Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αυξάνεται περισσότερο από κάθε άλλο καρκίνο τα τελευταία χρόνια. Στις ΗΠΑ μεταξύ των ετών 1975 και 2013 ο αριθμός των νέων περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς τριπλασιάστηκε.

Αρχικά η δραματική αυτή αύξηση αποδόθηκε στην καλύτερη διάγνωση λόγω της βελτίωσης της ικανότητος του υπερηχογραφήματος να βρίσκει μικρότερους σε μέγεθος καρκίνους του θυρεοειδούς και της δυνατότητας να επιβεβαιώνεται η διάγνωση με την κυτταρολογική διάγνωση με λεπτή βελόνα (FNA).

Όμως αυτή η εξήγηση δεν είναι αρκετή.

Σε μια σημαντική μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκυρο περιοδικό JAMA της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας οι συγγραφείς της μελέτης δίνουν διαφορετικές εξηγήσεις για την αύξηση της συχνότητας του καρκίνου του θυρεοειδούς. Μάλιστα για πρώτη φορά αναφέρονται στην αύξηση των προχωρημένων, πιο επιθετικών μορφών του γνωστού θηλώδους καρκινώματος που στο παρελθόν, το χαρακτηρίζαμε σαν «καλό καρκίνο».

Συγκεκριμένα σε ανάλυση 77.000 περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς, όχι μόνο τριπλασιάσθηκε η συχνότητα της διάγνωσης αλλά αυξήθηκε προοδευτικά και η θνησιμότητα από τον καρκίνο. Η συχνότητα των προχωρημένων αυτών μορφών του θηλώδους καρκινώματος αυξάνεται κατά 3% κάθε χρόνο και οι θάνατοι από τη νόσο αυτή κατά 1% κάθε χρόνο.

Συγκεκριμένα μεταξύ 1974 και 1977 υπήρχαν 4,6 νέες περιπτώσεις διάγνωσης καρκίνου του θυρεοειδούς και μεταξύ των ετών 2010 με 2013 ο αριθμός αυτός ανέβηκε στο 14,4 νέες περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς ανά 100.000 πληθυσμού. Στις ΗΠΑ πάνω από 60.000 νέες περιπτώσεις διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο. Είναι ενδιαφέρον ότι το 75% αφορούν γυναίκες.

Τόσο στη μελέτη αυτή, επικεφαλής της οποίας ήταν η καθηγήτρια Julia Sosa, που είναι σήμερα Διευθύντρια της Χειρουργικής Κλινικής των Ενδοκρινών Αδένων στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στον Σαν Φρανσίσκο (UCSF) που είναι το μεγαλύτερο κέντρο του κόσμου με εμπειρία στο καρκίνο του θυρεοειδούς, όσο και άλλες μελέτες από την Ευρώπη αποκαλύπτουν ότι δυο είναι οι κύριοι λόγοι για την πρόσφατη αύξηση του καρκίνου του θυρεοειδούς.

Ο πρώτος λόγος πρέπει να είναι η αύξηση της παχυσαρκίας. Μεταξύ των ετών 1960 και 2012 ο αριθμός των παχύσαρκων στις ΗΠΑ τριπλασιάσθηκε με μεγαλύτερη ένταση μεταξύ των ετών 1980 και 2012. Σε μια παλαιότερη μελέτη στο περιοδικό JAMA Surgery ( στο οποίο μέχρι πρόσφατα ήμουν μέλος στην διεθνή editorial ομάδα), είχε δειχθεί ότι όσο πιο πολύ αυξάνεται ο δείκτης μάζας του σώματος (ΔΜΣ) των ασθενών, τόσο πιο πολύ αυξάνεται και η συχνότητα της ανάπτυξης επιθετικών μορφών καρκίνου του θυρεοειδούς.

Ο δεύτερος λόγος που ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα αφορά στην επιβάρυνση από χημικές ουσίες που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα, όπως οι πολυβρωμιωμένοι διφενυλαιθέρες (PBDΕs). Αυτές οι χημικές ουσίες ανευρίσκονται και μέσα στα σπίτια μας, σε ρούχα και έπιπλα σαν ουσίες που δρουν ως επιβραδυντικά της φωτιάς.

Η σχέση των χημικών αυτών ουσιών, όπως και πολλών άλλων που αναφέρονται κάτω από το όνομα «ορμονικοί διαταράκτες» (Hormonal Disruptors), έχουν ενοχοποιηθεί για την αύξηση στην συχνότητα πολλών ενδοκρινικών παθήσεων μεταξύ των οποίων και του καρκίνου του θυρεοειδούς.

Σε μια πρόσφατη μελέτη (Hoffman et al. Exposure to flame retardants chemicals and occurrence and severity of papillary thyroid cancer: A case control study. Environ ain’t 2017 Oct 107: 235-242) 70 ασθενείς με θηλώδες καρκίνο του θυρεοειδούς συγκρίθηκαν με 70 ασθενείς χωρίς καρκίνο. Μετρήθηκαν επίπεδα PBDE στη σκόνη του σπιτιού τους αλλά και στο αίμα τους. Αν και επίπεδα PBDE βρέθηκαν σε όλα τα σπίτια, δύο από αυτές τις τοξικές χημικές ουσίες ήταν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα στα σπίτια των ασθενών με καρκίνο του θυρεοειδούς. Μάλιστα κάποιες από αυτές τις χημικές ουσίες ενοχοποιήθηκαν και για την ανάπτυξη επιθετικών μορφών καρκίνου του θυρεοειδούς.

Το συμπέρασμα είναι ότι τόσο η σωστή διατροφή, όσο και η προστασία του περιβάλλοντος που ζούμε αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για την πρόληψη από την ανάπτυξη του καρκίνου του θυρεοειδούς. Οι νέες αυτές ανακαλύψεις προστίθενται στους γνωστούς από το παρελθόν παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη του θυρεοειδούς, που είναι η έκθεση στην ακτινοβολία αλλά και οι γενετικοί προδιαθεσικοί παράγοντες.

Το ευχάριστο νέο είναι ότι οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές, η τεχνολογία και πάνω από όλα η εμπειρία του εξειδικευμένου χειρουργού του θυρεοειδούς και των άλλων ενδοκρινών αδένων εξασφαλίζουν τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς με τις λιγότερες επιπλοκές που κρύβονται σε κάθε είδος χειρουργείου.