Κάθε μία ώρα, κάπου στον κόσμο ένας άντρας 15-44 ετών διαγιγνώσκεται με καρκίνο του όρχεως και κάθε μέρα μια ζωή χάνεται από την ίδια αιτία. Άδικα. Γιατί ο καρκίνος του όρχεως θεραπεύεται με επιτυχία όταν διαγιγνώσκεται έγκαιρα. Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Καρκίνος του όρχεως: Ένα θέμα ταμπού
Τα κακά νέα είναι ότι ο καρκίνος του όρχεως είναι η συχνότερη κακοήθεια στους νέους άντρες ηλικίας από 15 έως 35 ετών. Τα καλά νέα είναι ότι πρόκειται για καρκίνο ιάσιμο σε ποσοστό πάνω από 98%, στα αρχικά στάδια. Για να φτάσουμε όμως εκεί, χρειάζεται πρώτα και πάνω απ’ όλα ενημέρωση!
Σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, η ενημέρωση για τον καρκίνο του όρχεως είναι ελλιπής και το θέμα θεωρείται ταμπού από μεγάλη μερίδα των νέων. Αυτός ο «κακός» συνδυασμός λειτουργεί επιβαρυντικά όσον αφορά στην πρόγνωση της νόσου, καθώς όταν τελικά κάποιος έφηβος ή νέος άντρας αποφασίσει να μιλήσει γι` αυτήν και να απευθυνθεί σε ιατρό o καρκίνος έχει εξελιχθεί και στις μισές περίπου περιπτώσεις, έχει επεκταθεί και σε άλλα απομακρυσμένα όργανα.
Γι`αυτό και η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) έχει ξεκινήσει μια συστηματική εκστρατεία ενημέρωσης για τα συμπτώματα του καρκίνου του όρχεως, στο πλαίσιο της οποίας συστήνει αυτοεξέταση μία φορά το μήνα.
Συχνά συμπτώματα του καρκίνου του όρχεως είναι:
- Πρήξιμο ή/και διόγκωση του ενός ή και των δύο όρχεων που μπορεί να συνοδεύεται από αντίστοιχο πόνο, ή πόνο στο όσχεο, αν και ο τελευταίος δεν εκδηλώνεται πάντα.
- Αίσθημα «βάρους» στο όσχεο.
- Ήπιος πόνος ή αίσθημα πίεσης στο κάτω μέρος της κοιλίας ή στη βουβωνική χώρα.
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι όγκοι των γεννητικών κυττάρων μπορεί να προκαλέσουν διόγκωση ή πόνο στους μαστούς.
- Σε πιο προχωρημένα στάδια τα συμπτώματα μπορεί να είναι πόνος στη μέση ή στην κοιλιά, ή δύσπνοια.
Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι:
- Η ασυμμετρία ή το γεγονός ότι ο ένας όρχις είναι ελαφρώς μεγαλύτερος από τον άλλον, ή κρέμεται λίγο χαμηλότερα από τον άλλο είναι απολύτως φυσιολογικά και δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
- Επίσης, ορισμένες μη κακοήθεις παθήσεις όπως ή φλεγμονή, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του καρκίνου του όρχεως. Η φλεγμονή του όρχεως (ορχίτιδα) και η φλεγμονή της επιδιδυμίδας (επιδιδυμίτιδα) μπορεί να προκαλέσουν οίδημα και πόνο στον όρχι. Και οι δύο μπορεί να προκληθούν από ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις.
Ποιες είναι οι εξετάσεις
Οι εξετάσεις, στις οποίες υποβάλλονται οι ασθενείς για να αποκλεισθεί ο καρκίνος του όρχεως είναι το υπερηχογράφημα οσχέου καθώς και εξετάσεις αίματος που ελέγχουν την άλφα φετοπρωτεΐνη (AFP), τη βήτα χοριακή γοναδοτροπίνη (βήτα-hCG) και τη γαλακτική δεϋδρογενάση (LDH).
Μέθοδος αυτοεξέτασης και αυτοπροστασίας
Μια δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης είναι η αυτοεξέταση. Είναι πολύ απλή, πολύ εύκολη και δεν χρειάζεται ειδικές γνώσεις. Πραγματοποιείται σε δύο βήματα, όσα και οι όρχεις:
1. Σε ένα ζεστό και υγρό περιβάλλον, π.χ. κατά τη διάρκεια του μπάνιου, ψηλαφείτε έναν έναν τους όρχεις ως εξής: με τον δείκτη και τον αντίχειρα του ενός χεριού κρατάτε σταθερά τον ένα όρχι και, ταυτόχρονα, ρολάρετε απαλά με τον αντίχειρα και τον δείκτη του άλλου χεριού τον άλλο όρχι.
2. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία αυτή για τον άλλο όρχι. Αυτή η αυτοεξέταση πρέπει γίνεται μία φορά το μήνα, κάθε μήνα.
Αν παρατηρήσετε κάτι ασυνήθιστο, απευθυνθείτε στον γιατρό σας. Οι περισσότερες πιθανότητες είναι ότι δεν θα πρόκειται για κάτι σοβαρό, αλλά είναι καλύτερο να είναι κάποιος ασφαλής από το να παραμελήσει μια κατάσταση που ενδεχομένως χρειάζεται άμεσα αντιμετώπιση…
Τι πρέπει να θυμάστε για τον καρκίνο του όρχεως
- Ο καρκίνος του όρχεως είναι η συχνότερη κακοήθεια σε εφήβους και νέους άντρες, από 15 έως 35 ετών.
- Ο καρκίνος του όρχεως προλαμβάνεται και όταν προλαμβάνεται, θεραπεύεται σε ποσοστό 98%.
- Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του όρχεως είναι 1 στις 270. Η πιθανότητα αυτή είναι 50-70% μεγαλύτερη σε περιπτώσεις προϋπαρχούσης κρυψορχίας, έστω και αν ο όρχις έχει μετακινηθεί στην κανονική του θέση.
- Η καλύτερη πρόληψη είναι η μηνιαία αυτοεξέταση με αυτοψηλάφηση και η άμεση επίσκεψη σε ιατρό, εφόσον γίνει αντιληπτό οποιοδήποτε σύμπτωμα (πόνος, διόγκωση, κάποια σκληρία, αίσθημα βάρους…).
Βιβλιογραφία & περισσότερες πληροφορίες: https://www.mdanderson.org/publications/focused-on-health/testicular-cancer-symptoms–what-you-should-know.h16-1592202.html
*Η ιατρός Σταυρούλα Ντρουφάκου είναι Παθολόγος – Ογκολόγος, Επιστημονική Συνεργάτιδα Γ’ Ογκολογικής Κλινικής Metropolitan Hospital.