Το τρίτο κύμα της πανδημίας σε συνδυασμό με τα αυστηρότερα μέτρα και το γενικό τρίτο lockdown είναι γεγονός. Είναι μία πραγματικότητα που όλοι συζητούσαν, όλοι περίμεναν, είναι όμως εν τέλει πιο δύσκολο όταν ο φόβος γίνεται πράξη.
Ο φόβος του κόσμου μετατρέπεται πλέον σε ένα επώδυνο συναίσθημα απόγνωσης και καλούμαστε ουσιαστικά να ξαναγνωριστούμε από την αρχή με την πανδημία και να προσθέσουμε παρελθοντικά, αλλά και νέα εφόδια-σκέψεις που θα μας βοηθήσουν να βγούμε από όλο αυτό αλώβητοι. Πλέον βιώνουμε μία συνδημία ψυχικής υγείας, ένα συλλογικό τραύμα και καλούμαστε να το αντιμετωπίσουμε τόσο ατομικά όσο και ομαδικά.
Κάποιοι μάλιστα άρχισαν να παρουσιάζουν έντονα το φαινόμενο «πυρετός καμπίνας», ένα φαινόμενο που εμφανίζεται μετά από μεγάλα διαστήματα απομόνωσης (π.χ λόγω ψύχους), με κύρια συμπτώματα την νευρικότητα, την θλίψη, το στρες, τις καταχρήσεις, την έλλειψη αυτοπειθαρχίας. Τα θέματα ψυχικής φύσεως έχουν αυξηθεί εξίσου με τον αυτοκτονικό ιδεασμό, αλλά και τα επεισόδια κατάθλιψης να κατέχουν την πρώτη θέση.
Σε αυτό το τρίτο κύμα καλούμαστε να αυξήσουμε την αυτορρύθμισή μας (δηλαδή το πως μπορούμε να ρυθμίζουμε τη συμπεριφορά μας για να πετύχουμε έναν στόχο) και την ψυχική μας ανθεκτικότητα. Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή την φορά όντως θα είναι πιο δύσκολο από την πρώτη. Η πανδημική κόπωση έχει συσσωρευτεί και το όποιο αρνητικό συναίσθημα είναι αποδεκτό.
Στο θεραπευτικό μου γραφείο, ακούω καθημερινώς για την παραίτηση πολλών ατόμων από το συναίσθημα αισιοδοξίας, άλλοι αρχίζουν να μου ομολογούν με ενοχή στα μάτια πως έχουν ξεκινήσει κάποιου είδους φαρμακευτική αγωγή(αγχολυτικά)για να αντεπεξέλθουν, άλλοι πως πλέον δεν έχουν όρεξη να δουλεύουν από το σπίτι. Όλα αυτά οφείλουμε να θυμόμαστε πως είναι οκ.
Είναι οκ να θυμόμαστε:
- Πως είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε ευαλωτότητα. Ναι, θα είναι μία περίοδος που δεν θα είμαστε κάθε μέρα καλά, θα υπάρχουν μέρες που θα αισθανθούμε θλίψη ή θυμό και δεν θα μπορούμε να προσδιορίσουμε την ακριβής αιτία.
- Πως οι τρόποι που διαλέγουμε αυτή τη στιγμή για να ανταπεξέλθουμε στην καραντίνα, είναι παροδικοί. Ας μη είμαστε επικριτικοί, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί να κάνουμε λήψη κάποιου αγχολυτικού ή αντικαταθλιπτικού φαρμάκου.
- Πως αν απευθυνθούμε σε ειδικό δεν είναι αδυναμία. Πολλοί άνθρωποι εν μέσω πανδημίας ξεκίνησαν ψυχοθεραπεία, με αφορμή να βρουν αρχικά τρόπους αντιμετώπισης της κατάστασης, αλλά και να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους.
- Πως ακόμα και τώρα μπορούμε να θέτουμε στόχους για το μέλλον, μέχρι να επιστρέψουμε σε μία μετακανονικότητα. Ας σκεφτούμε ποια βήματα που επιτρέπεται να κάνω έτσι ώστε μόλις τελειώσει όλο αυτό να είμαι πιο προετοιμασμένος να υλοποιήσω τον στόχο μου.
Πιο συγκεκριμένα:
Οι βασικές ανάγκες που θα χρειαστεί να ικανοποιήσουμε για την ψυχική μας ανάκαμψη τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι:
1. Ασφάλεια- Τι με κάνει να νιώθω ασφαλής ακόμα και εν μέσω καραντίνας
2. Σύνδεση- Με ποιους ανθρώπους και πως μπορώ να συνδεθώ ουσιαστικά, ακόμα και από απόσταση;
3. Έλεγχος- Τι ελέγχω ακόμα;
4. Αξία -Τι συνεχίζει να έχει ακόμα αξία για μένα; Πως θα οδηγηθώ μέχρι εκεί;
5.Προσφορά- _Πως μπορώ να συνεχίσω να προσφέρω, στην δουλειά, στους σημαντικούς μου ανθρώπους, στα παιδιά μου;
Φυσικά, μιλώντας για ανάγκες, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε και στις ανάγκες των εφήβων που βιώνουν την κατάσταση αυτή με τις έντονες αλλαγές σε εκπαίδευση και πρόγραμμα. Είναι σημαντικό για το κάθε παιδί να έχει την ρουτίνα του. Είναι ακόμα πιο σημαντικό στο στάδιο της εφηβείας να αναπτύσσεται η ανάγκη για διασκέδαση, για επαφή με συνομηλίκους, για κατάκτηση της ατομικής ελευθερίας, κάτι που στερούνται αυτοί τη στιγμή οι έφηβοι.
Ας θυμόμαστε λοιπόν, πως είναι oK:
- Ο έφηβος να θέλει να συνομιλήσει με τους φίλους του και ίσως να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στα social media ΄η στο κινητό.
- Να θέλει να ξεσπάσει με κλάματα, απομόνωση στο δωμάτιο του ή να πάει για περπάτημα μόνος του.
- Αν αλλάξει για λίγο τις διατροφικές τους συνήθειες ή ελάχιστα την ρουτίνα του ύπνου. Μέσα από αυτά μπορεί αν θέλει να διασφαλίσει έλεγχο, ελευθερία, αλλά και στιγμές απολαύσεις.
Σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες, οι έφηβοι χρειάζονται σταθερές οικογενειακές και φιλικές σχέσεις, χώρο για έκφραση συναισθημάτων, πρόγραμμα που να συμπεριλαμβάνει μέσα στιγμές απολαύσεις, χώρο για σκέψη, σεβασμό, ασφαλές περιβάλλον, ειλικρινής έκφραση συναισθημάτων και από τους γονείς.