Το 2000 οι ΗΠΑ κηρύχθηκαν ελεύθερες ιλαράς. Το 2019 βιώνουν μια ισχυρή επανεμφάνιση της ιλαράς με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων (~700) στους τέσσερις μήνες του 2019. Ο WHO ανακοινώνει 112160 κρούσματα σε 170 χώρες, νούμερο που είναι τέσσερις φορές υψηλότερο από την ίδια περίοδο πέρισυ. Η ιλαρά, είναι μια νόσος που προλαμβάνεται πλήρως, με δύο δόσεις εμβολίου. Για παρεμπόδιση επιδημιών χρειάζεται 95% εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού. Παγκοσμίως η κάλυψη με μία δόση είναι 85% και με δύο δόσεις μόλις 67%.
Πριν 50 περίπου χρόνια αισιόδοξοι (ή μήπως αλαζόνες) γιατροί διαλαλούσαν ότι ήρθε το τέλος των λοιμώξεων. Αντί αυτού όμως οι λοιμώξεις γιγαντώθηκαν, οι επιδημίες συνεχίστηκαν και πλήνθυναν, η λοιμωξιολογία έγινε επίσημη υποειδικότητα και ο άνθρωπος τρέχει πίσω από τα μικρόβια. Γιατί; Πολλοί αποδίδουν το γεγονός στο αντιεμβολιαστικό κίνημα. Μα για τον Ebola, τον Zika, το SARS (μερικά μόνον παραδείγματα) δεν υπάρχουν εμβόλια, άρα δεν υπάρχουν αντιεμβολιαστές. Κι αν πάμε στα νοσήματα όπου υπάρχουν εμβόλια, θα δούμε ότι για την επανεμφάνιση του κοκκύτη δεν φταίει μόνον ο πλημμελής εμβολιασμός, αλλά και το ίδιο το εμβόλιο. Το αυτό ισχύει και για την παρωτίτιδα, όπου οι άνθρωποι μπορεί να νοσήσουν και μετά δύο δόσεις εμβολίου. Το αυτό ίσχυε αρχικά και για την ανεμευλογιά, όπου η μία δόση εμβολίου φάνηκε αδύναμη. Μήπως θα πρέπει να ψάξουμε και για την ιλαρά κάτι ανάλογο;
Είναι ήδη γνωστό ότι η τρέχουσα επιδημία προσβάλλει και εμβολιασμένους. Ο υπεύθυνος ιός έχει έναν νέο κλώνο, το στέλεχος B3, με μεγαλύτερη μεταδοτικότητα, μεγαλύτερη λοιμικότητα και παγκόσμια κατανομή. Σημαίνει κάτι αυτό; Βεβαίως. Το να λέμε λοιπόν ότι για την επανεμφάνιση των επιδημιών φταίνε μόνον οι μη εμβολιαζόμενοι και οι αντιεμβολιαστές, είναι μια απλούστευση του θέματος που βολεύει τους πάντες (υπηρεσίες, βιομηχανία κλπ, αλλά και αρθρογράφους). Ενοχοποιείται Άγγλος επιστήμονας που με ψευδείς δημοσιεύσεις περί αυτισμού και εμβολίου ιλαράς δημιούργησε ένα αντιεμβολιαστικό κλίμα. Ναι δικαίως ενοχοποιείται, αλλά είναι δυνατόν ένας και μόνον άνθρωπος του οποίου η θεωρία ανατράπηκε, να είχε τόσο παγκόσμια επιρροή και να ευθύνεται για το ισχυρό αντιεμβολιαστικό κίνημα; Σαφώς και φταίει η ανεπαρκής εμβολιαστική κάλυψη (όπως αναφέραμε παραπάνω).
Αρκεί όμως μόνον αυτό; Γνωρίζει ο απλός κόσμος τον Wakefield και τα γραπτά του ώστε να αντιστέκεται στον εμβολιασμό; Μήπως το κλίμα δημιουργείται από τη βιομηχανία (με όσα της καταμαρτυρούν), από τους γιατρούς που κατευθύνονται και κατευθύνουν, από τα ίδια τα εμβόλια (μη κατάλληλα, ανάπτυξη αντοχής ή μετάλλαξης των παθογόνων κλπ); Μήπως οι πολιτικοί είναι κοντόφθαλμοι; Γιατί να μην έχουν ιλαρά οι ΗΠΑ; Στόχος των εμβολιασμών είναι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη; Εισήχθη το τάδε μικρόβιο από την δείνα χώρα και ξεκίνησε μια επιδημία, λένε. Και λοιπόν; Γιατί η τάδε χώρα στερείται εμβολίων; Αναρωτήθηκε κανείς; Φταίει ο πολίτης της Ευρώπης που δεν εμβολιάζεται ή φταίνε οι πολιτικοί και οικονομικοί κύκλοι που αφήνουν ακάλυπτες από εμβόλια ολόκληρες χώρες; Ας πούμε ότι εμβολιάζονταν όλοι στις ΗΠΑ. Το 100%. Δεν θα είχαμε επιδημίες. Που όμως; Στις ΗΠΑ (το ίδιο ισχύει για τις αναπτυγμένες χώρες). Αρκεί; Ο υπόλοιπος πλανήτης δεν μας ενδιαφέρει; Μα η πηγή εκεί θα παραμένει. Και θα τροφοδοτεί περιμένοντας να βρει κάποιο κενό προστασίας. Ας πάψουν οι ιθύνοντες (πολιτικοί, γιατροί, βιομηχανία) να είναι αλαζόνες. Ας σκύψουν πάνω στον άνθρωπο, απανταχού της γης και ουχί μόνον τοπικά, και ας διερευνήσουν γιατί τα μικρόβια υπερισχύουν, γιατί ανθίστανται. Ας ψάξουν τι λάθη κάνουν οι ίδιοι. Ας έχουν στο κέντρο τον άρρωστο και όχι το κέρδος – ατομικό ή γενικό. Για την ιλαρά (και για την όποια ιλαρά) δεν φταίνε μόνον τα εμβόλια ή μόνον οι ανεμβολίαστοι ή μόνον τα ποσοστά κάλυψης – μικρά ή μεγαλύτερα.
*Ο Δρ. Ιωάννης Θ. Καβαλιώτης είναι Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος, τέως διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Λοιμωδών Θεσσαλονίκης
