Ο καρκίνος παχέος εντέρου είναι συχνό και δυνητικά θανατηφόρο νόσημα. Η πιθανότητα να αναπτύξει ένα μέσο άτομο καρκίνο στο παχύ έντερο ανέρχεται στο 5%. Αυτό σημαίνει ότι ένας στους 20 ανθρώπους θα εμφανίσει αυτόν τον καρκίνο κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος σε άτομα με ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου στην οικογένεια, αφού ο κίνδυνος περίπου διπλασιάζεται για κάθε συγγενή πρώτου βαθμού που είχε εμφανίσει αυτόν τον καρκίνο. Επίσης ο κίνδυνος είναι αυξημένος αν στην οικογένεια υπήρχαν άλλες κακοήθειες οι οποίες συγχρωτίζονται με τον καρκίνο παχέος εντέρου, όπως καρκίνος μήτρας, ωοθηκών, στομάχου, παγκρέατος, ουροδόχου κύστης ή ουρητήρων.
Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο είναι η διατροφή με πολλά λιπαρά και κόκκινο κρέας, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η παχυσαρκία.
Πώς γίνεται η πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου;
Ο καρκίνος στο παχύ έντερο δεν εμφανίζεται από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά περνά μέσα από το προκαρκινικό στάδιο των πολυπόδων. Οι πολύποδες είναι εξογκώματα στην επιφάνεια του εντέρου, οι οποίοι δεν προκαλούν συμπτώματα αλλά είναι ορατοί όταν γίνει μία προσεκτική κολονοσκόπηση.
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η αφαίρεση των πολυπόδων κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης (πολυπεκτομή) προσφέρει σημαντική προστασία εναντίον της μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου στο παχύ έντερο. Αυτός είναι ο λόγος που μεγάλες επιστημονικές ιατρικές εταιρείες (American Medical Association, American Cancer Society μεταξύ τους) έχουν υιοθετήσει την προληπτική κολονοσκόπηση σαν εργαλείο πρόληψης εναντίον του καρκίνου παχέος εντέρου.
Ποιος πρέπει να κάνει προληπτικό έλεγχο;
Αν περιορίσουμε την πρόληψη μόνο στα άτομα με ιστορικό καρκίνου ή πολυπόδων στην οικογένεια, θα μας ξέφευγε το 60% των καρκίνων στο παχύ έντερο. Με άλλα λόγια, οι περισσότεροι άνθρωποι που εμφανίζουν αυτόν τον καρκίνο δεν θεωρούνται ότι ανήκαν σε κάποια ομάδα «υψηλού κινδύνου». Το σωστό λοιπόν είναι όλοι μας να κάνουμε προληπτικό έλεγχο. Αυτό πρέπει να γίνει όχι όταν έχουμε κάποιο σύμπτωμα από το έντερο μας, αφού αυτό θα εμφανιστεί αργότερα στη διαδικασία εξέλιξης του καρκίνου. Ο προληπτικός έλεγχος γίνεται για να αφαιρέσουμε τους πολύποδες όταν είναι μικροί και δεν προκαλούν συμπτώματα.
Σε ποια ηλικία πρέπει να γίνει ο προληπτικός έλεγχος;
Επειδή ο καρκίνος συνήθως εμφανίζεται μετά τα 55 έτη, και η διαδικασία εξέλιξης του από τον μικρό πολύποδα διαρκεί 8-10 χρόνια, οι επιστημονικές εταιρείες έχουν προτείνει την ηλικία των 50 για αρχικό έλεγχο. Αυτή μπορεί να μειωθεί σε άτομα με ιστορικό άλλων σχετιζόμενων καρκίνων, ιστορικό στην οικογένεια ή με ανησυχητικά συμπτώματα. Η απόφαση πάντως πρέπει να λαμβάνεται μαζί με τον γιατρό μας, ώστε να μην γίνονται υπερβολές με προληπτικούς ελέγχους σε νεαρά άτομα.
