Οι πόρτες των σπιτιών έκλεισαν. Μέσα στα σπίτια εγκλωβίστηκαν η αγάπη, η συντροφικότητα, η μοναξιά, τα προβλήματα, οι συγκρούσεις. Τα ζευγάρια βρέθηκαν μπροστά σε μια κατάσταση που έπρεπε να βρίσκονται μαζί στον ίδιο χώρο όλο το εικοσιτετράωρο. Είναι σχεδόν αναπόφευκτο να μην επηρεαστούν οι διαπροσωπικές σχέσεις από αυτή την περίοδο του εγκλεισμού. Η καθημερινότητα ενός ζευγαριού άλλαξε ριζικά. Επικρατεί μια πρωτόγνωρη συνθήκη, μέσα στην οποία χάνονται τα όρια των ρόλων του κάθε συντρόφου, αναπτύσσεται ο φόβος για τις επιπτώσεις της πανδημίας, ξεσπάει ο θυμός για την απώλεια ελέγχου, αβεβαιότητα και ανησυχία για οικονομικά θέματα και όλα αυτά μαζί συνθέτουν μια δύσκολη συμβίωση.
Τα ζευγάρια έρχονται αντιμέτωπα με τους διαφορετικούς τους ρόλους. Για όσους εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να διαχωρίσουν τις ώρες που είναι εργαζόμενοι, τις ώρες που είναι σύντροφοι, τις ώρες που περνούν με τον εαυτό τους, τις ώρες που έχουν κοινωνικές συναναστροφές, και αν υπάρχουν παιδιά τις ώρες που είναι γονείς. Τα όρια μεταξύ της εργασίας και της προσωπικής και οικογενειακής ζωής εμπλέκονται. Οι κοινωνικές συναναστροφές έχουν περιοριστεί στην τεχνολογία, λόγω της απομόνωσης και αυτό είναι κάτι που προκαλεί διαταραχή της ισορροπίας, καθώς δεν υπάρχει ποιοτικός χρόνος για επικοινωνία και με ανθρώπους του κοινωνικού κύκλου, παρά μόνο επικοινωνία και επαφή με τον σύντροφο.
Τα ζευγάρια που οδηγούνται σε συγκρούσεις είναι εκείνα που ο θυμός τους πρωτοστατεί και μπαίνει σε ένα φαύλο κύκλο. Δεν έχουν μάθει την εποικοδομητική επικοινωνία και δεν ξέρουν τον τρόπο να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Υπάρχει δυσκολία διαχείρισης διαφόρων καταστάσεων που προκύπτουν μέσα από την νέα τους ρουτίνα. Δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στη νέα συνθήκη, δεν μπορούν να αντικαταστήσουν διάφορες συνήθειες τους με καινούριες και δεν εκμεταλλεύονται σωστά τον παραπάνω χρόνο που υπάρχει. Ακόμη, στα ζευγάρια που είχαν νωρίτερα από την πανδημία, οικονομικά θέματα και μια επαγγελματική ανασφάλεια, σε αυτή τη δεδομένη στιγμή συγκρούονται ακόμα πιο έντονα, καθώς δεν μπορούν να ελέγξουν το άγχος τους και την αβεβαιότητα που νιώθουν.
Ένα άλλο βασικό θέμα που πρέπει να αναφερθεί είναι το σεξ. Το σεξ αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό μιας σχέσης. Το σεξ είναι ένας τρόπος έκφρασης, επικοινωνίας, σύνδεσης. Έχει διάφορα οφέλη στην υγεία. Βοηθάει στην καταπολέμηση του αυξημένου άγχους και της έντασης αλλά και διαφόρων αρνητικών συναισθημάτων που μπορεί να εμφανιστούν στον άνθρωπο. Ο κορωνοϊός έχει απαγορεύσει τη φυσική επαφή με τους συνανθρώπους μας , αλλά όχι και το σεξ από τα ζευγάρια, όταν ακολουθούνται οι κανόνες υγιεινής και ευθύνης. Φυσικά αναφερόμαστε σε σταθερή μονογαμία. Έχει πλήξει περιπτώσεις που το σεξ αφορά πολλαπλές επαφές με εναλλασσόμενους συντρόφους, ή εξωσυζυγικές σχέσεις. Σε αυτή την κρίση της πανδημίας το ζευγάρι θα πρέπει να συνειδητοποιήσει πως είναι η καλύτερη θεραπεία για τη συντροφικότητά τους. Μπορεί να εμφανιστεί χαμηλή επιθυμία λόγω των άσχημων συνθηκών, όμως δεν πρέπει να την αφήσουν να εξελιχτεί παρά να αντιδράσουν. Είναι μια ευκαιρία να αφήσουν την φαντασία και την ευρηματικότητα να ανθίσουν. Μπορούν να αναθερμάνουν τη σεξουαλική τους ζωή είτε με ερωτικά βοηθήματα που εκπληρώνουν διάφορες πτυχές της σεξουαλικότητας, είτε με την πραγματοποίηση φαντασιώσεων.
Η συμβίωση μέσα στον καταναγκαστικό εγκλεισμό θα μπορεί να γίνει πιο λειτουργική αν το ζευγάρι διατηρήσει έναν προσωπικό χώρο. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχει ο καθένας τον χώρο του, όπου εκεί θα αισθάνεται ασφάλεια. Επιπρόσθετα, καλό θα ήταν να γίνει και ο επιμερισμός των υποχρεώσεων του σπιτιού και της οικογένειας, ώστε να μην δημιουργούνται περαιτέρω συγκρούσεις. Μπορεί επίσης, ένα ζευγάρι να φτιάξει ένα νέο πρόγραμμα της καθημερινότητάς του και να εντάξει μέσα σε αυτό και δραστηριότητες που μπορεί να συνδυαστούν από κοινού, όπως να ακούσουν μουσική, να χορέψουν , να κάνουν μαζί γυμναστική ή περπάτημα σε εξωτερικό χώρο, να δουν μια ταινία, να παίξουν κάποια επιτραπέζια, να διαβάσουν ένα βιβλίο και να μοιραστούν τις σκέψεις τους. Θα καταφέρουν έτσι να μοιραστούν πολλά από τα κρυμμένα συναισθήματά τους και θα γεμίσουν από ευφορία.
Ο εγκλεισμός αυτός είναι στο χέρι μας να τον μετατρέψουμε ως μια περίοδο προσωπικής ανασκόπησης, ανάληψης ευθυνών, ανασυγκρότηση της σχέσης. Κάποιες σχέσεις θα δυναμώσουν ακόμα περισσότερο και κάποιες άλλες θα διαλυθούν. Αυτές δεν θα προχωρήσουν και θα καταλήξουν σε χωρισμό δεν οφείλονται στις επιπτώσεις της καραντίνας. Τα προβλήματα προϋπήρχαν και αναδυθήκαν με αυτή τη συνθήκη. Επομένως, μέσα από όλη αυτή τη νέα πραγματικότητα, θα δοκιμαστούν τα συναισθήματά μας και θα έχουμε πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα για τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Το μόνο που χρειάζεται είναι η αγάπη, η καλή θέληση και ο σεβασμός στον σύντροφό μας και στις ανάγκες του.
*Η Μαρία Παπαδάκη είναι Ψυχολόγος, Συνεργάτης Metropolitan General