Το καλοκαίρι είναι η εποχή που οι γιατροί συστήνουν να αφαιρούνται χειρουργικά κρεατάκια και αμυγδαλές. Οι λόγοι είναι καθαρά πρακτικοί και σε καμία περίπτωση δεν είναι ο κανόνας. Ανά περίπτωση μπορεί να θεωρηθεί ότι πρέπει να γίνει το χειρουργείο σε κάποια άλλη στιγμή, ενώ οι λόγοι είναι εξατομικευμένοι – δεν ισχύουν τα ίδια για όλα τα παιδιά.

Το καλοκαίρι, όμως, που τα παιδιά δεν έχουν υποχρεώσεις, έχουν όλον τον χρόνο να αναρρώσουν και να προετοιμαστούν για έναν χειμώνα με ελεύθερη αναπνοή και χωρίς υψηλούς πυρετούς και πόνους.

Πώς λειτουργούν αμυγδαλές και κρεατάκια

Ποια είναι, όμως, η λειτουργία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων, όπως ονομάζονται επιστημονικά τα κρεατάκια; Σε τι χρειάζονται στον οργανισμό;

Οι αμυγδαλές και οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις είναι λεμφικός ιστός, ο οποίος συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων.
Οι παρίσθμιες αμυγδαλές, όπως αποκαλούνται, βρίσκονται στον στοματοφάρυγγα και πιο συγκεκριμένα στα πλάγια τοιχώματα του φάρυγγα δεξιά και αριστερά και συνήθως είναι ορατές κατά το άνοιγμα του στόματος. Τα κρεατάκια βρίσκονται στο οπίσθιο τοίχωμα της μύτης, περιοχή που ονομάζεται ρινοφάρυγγας και δεν είναι ορατά.

Κι ύστερα ήρθαν οι… λοιμώξεις

Οι λοιμώξεις -στις οποίες πάρα πολλά παιδιά είναι ιδιαίτερα επιρρεπή και ταλαιπωρούνται κάθε χειμώνα- προκαλούν διόγκωση του λεμφικού αυτού συστήματος, με αποτέλεσμα, λόγω της θέσης τους, να προκαλούν μερική ή και πλήρη, ακόμη, απόφραξη του αεραγωγού.

«Τα μεν κρεατάκια προκαλούν ρινική απόφραξη και πολλές φορές απόφραξη και της λεγόμενης ευσταχιανής σάλπιγγας, με συνοδό οξεία μέση ωτίτιδα ή εκκριτική ωτίτιδα. Η διόγκωση των αμυγδαλών προκαλεί απόφραξη του στοματοφάρυγγα», επισημαίνει η παιδοΩΡΛ.

Τα κρεατάκια είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα, τα οποία απασχολούν τους γονείς με μικρά παιδιά. Πολύ συχνά, όμως, και άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας ταλαιπωρούνται ακόμη από αυτά, ακριβώς επειδή το πρόβλημα δεν λύθηκε στην παιδική τους ηλικία. Ουσιαστικά τα κρεατάκια είναι κι αυτά μια αμυγδαλή, που όλοι έχουμε στο πίσω μέρος της μύτης από τη γέννησή μας και συνήθως συρρικνώνεται μέχρι την ηλικία των 10 ετών.

Τα ενοχλητικά συμπτώματα

Φυσιολογικά, λοιπόν, όλοι οι άνθρωποι έχουμε κρεατάκια. Τα προβλήματα, όμως, προκύπτουν, όταν αυτά δεν συρρικνώνονται μέχρι τα 10 μας χρόνια και συνεχίζουν να ενοχλούν.

Τα πιο συχνά συμπτώματα, που θα παρατηρήσουμε στο παιδί, είναι ροχαλητό, ξηρός βήχας, μπούκωμα και κακουχία. Πιο σπάνια μπορεί να σαλιώνει το μαξιλάρι και να έχει κακοσμία στόματος. Όταν, λοιπόν, το παιδί μας ταλαιπωρείται από κάποια ή από όλα τα παραπάνω, είναι ώρα να επισκεφθούμε έναν ωτορινολαρυγγολόγο.

Η διάγνωση γίνεται, πια, στο ιατρείο, με έναν «μαγικό» και ανώδυνο τρόπο, χάρη στο εύκαμπτο ενδοσκόπιο, που μετατρέπει την όλη διαδικασία σε ευχάριστο παιχνίδι για το παιδί και βοηθά στο να αποφεύγονται οι ακτινογραφίες.

Να σημειωθεί ότι τα κρεατάκια μπορεί να επηρεάσουν κι άλλα κοντινά όργανα, όπως τα αυτιά, που, επειδή επικοινωνούν μ’ αυτά μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας, μπορεί να παρουσιάσουν είτε οξεία μέση είτε εκκριτική ωτίτιδα, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.

