Πολλά ερωτήματα προκύπτουν σχετικά με τις μικροαποτιτανώσεις που εντοπίζονται στο μαστό και το ρόλο τους στη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Τι είναι οι μικροαποτιτανώσεις και πόσο ευθύνονται για τη δημιουργία της νόσου;
Οι μικροαποτιτανώσεις είναι μικρές συγκεντρώσεις αλάτων ασβεστίου σε μορφή κουκίδων που σχηματίζονται μέσα στο μαστό. Η δημιουργία τους μπορεί να είναι καλοήθους ή κακοήθους αιτιολογίας.
Όταν είναι διάσπαρτες στο μαστό και στρογγυλού σχήματος, οφείλονται σε ινοκυστική μαστοπάθεια ή σκληρυντική αδένωση που είναι καλοήθεις καταστάσεις. Όταν, όμως, είναι πολύ λεπτές, πλειόμορφες, άμορφες, ετερογενείς και σχηματίζουν μία ομάδα σε ένα μόνο σημείο του μαστού, τότε είναι ύποπτες και υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να οφείλονται στην παρουσία καρκινικών κυττάρων.
Ανάλογα με τη μορφολογία και την κατανομή των ύποπτων μικροαποτιτανώσεων η πιθανότητα να υποκρύπτουν καρκίνο κυμαίνεται σε ποσοστό 20- 90%. Ο καρκίνος του μαστού που εμφανίζεται με μικροαποτιτανώσεις χωρίς να συνοδεύεται από ψηλαφητό όγκο ή μάζα, είναι ο πιο πρώιμος καρκίνος. Η παρουσία τους συνδέεται κυρίως με το πορογενές καρκίνωμα in situ (DCIS) και το μικροδιηθητικό καρκίνωμα που, και στις δύο περιπτώσεις, είναι πολύ καλής πρόγνωσης. Η θεραπεία τους περιορίζεται σε μία ευρεία εκτομή της περιοχής που περιλαμβάνει τις μικροαποτιτανώσεις. Ανάλογα δε με το μέγεθος του καρκίνου και το βαθμό κακοήθειας, το θεραπευτικό σχήμα μπορεί να συνοδεύεται ή όχι από ακτινοθεραπεία του μαστού. Η χημειοθεραπεία δεν έχει θέση στην θεραπεία του DCIS και του μικρού μεγέθους καρκίνου του μαστού. Η επιβίωση των γυναικών από τον πρώιμο καρκίνο αγγίζει το 100%!
Οι μικροαποτιτανώσεις του μαστού αποτελούν αποκλειστικά μαστογραφικό εύρημα καθώς δεν είναι ψηλαφητές και δεν είναι διακριτές στον υπέρηχο. Τα τελευταία χρόνια, που ολοένα και περισσότερες γυναίκες υποβάλλονται σε ετήσιο προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία, η ανεύρεση πρώιμων καρκίνων έχει αυξηθεί σημαντικά με αποτέλεσμα τη σοβαρή μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του μαστού.
Η διερεύνηση των ύποπτων μικροαποτιτανώσεων της μαστογραφίας γίνεται με βιοψία. Εάν οι μικροαποτιτανώσεις συνοδεύονται από μόρφωμα που φαίνεται στον υπέρηχο, τότε η βιοψία γίνεται με κόπτουσα βελόνα (core biopsy) υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση με τοπική αναισθησία.
Εάν οι μικροαποτιτανώσεις καταλαμβάνουν μεγαλύτερη έκταση και βρίσκονται κοντά στο δέρμα, στη θηλή ή στο θωρακικό τοίχωμα, τότε η βιοψία γίνεται χειρουργικά με γενική αναισθησία στην κλινική. Πριν από το χειρουργείο τοποθετείται με τη βοήθεια του μαστογράφου συρμάτινος «οδηγός» (wire hook) στο σημείο όπου αυτές βρίσκονται, κατευθύνοντας τον χειρουργό να εντοπίσει το σημείο του μαστού που πρέπει να αφαιρέσει. Σε κάποιες περιπτώσεις, εάν η βιοψία είναι θετική για κακοήθεια και τα χειρουργικά όρια καθαρά, μπορεί να μην χρειάζεται επιπλέον χειρουργική παρέμβαση και η ίδια η βιοψία να είναι θεραπευτική.
Συρμάτινος «οδηγός» (wire hook)
Εάν οι μικροαποτιτανώσεις αποτελούν μία μικρή ομάδα μεγέθους ενός έως δύο εκατοστών που φαίνεται μόνο στη μαστογραφία, τότε η βιοψία γίνεται στερεοτακτικά με τομοσύνθεση και με τοπική αναισθησία στην κλινική.
Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα της βιοψίας με την παραπάνω μέθοδο είναι θετικό για κακοήθεια, τότε πρέπει να ακολουθήσει χειρουργική αφαίρεση μιας ευρύτερης περιοχής γύρω από το σημείο που έγινε η βιοψία για να εξασφαλιστούν καθαρά όρια.
Σήμερα το Metropolitan General διαθέτει το μοναδικό στην Ελλάδα υπερσύγχρονο μηχάνημα ψηφιακής τομοσύνθεσης που, λόγω υψηλής ευκρίνειας και ανάλυσης εικόνας, έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύει ακόμα και την πιο λεπτή μικροαποτιτάνωση. Μέσα από τη δημιουργία τρισδιάστατων εικόνων μπορεί να μας δώσει ακριβώς τον αριθμό και τη θέση των μικροαποτιτανώσεων και, με το προηγμένο σύστημα στερεοτακτικής βιοψίας που διαθέτει, να στοχεύσει με απόλυτη ακρίβεια το σημείο που πρέπει να γίνει η βιοψία.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες, όμως η απεικονιστική τεχνολογία και τα μοντέρνα συστήματα βιοψίας που διαθέτουμε βοηθούν στην πρώιμη ανίχνευση βλαβών σώζοντας τη ζωή χιλιάδων γυναικών κάθε χρόνο. Γι’ αυτό, τονίζουμε διαρκώς ότι η καλύτερη θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι η πρόληψη.
