Αχαλασία είναι μια πάθηση στην οποία λείπει η φυσιολογική κινητικότητα του οισοφάγου. Την στιγμή που γίνεται η κατάποση της τροφής, ο καρδιοισοφαγικός σφιγκτήρας δεν χαλαρώνει, με αποτέλεσμα η τροφή δεν μπορεί να περάσει προς το στομάχι και παραμένει μέσα στον οισοφάγο για μεγάλο διάστημα. Με την πάροδο του χρόνου ο οισοφάγος «ξεχειλώνει», ενώ σε πολύ προχωρημένες καταστάσεις φτάνει να μοιάζει με δεύτερο στομάχι πάνω από το κανονικό στομάχι.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αχαλασίας του οισοφάγου;
Στην αρχή ο ασθενής δυσκολεύεται να καταπιεί κυρίως υγρές και παγωμένες τροφές, ενώ στερεές τροφές περνάνε πιο εύκολα. Το σύμπτωμα αυτό ονομάζεται «Δυσκαταποσία». Σε πιο προχωρημένα στάδια όλες οι τροφές, υγρές και στερεές, λιμνάζουν στον οισοφάγο και αποσυντίθενται προκαλώντας μία μόνιμη δυσάρεστη οσμή στην αναπνοή. Κατά τη διάρκεια της νύκτας, όταν ο ασθενής είναι ξαπλωμένος, το περιεχόμενο του οισοφάγου παλινδρομεί προς το στόμα και την τραχεία και μπορεί να προκαλέσει ακόμα και πνευμονία ή πνευμονικό απόστημα από εισρόφηση.
Ποιες είναι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της νόσου;
Οι ασθενείς με Αχαλασία έχουν επτά φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο στον οισοφάγο σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Η διάγνωση γίνεται με Μανομετρία οισοφάγου. Σε προχωρημένες καταστάσεις είναι χαρακτηριστική και η ακτινολογική διάβαση με βάριο.
Ποια η θεραπεία της Αχαλασίας του Οισοφάγου;
Η αντιμετώπιση είναι χειρουργική και σήμερα πλέον γίνεται λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά και σε εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα, έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Η επέμβαση ονομάζεται Ορομυοτομή κατά Heller και συμπληρώνεται συνήθως με μία αντιπαλινδρομική επέμβαση που ονομάζεται Θολοπλαστική κατά Toupet. Ο στόχος της Ορομυοτομής είναι να καταργήσει το εμπόδιο που δημιουργεί ο υπερτροφικός κατώτερος οισοφάγος στην δίοδο της τροφής προς το στομάχι. Πρακτικά με την Ορομυοτομή διατέμνονται οι μυϊκές ίνες από την κυκλοτερή στοιβάδα του οισοφάγου, με αποτέλεσμα να χαλαρώνει η αντίσταση που δημιουργείται από αυτές. Η διατομή γίνεται μέχρι να εμφανιστεί ο εσωτερικός χιτώνας (βλεννογόνος) ο οποίος όμως μένει ανέπαφος. Για να είναι αποτελεσματική η επέμβαση η μυοτομή πρέπει να επεκταθεί έξι εκατοστά προς τον οισοφάγο και δύο τουλάχιστον εκατοστά προς το στομάχι. Λόγω της πλήρους κατάργησης του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα δημιουργείται Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, απαιτείται και μία αντιπαλινδρονική επέμβαση κατά την οποία ο θόλος το στομάχου περιστρέφεται κατά 180ο και καθηλώνεται με ράμματα μπροστά από τον οισοφάγο. Η επέμβαση ονομάζεται Θολοπλαστική κατά Toupet.
*Η Δρ. Ελένη Καραφώκα-Μαύρου είναι Γενικός Χειρουργός – Διευθύντρια Β’ Κλινικής Ρομποτικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας Metropolitan General
