Θα μπορούσε να είναι Δημιουργώ άρα απολαμβάνω να υπάρχω… Κι αυτό γιατί είναι ρήμα ενεργητικό κλείνει μέσα του σκέψη, συναίσθημα και δράση.
Ο δημιουργός ενεργεί: συλλαμβάνει μια ιδέα, οποιαδήποτε ιδέα και την κάνει πραγματικότητα της δίνει μορφή, υπόσταση και πολλές φορές αν όχι όλες, η δημιουργία ή το δημιούργημα του είναι ένα θεραπευτικό παράθυρο.
Το πρόσημο της αναδημιουργίας είναι σχεδόν πάντα θετικό. Κομίζει, φέρει χαρά ή/και ικανοποίηση στο άτομο που δημιουργεί. Ικανοποίηση μιας βασικής ανάγκης, ικανοποίηση μιας δευτερογενούς ανάγκης, ικανοποίηση της ολοκλήρωσης ενός στόχου. Ταυτόχρονα αυξάνει το αίσθημα της αυτό αποτελεσματικότητας και της ευχαρίστησης του ατόμου που δημιουργεί/πράττει.
Άλλες φορές η δημιουργικότητα μπορεί να είναι πνευματική, άλλες χειρωνακτική και άλλες συνδυάζονται και οι δύο υποστάσεις.
Δημιουργικό είναι να μαγειρέψουμε μια νέα συνταγή ή το αγαπημένο φαγητό των παιδικών μας χρόνων.
Δημιουργικό είναι να φροντίσουμε τον χώρο μας, να φτιάξουμε κάτι χειροποίητο, να χορέψουμε, να γράψουμε, να εκφραστούμε, να παίξουμε να μάθουμε κάτι νέο, να ακολουθήσουμε μια νέα διαδρομή.
Οι δραστηριότητες αναδημιουργίας ή δημιουργικής απασχόλησης είναι ποικίλες και οι συνδυασμοί τους αμέτρητοι ανάλογα με την ηλικία, τα ενδιαφέροντα και το στάδιο της ζωής.
Υπάρχουν δραστηριότητες που είναι εστιασμένες στο άτομο, στους άλλους (κοινωνικές) και φυσικές (σωματικές). Όποιο είδος ή συνδυασμό επιλέξουμε τα οφέλη για τη διάθεση, την αυτοπεποίθηση και την ικανοποίηση είναι παρόντα.
Οφέλη και Παγίδες
Οι δραστηριότητες αναδημιουργίας/ δημιουργικότητας δρουν προστατευτικά για το άτομο καθώς μέσα από αυτές αναπτύσσει νέες δεξιότητες ή εξελίσσει ήδη υπάρχουσες, αυξάνει το αίσθημα της αυτό- αποτελεσματικότητας και της αυτοπεποίθησης, μαθαίνει να διαχειρίζεται συναισθήματα θυμού, άγχους και αβεβαιότητας. Επίσης, εκπληρώνεται η ανάγκη της έκφρασης αλλά και η σύνδεση με τους άλλους στην περίπτωση των δραστηριοτήτων που είναι εστιασμένες στους άλλους/ κοινωνικές.
Παράλληλα όταν αρχίσουμε να καταπιανόμαστε με οτιδήποτε θεωρούμε δημιουργικό, ενεργοποιείται στον εγκέφαλο, ο μηχανισμός επιβράβευσης που ελέγχει τη μνήμη και τη συμπεριφορά.
Ο μηχανισμός επιβράβευσης, συνδυάζοντας τη δραστηριότητα με το συναίσθημα ευχαρίστησης, δημιουργεί τις κατάλληλες συνδέσεις ώστε στο μέλλον να επαναλάβουμε τη δημιουργική δραστηριότητα.
Μελέτες αναφέρουν πως οι δραστηριοποίηση μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες ανεβάζει τα επίπεδα διάθεσης και μειώνει τα συμπτώματα κατάθλιψης.
Πολύ συχνά συνδέουμε τη δημιουργικότητα με την επιτυχία, την αποδοχή/ αναγνώριση των άλλων ή και την οικονομική ανταμοιβή.
Η δημιουργικότητα με μοναδικούς «προορισμούς – στόχους» την επιτυχία, την αναγνώριση και την οικονομική ανταμοιβή συχνά μπορεί να συνοδεύεται από άγχος, στεναχώρια, πίεση στον εαυτό, αδράνεια ή και αναβλητικότητα.
Όταν αποσυνδέσουμε τη δημιουργικότητα από τους προκαθορισμένους «προορισμούς» και την αφήσουμε να μας οδηγήσει τότε η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση που θα μας προσφέρει θα είναι ουσιαστικοί μας «σύντροφοι».
Συχνά, μπορεί να έχουμε μειωμένη όρεξη να δραστηριοποιηθούμε και να επιλέξουμε μια δραστηριότητα παθητική, ωστόσο εάν ξεκινήσουμε μια δραστηριότητα δημιουργική και περισσότερο ενεργητική, παρατηρούμε ότι το κίνητρο και η διάθεση μας αυξάνονται προοδευτικά και τα αποτελέσματα, μας βρίσκουν πιο ευδιάθετους και ικανοποιημένους απ’ όταν ξεκινήσαμε.
*Η κ. Αλίκη Ελένη Πουλή είναι Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dip, MSc Ψυχιατρική
