Ημερολογιακά είμαστε στην αρχή του Φθινοπώρου και για τους περισσότερους από εμάς το διάστημα αυτό χαρακτηρίζεται ως περίοδος προσαρμογής. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τον Σεπτέμβριο με τον Ιανουάριο αφού και οι δυο αυτοί μήνες συμβολίζουν για τον καθένα από εμάς το τέλος και την αρχή μιας καινούργιας περιόδου. Γιατί κάποιοι από εμάς δυσκολεύονται να προσαρμοστούν και τι θα μας βοηθήσει να έχουμε καλύτερη διάθεση το διάστημα αυτό;
Εδώ και τουλάχιστον τρεις δεκαετίες μελετάται εντόνως η επίδραση των εποχών στην Ψυχολογία μας και έχει βρεθεί πως πάρα πολλοί άνθρωποι σε ένα μεγάλο γεωγραφικό πλάτος βιώνουν έντονη πτώση της διάθεσης τους και όχι μια απλή μελαγχολία. Ο όρος που περιγράφει την συγκεκριμένη κατάσταση ονομάζεται Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder ή SAD).
Προτού βιαστείτε να διαγνώσετε τον εαυτό σας με SAD να διευκρινίσουμε πως πρόκειται για μια διαταραχή που εμφανίζεται ιδιαιτέρως φθινόπωρο και χειμώνα και χαρακτηρίζεται από λύπη, έντονη μελαγχολία, απώλεια ενδιαφέροντος για κοινωνικές δραστηριότητες, υπνηλία, κόπωση, ευερεθιστότητα και ξεσπάσματα θυμού, συμπτώματα δηλαδή που πλησιάζουν την κατάθλιψη ωστόσο το γνώρισμα τους είναι ότι παρατηρούνται κατά τις συγκεκριμένες δύο εποχές. Ένα ποσοστό 20% των ανθρώπων στις Η.Π.Α φαίνεται να επηρεάζεται από το σύνδρομο αυτό.
Μία από τις πρώτες υποθέσεις για την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή συνδέεται με την έλλειψη σε έκθεση ηλιακού φωτός η οποία δύναται να προκαλέσει μια βιοχημική ανισορροπία ενώ και η ορμόνη μελατονίνη εμπλέκεται έντονα με την κατάθλιψη και την SAD η οποία εκκρίνεται σε υψηλότερα επίπεδα στο σκοτάδι -επομένως όταν οι μέρες είναι μικρότερες και πιο σκοτεινές.
Εκτός όμως από τους ανθρώπους που ενδέχεται να υποβόσκει μια συναισθηματική διαταραχή – εποχιακή ή μη – μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων αναφέρουν μια αίσθηση αποδιοργάνωσης, υψηλής στοχοθεσίας και ήπιας μελαγχολίας πράγμα φυσικό και επόμενο για μια περίοδο που διαδέχεται το ούτως η άλλως πιο ανέμελο καλοκαίρι. Πολλοί παίρνουν αποφάσεις όπως «Αυτήν την χρόνια θα γραφτώ γυμναστήριο, χορό, Κινέζικα, Ρώσικα..», κάποιοι τα υλοποιούν άλλοι πάλι όχι. Αν μπορούσαμε να συμπτύξουμε μερικές γενικές οδηγίες για να προσαρμοστούμε πιο ομαλά το φετινό Φθινόπωρο τότε θα έπρεπε να :
- Όσοι είναι γονείς, φτιάχνοντας το πρόγραμμα των παιδιών τους να τακτοποιούν παράλληλα και το δικό τους πρόγραμμα π.χ. Μάθημα αγγλικών το παιδί κάθε Πέμπτη στις 18.00 – περπάτημα την ίδια ώρα η μαμά γύρω από την κοντινή πλατεία του φροντιστηρίου.
- Όσοι δεν είναι γονείς, να δουν αυτό το διάστημα σαν ξεκίνημα ακαδημαϊκής χρονιάς και να φτιάξουν το πρόγραμμα τους με ότι ελεύθερο χρόνο τους απομένει γεμίζοντας το με δραστηριότητες.
Γενικά αυτή η περίοδος είναι η καλύτερη στιγμή να επενδύσετε στον εαυτό σας, να διατηρήσετε όσο γίνεται πιο υψηλά τα επίπεδα ενέργειας σας με σωστή διατροφή (π.χ. «θα ξεκινήσω να πίνω κάθε πρωί βότανα αντί για καφέ»), ύπνο (π.χ. «θα φροντίζω τουλάχιστον μια ώρα πριν από τον ύπνο να κλείνω υπολογιστή/tablet/TV») και άσκηση (π.χ. «θα πετάξω από πάνω μου τα περιττά κιλά των διακοπών»).Φροντίστε να αποφεύγετε τις μεγάλες προσδοκίες από τον εαυτό σας ώστε να είστε πιο συγκροτημένοι και να λαμβάνετε τις σωστές αποφάσεις για το ξεκίνημα της χρονιάς ή αλλιώς baby steps δηλαδή να κάνετε μικρά βήματα γεμίζοντας το πρόγραμμά σας εκεί που μπορείτε να το διαχειριστείτε.
Καλό και δημιουργικό Φθινοπωρινό ξεκίνημα για όλους!
