Ο κλινικός συντονιστής μεταμοσχεύσεων είναι ένας επαγγελματίας υγείας που υπηρετεί σε μεταμοσχευτικά κέντρα της χώρας. Στα καθήκοντά του είναι να πραγματοποιεί προ-μεταμοσχευτικούς ελέγχους, σε συνεργασία με την ιατρική ομάδα του κέντρου, ασθενών που θα ενταχθούν στη λίστα για μεταμόσχευση, να παρακολουθεί τη μετεγχειρητική πορεία των μεταμοσχευμένων εφ’ όρου ζωής καθώς επίσης να συντονίζει την όλη διαδικασία από την αναφορά ενός δότη οργάνων έως και τη μεταμόσχευση αυτών.
Ο κλινικός συντονιστής μεταμοσχεύσεων εφημερεύει μαζί με τη χειρουργική ομάδα αφαίρεσης μοσχευμάτων όλο το χρόνο για 24 ώρες το 24ωρο. Όταν εφημερεύει το μεταμοσχευτικό κέντρο, δηλαδή περίπου 10 ή 15 ημέρες ή και όλο το μήνα, ανάλογα με το μεταμοσχευτικό κέντρο, μπορεί να συμμετέχει σε συνεχόμενες αποστολές όπως φυσικά και όλη η ομάδα αφαίρεσης μοσχευμάτων. Έχουν ολοκληρωθεί 3 και 4 συνεχόμενες αποστολές ανά την Ελλάδα με πολλές ώρες πτήσεων σε αεροπλάνα της πολιτικής και στρατιωτικής αεροπορίας.
Όλοι όσοι εργαζόμαστε στα μεταμοσχευτικά κέντρα βιώνουμε τις περισσότερες φορές τόση σωματική κόπωση που εάν δεν υπήρχαν ψυχικά αποθέματα και αγάπη για το έργο μας θα είχαμε καταρρεύσει. Προσωπικά, όλα αυτά τα χρόνια, από το 2002 που βρίσκομαι ως κλινικός συντονιστής μεταμοσχεύσεων στον Ευαγγελισμό, κάθε φορά που λαμβάνω μία κλήση για την ύπαρξη δότη οργάνων, κατακλύζομαι από πλήθος συναισθημάτων: αρχικά λύπη για τον συνάνθρωπο που χάθηκε και θλίψη για τους οικείους του, που μαλακώνουν όμως στη σκέψη ότι από την πράξη της δωρεάς οργάνων θα λυτρωθούν και θα ζήσουν άλλοι συνάνθρωποι μας που έχουν ανάγκη και βιώνουν το δικό τους Γολγοθά.
Η δωρεά οργάνων αποτελεί πράξη αλτρουισμού και αγάπης προς το συνάνθρωπο και το κοινωνικό σύνολο. Τόσο η δωρεά όσο και η μεταμόσχευση των οργάνων είναι απολύτως διαφανείς διαδικασίες και κατά τη διάρκεια τους τηρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις από όλους τους εμπλεκόμενους σε αυτές.
Τη διαδικασία από την αναφορά ενός δότη οργάνων έως και τη μεταμόσχευση των αφαιρεθέντων μοσχευμάτων θα τη χαρακτήριζα ως έναν… μαραθώνιο αγώνα ταχύτητας. Ο χρόνος από την αφαίρεση των μοσχευμάτων έως και την μεταμόσχευση τους είναι πάντα μικρός αλλά εξαρτάται και από το όργανο.
Η μαραθώνια διαδρομή από την αφαίρεση ενός οργάνου ως τη μεταμόσχευσή του
Ως κλινικός συντονιστής μεταμοσχεύσεων παρακολουθώ τη μετεγχειρητική πορεία των μεταμοσχευμένων ασθενών μαζί με την ιατρική ομάδα του μεταμοσχευτικού μας κέντρου στον Ευαγγελισμό. Αποτελεί μεγάλη ικανοποίηση και χαρά να βλέπεις ανθρώπους που αντιμετώπιζαν ανεπάρκεια ενός ζωτικού οργάνου μετά τη μεταμόσχευση να αναγεννιούνται, να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους σε όλα τα επίπεδα, να ζουν! Και να ζουν χάρη στην προσφορά κάποιων συνανθρώπων μας που έφυγαν από τη ζωή.
Δεν ξεχνάω βεβαίως και τις φορές, που κατά τη διαδικασία αφαίρεσης μοσχευμάτων διαπιστώνεται η ακαταλληλότητα αυτών. Αυτές είναι από τις στιγμές που καταρρέεις ψυχολογικά, γιατί συνειδητοποιείς ότι δεν θα λυτρωθούν άνθρωποι που περιμένουν. Που περιμένουν, όμως, χωρίς να εύχονται να φύγει κάποιος από τη ζωή προκειμένου να ζήσουν αυτοί.
Όλα αυτά τα χρόνια στον συντονισμό μεταμοσχεύσεων πολλά περιστατικά με έχουν σημαδεύσει, ένα όμως έχει χαραχθεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Κατά τη διάρκεια μιας αποστολής στο νοσοκομείο Παίδων αντίκρισα τη μάνα του παιδιού – δότη να κρατά στα χέρια της μία πλαστική σακούλα που μέσα είχε τα ποδοσφαιρικά παπούτσια και την ποδοσφαιρική στολή του παιδιού της. Το είχε χτυπήσει ένα αυτοκίνητο καθώς πήγαινε στο γήπεδο να παίξει ποδόσφαιρο με το ποδήλατο του. Κι εκείνη η μάνα που είχε χάσει αναίτια κι αιφνίδια το παιδί της μού άπλωσε το χέρι της και μού είπε «βοηθήστε όσους περισσότερους μπορείτε»! Τι λόγια, Θεέ μου, να πεις εκείνη τη στιγμή; Τι να απαντήσεις σε αυτή τη δύναμη και το μεγαλείο ψυχής αυτής της μάνας;
Η χώρα μας, δυστυχώς, κατέχει μία από τις τελευταίες θέσεις στη δωρεά οργάνων. Κατά την προσωπική μου άποψη, αυτό δεν είναι αποτέλεσμα της αδιαφορίας των Ελλήνων αλλά της αδυναμίας των επαγγελματιών υγείας και του συστήματος υγείας γενικότερα να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για αυτό το κρίσιμο θέμα.
Θεωρώ επιβεβλημένη την άμεση αλλαγή στρατηγικής και την έκφραση καθαρής πολιτικής βούλησης για τη δωρεά οργάνων και συνεπώς τις μεταμοσχεύσεις. Κρίσιμη και σημαντική είναι και η συμμετοχή νέων ανθρώπων που αγαπούν τη μεταμόσχευση και τη δωρεά οργάνων στα Κέντρα λήψης αποφάσεων. Τέλος, επιβάλλεται να δοθούν κίνητρα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και να γίνει αξιολόγηση όλων των εμπλεκομένων.