Απόλυτη προτεραιότητα κάθε ανθρώπου που μαθαίνει ότι έχει καρκίνο και των γιατρών του, είναι προφανώς να αντιμετωπιστεί άμεσα η ασθένεια.
Αρκετά θεραπευτικά σχήματα έχουν επιπτώσεις στη γονιμότητα. Υπάρχουν όμως και αρκετές επιλογές διατήρησης της γονιμότητας πριν ξεκινήσουν οι θεραπείες.
Τα τελευταία χρόνια που ασχολούμαι με τη διατήρηση της γονιμότητας καρκινοπαθών και ιδιαίτερα γυναικών με καρκίνο του μαστού, έχω διαπιστώσει πως αρκετές φορές η ασθενής και οι οικείοι της, μετά το σοκ της διάγνωσης, είναι πιθανό να μην σκεφτούν ότι μπορεί στο μέλλον να θελήσει να αποκτήσει παιδιά. Ευτυχώς όλο και περισσότεροι ογκολόγοι συστήνουν στους ασθενείς τους να ενημερωθούν για τις επιλογές διατήρησης της γονιμότητάς τους πριν ξεκινήσουν τις θεραπείες.
Τόσο η Ευρωπαϊκή όσο και η Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας συνιστούν, όταν είναι δυνατόν, οι καρκινοπαθείς να συναντούν έναν ειδικό διατήρησης της γονιμότητας πριν ξεκινήσουν τη θεραπεία για τον καρκίνο.
Η διατήρησης της γονιμότητας πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε σύγχρονης θεραπείας στην ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου.
Ποιες επιλογές έχει μία γυναίκα για να διατηρήσει τη γονιμότητά της;
Μία γυναίκα που διαγιγνώσκεται με καρκίνο έχει τις εξής επιλογές για να διατηρήσει τη γονιμότητά της και τη δυνατότητα να αποκτήσει παιδιά στο μέλλον εάν το θελήσει:
- Κρυοσυντήρηση εμβρύων: διέγερση των ωοθηκών, ωοληψία, γονιμοποίηση ωαρίων, κατάψυξη εμβρύων, που γίνεται πριν ή κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Διαρκεί 10-15 μέρες και δεν χρειάζεται νοσηλεία. Χρειάζεται σύντροφος ή δότης σπέρματος
- Κρυοσυντήρηση ωαρίων: διέγερση των ωοθηκών, ωοληψία, κατάψυξη ωαρίων, που γίνεται πριν ή κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Διαρκεί 10-15 μέρες και δεν χρειάζεται νοσηλεία. Δεν χρειάζεται σύντροφος ή δότης σπέρματος
- Κατάψυξη και αυτομεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού: αφαίρεση ωοθηκικού ιστού πριν τη θεραπεία, επανατοποθέτηση μετά τη θεραπεία. Γίνεται με λαπαροσκόπηση και πρόκειται για πειραματική μέθοδο, η οποία όμως έχει οδηγήσει σε γεννήσεις υγιών μωρών
- Καταστολή της λειτουργίας των ωοθηκών: χορήγηση GnRh φαρμάκου, γίνεται κατά τη διάρκεια της θεραπείας, σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου είναι υπό διερεύνηση
Διατήρηση γονιμότητας σε κορίτσια
Εφόσον το κορίτσι έχει μπει στην εφηβεία, μπορούν να κρυοσυντηρηθούν ωάρια. Κορίτσια με καρκίνο πριν αδιαθετήσουν, μπορούν να καταψύξουν ωοθηκικό ιστό. Σε αυτή τη διαδικασία, αφαιρείται λαπαροσκοπικά ιστός από τις ωοθήκες, καταψύχεται και στο μέλλον αποψύχεται και μεταμοσχεύεται στο κορίτσι.
Η διατήρηση της γονιμότητας δεν επηρεάζει την εξέλιξη του καρκίνου
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο ότι η διαδικασία διατήρησης της γονιμότητάς τους, δεν επηρεάζει αρνητικά την πορεία της νόσου. Τα εξατομικευμένα πρωτόκολλα διέγερσης των ωοθηκών εξασφαλίζουν καλής ποιότητας ωάρια με επίπεδα οιστρογόνων που αντιστοιχούν σε έναν φυσικό κύκλο. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα έναρξης της διέγερσης οποιαδήποτε ημέρα του κύκλου, χωρίς να είναι απαραίτητο να περιμένουμε την επόμενη περίοδο κι έτσι δεν χάνεται πολύτιμος χρόνος. Εάν χρειαστεί μάλιστα, μπορούμε ακόμη και να ολοκληρώσουμε δύο ωοληψίες σε έναν κύκλο.
Η διατήρηση γονιμότητας στις καρκινοπαθείς έχει εξαιρετικά αποτελέσματα
Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει μέχρι σήμερα, η οποία έχει ήδη διαρκέσει 19 χρόνια και συνεχίζεται, έδειξε ότι τα αποτελέσματα της διατήρησης γονιμότητας είναι πραγματικά εξαιρετικά στις καρκινοπαθείς.
Μία στις έξι γυναίκες που διατήρησαν τη γονιμότητά τους έχουν επιστρέψει για να κάνουν εξωσωματική γονιμοποίηση και είχαν ένα αίσιο τέλος στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν παιδιά.
Οι γυναίκες που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού, φάνηκε πως είναι εκείνες που επιστρέφουν περισσότερο για να κάνουν στο μέλλον εξωσωματική γονιμοποίηση και έχουν το υψηλότερο ποσοστό γεννήσεων (70% επέστρεψαν έναντι 30% για ασθενείς με λέμφωμα).
Το 72% των γυναικών από εκείνες που επέστρεψαν για να χρησιμοποιήσουν σε εξωσωματική γονιμοποίηση τα κατεψυγμένα ωάρια ή έμβρυά τους, απέκτησαν παιδί.
Το τεράστιο αυτό ποσοστό είναι η απόδειξη ότι όλες οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνονται αναλυτικά για τη δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητάς τους, έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα, εάν το θελήσουν και το επιτρέπει η υγεία τους, να αποκτήσουν παιδιά στο μέλλον. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι εάν δεν διατηρήσουν για κάποιο λόγο τη γονιμότητά τους, υπάρχει πάντα και η λύση της υιοθεσίας για να αποκτήσουν την οικογένεια που θέλουν.