Ο καρκίνος παχέος εντέρου και ορθού αποτελεί έναν από τους πιο συχνούς σε διάγνωση καρκίνους παγκοσμίως. Η γνώση των προδιαθεσικών παραγόντων και η πρόληψη με το συνοδό έλεγχο έχουν οδηγήσει στη διάγνωση του καρκίνου στο κόλον και στο ορθό σε πιο πρώιμα στάδια. Το γεγονός αυτό καθώς και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη τεχνικών χειρουργικής και η εξέλιξη σε σχήματα χημειοθεραπείας και άλλων θεραπειών έχουν ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια, μία μεγάλη αύξηση στην επιβίωση των ασθενών.
Οι μισοί περίπου ασθενείς με καρκίνο παχέος εντέρου θα αναπτύξουν κάποια στιγμή ηπατικές μεταστάσεις, δηλαδή μεταστατικούς όγκους στο ήπαρ. Από αυτή την ομάδα ασθενών περίπου 20% θα είναι κατάλληλοι για ηπατεκτομή, δηλαδή θεραπευτική χειρουργική εκτομή των όγκων του ήπατος. Η μακροχρόνια επιβίωση μετά από χειρουργική εκτομή για ηπατικές μεταστάσεις καρκίνου του παχέος εντέρου έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια, με την πενταετή επιβίωση να έχει διπλασιαστεί από ένα ποσοστό 30% τη δεκαετία του 1980 και του 1990 στο 60%.
Σημαντικοί λόγοι στην αυξημένη επιβίωση αυτής της ομάδας ασθενών και μετατροπής ουσιαστικά της μεταστατικής νόσου του καρκίνου παχέος εντέρου σε χρόνια νόσο αποτελούν τα επιτυχημένα σχήματα χημειοθεραπείας σε συνδιασμό με την άψογη χειρουργική εκτομή ηπατικών όγκων σε καθαρά όρια. Η ηπατεκτομή αποτελούσε στο παρελθόν ένα δύσκολο χειρουργείο για πολλούς χειρουργούς που συνοδευόταν από μεγάλα ποσοστά θνητότητας και χωρίς ωφέλιμο ογκολογικό αποτέλεσμα. Η χρήση νεότερης τεχνολογίας εργαλείων ώστε η διατομή του ήπατος να γίνεται αναίμακτα όσο είναι εφικτό, η εκπαίδευση χειρουργών επάνω στην ιδιαίτερη χειρουργική ήπατος, η ασφαλής διαχείριση των ασθενών αναισθησιολογικά αποτελούν λόγους που συνδιαστικά έφεραν τα τόσο καλά αποτελέσματα.
Η τεχνική της ηπατεκτομής, της παρεγχυματεκτομής του ήπατος έχει ιδιαίτερη σημασία. Στόχος είναι το χειρουργείο να είναι γρήγορο και συγχρόνως ασφαλές με όσο δυνατόν μικρότερη απώλεια αίματος. Έχουμε παρουσιάσει και δημοσιεύσει εκτενώς με την ομάδα μου από το ογκολογικό κέντρο Royal Marsden στο Λονδίνο, την τεχνική με χρήση εργαλειών ενέργειας που στηρίζονται στους υπερήχους (Ultrasound) ή/και στις ραδιοσυχνότητες (Radiofrequency) και συγκεκριμένα στο παγκόσμιο συνέδριο χειρουργικής ήπατος-παγκρέατος-χοληφόρων στη Σεούλ, Νότια Κορέα (Mudan Satvinder, Giakoustidis Alexandros. Liver resection with combined ultrasonic aspiration and saline linked radiofrequency ablation; The two surgeon technique. 11th IHPBA Congress, Seoul). Επίσης σημαντικός τομέας αποτελεί η πρόγνωση της επιβίωσης με διάφορους δείκτες, όπου επίσης έχουμε δημοσιεύσει τα αποτελέσματα μας εκτενώς από τις προηγούμενες μας έρευνες στο Royal Marsden (Giakoustidis Alexandros. et al, Neutrophil to lymphocyte ratio predicts pattern of recurrence in patients undergoing liver resection for colorectal liver metastasis and thus the overall survival. Journal of Surgical Oncology).
Η ακριβής εγχείρηση ηπατεκτομής και ο στρατηγικός σχεδιασμός της είναι μεγιστης σημασίας για το άριστο αποτέλεσμα στη χειρουργική ήπατος. Για αυτό και ξεκινώντας από τα μεγάλα χειρουργικά κέντρα σε Αμερική και Αγγλία, η προσέγγιση σε αυτή την ομάδα ασθενών είναι ολιστική (multidisciplinary). Για κάθε ασθενή ο χειρουργικός σχεδιασμός είναι διαφορετικός, με ανοιχτή ή λαπαροσκοπική προσέγγιση. Επίσης για συγκεκριμένα περιστατικά έχει αναπτυχθεί και η ηπατεκτομή δύο σταδίων ( ALPPS- Associated liver partition and portal vein ligation for staged hepatectomy).
Αρκετοί ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου στο ήπαρ είναι μεγαλύτερης ηλικίας οπότε εύλογα τίθεται το ερώτημα αν η ηπατεκτομή είναι μία ασφαλής εγχείρηση σε αυτή την ομάδα ασθενών. Η απάντηση είναι «ναι» και ο ασθενής πρέπει να έχει καλή προεγχειρητική προετοιμασία. Διεπιστημονικές ομάδες από διεθνή κέντρα έχουν δημοσιεύσει τα αποτελέσματα τους για τον ουσιαστικό ρόλο της διατροφικής υποστήριξης στον ογκολογικό ασθενή , ειδικά όταν θα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, σε έγκριτα ιατρικά περιοδικά όπως το Surgical Clinics of North America και το Journal of Clinical Oncology. Σε προηγούμενη δημοσίευση της ομάδας μας με ελληνική σφραγίδα και σε συνεργασία με τον Ινστιτουτο Ηπατολογίας στο Λονδίνο του Καθηγητή Roger Williams, ενός από τους σημαντικότερους ηπατολόγους διεθνώς, παρουσιάσαμε ότι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ηπατεκτομή και ήταν ηλικίας άνω των 65 ετών είχαν παρόμοια μετεγχειρητική πορεία με νέους ασθενείς εφόσον υπήρχε προεγχειρητική προετοιμασία με διατροφική υποστήριξη τους και δεν εμφάνιζαν σημεία σαρκοπενίας. Η συγκεκριμένη μελέτη μας είχε βραβευθεί στο Πανελλήνιο Συνέδριο Χειρουργικής το 2016.