαδικασίες έρχονται με κάποιο είδος κινδύνου. Οι κίνδυνοι της διακαθετηριακης εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας (TAVΙ) περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αιμορραγία
- Αγγειακές επιπλοκές
- Προβλήματα που αφορούν τη νέα βαλβίδα, όπως η μετατόπιση της ή η διαρροή αίματος από αυτήν (ανεπάρκεια της βαλβίδας)
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Προβλήματα του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες) και ανάγκη εμφύτευσης βηματοδότη
- Νεφρική βλάβη
- Έμφραγμα
- Καρδιακή ρήξη
- Λοίμωξη
- Θάνατος
Πως γίνεται η TAVI
Η διακαθετηριακή εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVΙ) συνιστάταιστη λειτουργική αντικατάσταση της κατεστραμμένης γηγενούς αορτικής βαλβίδας με μία νέα φτιαγμένη από καρδιακό ιστό αγελάδας ή χοίρου, η οποία ονομάζεται βιολογική βαλβίδα (Εικόνα 1). Σε ορισμένες δε περιπτώσεις, μια τέτοια βιολογική βαλβίδα τύπου TAVI μπορεί να τοποθετηθεί στη θέση μιας προϋπάρχουσας βιοπροσθετικής αορτικής βαλβίδας (όταν έχει προηγηθεί παλαιότερη χειρουργική αντικατάσταση) η οποία δεν λειτουργεί πλέον καλά.
Πριν από την επέμβαση
Ο ασθενής θα αξιολογηθεί ενδελεχώς ώστε να αποσαφηνισθούν τυχόν παράγοντες κινδύνου που μπορεί να επηρεάσουν την επέμβαση TAVΙ αλλά και για να αναλυθούν όλες οι επιμέρους παράμετροι οι οποίες θα επηρεάσουν το σχεδιασμό διαφόρων επιμέρους πτυχών τόσο της ίδιας της παρέμβασης όσο και της νοσηλείας που θα απαιτηθεί πριν (προετοιμασία του ασθενούς) όσο και μετά από αυτήν (ανάρρωση).
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης
Ο ασθενής λαμβάνει καταστολή ή γενική αναισθησία. Κατάλληλη ενδοφλέβια αντιπηκτική αγωγή χορηγείται για την πρόληψη εμφάνισης θρομβώσεων.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης η ομάδα θεραπείας παρακολουθεί την αρτηριακή πίεση, τη λειτουργία της καρδιάς και τον καρδιακό ρυθμό εντοπίζοντας τυχόν μεταβολές και αντιμετωπίζοντας τις όποτε αυτό απαιτείται.
Για να εκτελέσει την TAVΙ, ο γιατρός μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στην καρδιά μέσω ενός αιμοφόρου αγγείου στο πόδι ή μέσω μιας μικροσκοπικής τομής στο στήθος (Εικόνα 2). Ο γιατρός μπορεί μερικές φορές να χρησιμοποιήσει άλλες προσεγγίσεις για πρόσβαση στην καρδιά. Ένας κοίλος σωλήνας (καθετήρας) εισάγεται στο σώμα μέσω του σημείου πρόσβασης. Προηγμένες τεχνικές απεικόνισης χρησιμοποιούνται για να καθοδηγηθεί ο καθετήρας μέσω των αιμοφόρων αγγείων στην καρδιά και στη θέση της αορτικής βαλβίδας.
Μόλις τοποθετηθεί η νέα βαλβίδα ο γιατρός «φουσκώνει» ένα μπαλόνι στην άκρη του καθετήρα ώστε να εκτείνει τη μέχρι τότε συμπτυγμένη βαλβίδα αντικατάστασης στην κατάλληλη θέση. Ορισμένες βαλβίδες είναι αυτοεκτεινώμενες χωρίς τη χρήση μπαλονιού. Όταν ο γιατρός είναι βέβαιος ότι η βαλβίδα είναι ασφαλής στη θέση της, ο καθετήρας αφαιρείται.
Μετά την επέμβαση
Ο ασθενής θα περάσει τη νύχτα στη μονάδα εντατικής θεραπείας για παρακολούθηση. Γενικά, θα περάσει περίπου δύο έως πέντε ημέρες έως ότου να αναρρώσει στο νοσοκομείο.
Τακτικά ραντεβού παρακολούθησης με τον θεράποντα θα προγραμματιστούν μετά την TAVΙ. Ο ασθενής οφείλει να ενημερώσει το γιατρό του εάν εμφανίσει νέα ή επιδεινούμενα σημεία ή συμπτώματα.
Μετά την επέμβαση, η χρόνια φαρμακευτική αγωγή ενδέχεται να τροποποιηθεί. Για παράδειγμα θα προστεθεί (αν ο ασθενής δεν ελάμβανε ήδη) κάποιο φάρμακο για την πρόληψη σχηματισμού θρόμβων αίματος. Ο γιατρός θα κρίνει το είδος και τη διάρκεια της θεραπείας.
Όπως όλες οι προσθετικές καρδιακές βαλβίδες, έτσι και αυτές που χρησιμοποιούνται από την TAVI, ενδέχεται να αποτελέσουν υπόστρωμα ανάπτυξης μικροοργανισμών. Οι περισσότεροι τέτοιοι μικροοργανισμοί που προσβάλλουντις καρδιακές βαλβίδες προέρχονται από τη χλωρίδα της στοματικής κοιλότητας. Η άριστη οδοντική υγιεινή, συμπεριλαμβανομένης της συχνής προληπτικής οδοντιατρικής παρακολούθησης, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των λοιμώξεων. Ο γιατρόςενδεχόμενα θα συστήσει τη λήψη κάποιων αντιβιοτικώνφαρμάκων (χημειοπροφύλαξη) πριν από ορισμένες οδοντιατρικές διαδικασίες για την πρόληψη τέτοιων λοιμώξεων.
Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής που περιλαμβάνει μια υγιεινή διατροφή, τακτική άσκηση, διατήρησηενός υγιούς βάρους και σίγουρα την αποφυγή του καπνίσματος.
