Το καλοκαίρι, όλοι μας ψάχνουμε τρόπους αντιμετώπισης της ζέστης – ένα μπάνιο στη θάλασσα, ένα κρύο ποτό, έναν κλιματιζόμενο χώρο. Ωστόσο, όσο συνήθη κι αθώα κι αν φαίνονται όλα αυτά, αν δε ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, μπορεί να αποβούν επικίνδυνα για τα άτομα που είναι ευαίσθητα στο κρύο. Η μορφή αυτή αλλεργικής αντίδρασης που οφείλεται στις χαμηλές θερμοκρασίες, ονομάζεται αλλεργία στο κρύο, ή αλλιώς κνίδωση εκ ψύχους (cold urticaria).

Η κνίδωση εκ ψύχους δεν είναι πολύ συχνή πάθηση – αφορά το 3% όλων των κνιδώσεων και κατέχει την 3η θέση μεταξύ των φυσικών κνιδώσεων. Πιο πολύ επηρεάζει άτομα που ζουν σε χώρες μεγάλης διάρκειας του χειμώνα και διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Η πιο συχνή είναι η επίκτητη ιδιοπαθής μορφή.

Ένα ερώτημα που εύκολα ανακύπτει είναι το πώς καταλαβαίνει κανείς αν έχει αλλεργία στο κρύο: Το άτομο εμφανίζει κνιδωτικούς πομφούς (δηλαδή το δέρμα του είναι κόκκινο και φουσκωμένο) και φαγούρα στο σημείο επαφής με το κρύο. Επίσης, κάποιος μπορεί να καταλάβει ότι είναι ευαίσθητος στο κρύο όταν πίνει παγωμένα ροφήματα και παρουσιάζει πρήξιμο στο στόμα, τον φάρυγγα, τα χείλη, κλπ. Αυτό βέβαια είναι μία τοπική εκδήλωση της νόσου, αλλά όσο περισσότερο εκτίθεται το αλλεργικό άτομο, τόσο πιο μαζική είναι η έκκριση ισταμίνης και άλλων μεσολαβητών της αλλεργικής φλεγμονής με αποτέλεσμα την εμφάνιση αλλεργικού σοκ (πτώση πίεσης, λιποθυμία, ανακοπή). Αυτό μπορεί να συμβεί σε άτομα που κολυμπούν σε θάλασσα ή σε πισίνα (κίνδυνος πνιγμού), κολυμβητές, αθλητές χειμερινών σπορ (όπως σκι), σε ναυαγούς, κ.ο.κ.

Η διάγνωση συμπεραίνεται από το ιστορικό του ασθενούς και το ice test.

Ice test

Το ice test είναι η τοποθέτηση παγωμένου αντικειμένου στο αντιβράχιο και η σε λίγα λεπτά θετική ή αρνητική ανταπόκριση του ασθενούς. Το αρνητικό αποτέλεσμα στο ice test, δεν αποκλείει τη νόσο, καθώς σημασία έχει όπως προαναφέραμε, και το ιστορικό του ασθενούς, αλλά και η πιο μαζική επαφή του με το κρύο που ορισμένες φορές απαιτείται για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.

Τα ευαίσθητα στο κρύο άτομα πρέπει να προσέχουν πολύ. Το καλοκαίρι θα πρέπει να προσέχουν τη θάλασσα, τα air-condition, τα παγωμένα ποτά, ενώ το χειμώνα καλό θα ήταν να μην ασχολούνται με σπορ όπως το σκι στο βουνό και το πατινάζ, και βέβαια να προσέχουν το ντύσιμό τους, ενώ σε ακραίες καταστάσεις, θα πρέπει πάντα να συνοδεύονται και από άλλα άτομα που να γνωρίζουν το πρόβλημά τους. Οφείλουν να λαμβάνουν όλες τις προφυλάξεις και φυσικά να έχουν τα απαραίτητα φάρμακα μαζί τους όπως π.χ. αντιϊσταμινικά και κορτιζόνη.

Τέλος, αναφορικά με τη διάρκεια της νόσου, η κνίδωση εκ ψύχους μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Αν και εμφανίζεται σε μεγάλο ηλικιακό φάσμα, συνήθως αφορά νεότερες ηλικίες. Όπως σε κάθε θέμα υγείας, έτσι και στην κνίδωση εκ ψύχους, εάν έχετε παρατηρήσει κάποιο από τα συμπτώματα, απαιτείται η συμβουλή του ειδικού ώστε να αποτραπεί ένα πιθανό σοβαρό επεισόδιο. Με την κατάλληλη ενημέρωση για το σωστό τρόπο φαρμακευτικής αντιμετώπισης σε περίπτωση κινδύνου, η αλλεργία στο κρύο αντιμετωπίζεται με επιτυχία.