Επίσης οι αμυγδαλές, ως γειτονικά όργανα, μπορεί να εμφανίζουν συχνά φλεγμονές.

Η αντιμετώπιση

Όταν το παιδί έχει απλώς ήπιες ενοχλήσεις, η λύση μπορεί να δοθεί με τοπική αγωγή της μύτης, που συνίσταται κυρίως σε πλύσεις με ειδικές συσκευές. Αν, όμως, το πρόβλημα επιδεινώνεται, όσο το παιδί μεγαλώνει, με επίμονες φλεγμονές στα γειτονικά όργανα, όπως τα αυτιά και οι αμυγδαλές, η επέμβαση μπορεί να κριθεί απαραίτητη.

Τα τελευταία χρόνια το τοπίο έχει αλλάξει αρκετά στο συγκεκριμένο χειρουργείο και τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Με τις σύγχρονες μεθόδους η επέμβαση είναι ανώδυνη και ακριβής, χάρη στη χρήση και ενδοσκοπικών εργαλείων. Η αφαίρεση είναι πλήρης και το παιδί δεν θα χρειαστεί ξανά χειρουργείο. Στην περίπτωση που αφαιρεθούν μόνο τα κρεατάκια, η ανάρρωση είναι άμεση και δεν απαιτείται καν νοσηλεία. Στο ίδιο χειρουργείο, αν κριθεί απαραίτητο από τον ωτορινολαρυγγολόγο, μπορεί να αντιμετωπιστούν και τα προβλήματα των αυτιών, είτε απλώς με παρακέντηση, είτε με τοποθέτηση σωληνίσκων, καθώς και των αμυγδαλών με αμυγδαλεκτομή.

Τα προβλήματα από τις διογκωμένες ή φλεγμονώδεις αμυγδαλές

Οι αμυγδαλές μπορεί να προκαλέσουν πολλά προβλήματα, είτε με κάποιο τυχαίο περιστατικό φλεγμονής, είτε με συχνά επεισόδια φλεγμονών, που αποδιοργανώνουν την καθημερινότητα του πάσχοντος. Η μορφή της λοίμωξης μπορεί να είναι τόσο ενοχλητική, που να οδηγεί σε εξαιρετική δυσκολία στην κατάποση, ακόμη και του σάλιου, ενώ ενδέχεται να συνοδεύεται από υψηλό πυρετό ή δέκατα, πρησμένους αδένες και έντονη κατάπτωση.

Τι προκαλεί

Η κύρια ένδειξη, για να αφαιρεθούν χειρουργικά οι αμυγδαλές, προκύπτει από το μέγεθός τους ή από τη συχνότητα, τον τύπο και τη σοβαρότητα των λοιμώξεων, που προκαλούν.

Αν, λόγω μεγάλου μεγέθους, φράζουν τη δίοδο στον φάρυγγα και προκαλούν έντονο ροχαλητό ή και άπνοιες, που οδηγούν σε κακή οξυγόνωση του οργανισμού, όσο πιο έγκαιρα γίνει το χειρουργείο, τόσο το καλύτερο, λέει η ωτορινολαρυγγολόγος, χειρουργός κεφαλής-τραχήλου.

Αν πάλι ο ασθενής κάνει συχνά οξείες φλεγμονές, χρόνιες ή περιαμυγδαλικό απόστημα, επιβάλλεται να αξιολογηθεί η επίδραση των επεισοδίων στην ποιότητα της ζωής του και της καθημερινής του απόδοσης, όπως και η πιθανότητα επιπλοκών προς άλλα όργανα, όπως οι νεφροί, η καρδιά και οι αρθρώσεις.

Το χειρουργείο

Σήμερα υπάρχουν νέες μέθοδοι για την αφαίρεση των αμυγδαλών με την εφαρμογή των ραδιοσυχνοτήτων, μέθοδος πολύ πιο ατραυματική για τους ιστούς, με αποτέλεσμα την πολύ καλύτερη μετεγχειρητική επούλωση για τον ασθενή. Η μετεγχειρητική περίοδος είναι πολύ πιο εύκολη, καθώς είναι ηπιότερος ο πόνος και η δυσκολία στην κατάποση. Βέβαια, ο ασθενής πρέπει να αποφύγει για δύο βδομάδες περίπου την έντονη σωματική δραστηριότητα και να εφαρμόζει τις γενικότερες οδηγίες, που αφορούν τη λήψη παυσίπονων σε συγκεκριμένες ώρες, ώστε να υπάρχει επαρκής κάλυψη του πόνου.