Επαναλαμβανόμενες αποβολές: Πώς μπορεί να σταματήσει ο φαύλος κύκλος

Η σκληρή πραγματικότητα των επαναλαμβανόμενων αποβολών είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί από τα ζευγάρια που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί.

Υπολογίζεται ότι το ένα στα εκατό ζευγάρια βιώνουν τον ψυχολογικό πόνο των επαναλαμβανόμενων αποβολών και νιώθουν βαθιά θλίψη και θυμό.

Είναι σημαντικό ομως τα ζευγάρια να γνωρίζουν ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, υπάρχουν λύσεις.

Ας δούμε τι είναι οι επαναλαμβανόμενες αποβολές και πως μπορεί ένα ζευγάρι να αποκτήσει παιδί.

Τι είναι οι επαναλαμβανόμενες αποβολές;

Επαναλαμβανόμενες αποβολές (καθ’έξιν αποβολές) είναι ο όρος που χρησιμοποιούμε όταν μια γυναίκα έχει τρεις ή περισσότερες συνεχόμενες εγκυμοσύνες, που σταμάτησαν πριν την 20η εβδομάδα.

Περίπου το 15% των κυήσεων καταλήγει σε αποβολή, το 2% των εγκύων θα έχει δύο συνεχόμενες αποβολές και λιγότερο από 1% τρεις συνεχόμενες αποβολές.

Ευτυχώς στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων υπάρχουν λύσεις, αρκεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που προκαλεί τις αποβολές.

Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις ανεξήγητων επαναλαμβανόμενων αποβολών, τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 65% των γυναικών θα έχουν στη συνέχεια μία επιτυχή κύηση.

Ποια είναι τα αίτια των επαναλαμβανόμενων αποβολών;

Οι παράμετροι που προκαλούν επαναλαμβανόμενες αποβολές ποικίλλουν και πολύ συχνά μετά τον εντοπισμό των αιτίων, μπορεί να δοθεί αποτελεσματική λύση ώστε να αποκτήσει το ζευγάρι παιδί.

Η ηλικία των γονέων

Η ηλικία της γυναίκας και ο αριθμός των προηγούμενων αποβολών είναι δύο ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου για μία επιπλέον αποβολή. Η προχωρημένη μητρική ηλικία συνδέεται με ελάττωση του αριθμού των ωαρίων και της ποιότητάς τους. Η πιθανότητα αποβολής είναι 13% για γυναίκες 20-24 ετών και 51% για γυναίκες 40-44 ετών. Τελευταία έχει αναγνωριστεί ότι σημαντικό ρόλο ως παράγοντας κινδύνου στις αποβολές παίζει και η ηλικία του πατέρα.

Χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Περίπου το 60% των αποβολών οφείλονται σε τυχαίες χρωμοσωμικές ανωμαλίες (το έμβρυο αποκτά μη φυσιολογικό αριθμό χρωμοσωμάτων κατά τη διάρκεια της γονιμοποίησης του ωαρίου).

Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις ένας από τους συντρόφους έχει ένα χρωμόσωμα, τμήμα του οποίου αποσπάται και επανασυνδέεται σε άλλο άλλο χρωμόσωμα. Η μετατόπιση χρωμοσώματος δεν έχει συμπτώματα στον γονέα, αλλά το έμβρυο έχει παραπάνω ή λιγότερο γενετικό υλικό από το φυσιολογικό, με αποτέλεσμα να αποβάλλεται.

Λύση: Η εξέταση του καρυότυπου περιφερικού αίματος των γονέων μας αποκαλύπτει τον αριθμό και τη δομή των χρωμοσωμάτων. Ανευπλοειδίες, ισορροπημένες αναδιατάξεις του γενετικού υλικού καθίστανται εμφανείς.

Η προεµφυτευτική διάγνωση, κατά την οποία μερικά κύτταρα του εμβρύου αφαιρούνται και αναλύονται γενετικά, μπορεί να μας επιτρέψει να μεταφέρουμε στη μήτρα υγιή έμβρυα στα πλαίσια της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Ανατομικές ανωµαλίες της µήτρας

Οι συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας, οι πολύποδες και τα ινομυώματα επηρεάζουν τη δεκτικότητα του ενδομητρίου, στο οποίο εμφυτεύεται το έμβρυο.

Μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες επαναλαμβανόμενων αποβολών είναι η μήτρα με διάφραγμα (το εσωτερικό της μήτρας χωρίζεται δηλαδή από ένα τοίχωμα, που ονομάζεται διάφραγμα).

Το σύνδρομο του Asherman, κατά το οποίο δημιουργούνται ενδομήτριες συμφύσεις (ουλές) που επηρεάζουν τα τοιχώματα της μήτρας, αλλοιώνοντας την κοιλότητά της και μη επιτρέποντας την επέκταση της μήτρας κατά τη διάρκεια της κύησης, με αποτέλεσμα την αποβολή.

Λύση: υστεροσκοπική διερεύνηση της µήτρας και χειρουργική αντιμετώπιση της παθολογίας. Παραδείγματος χάριν αφαιρούμε το διάφραγμα ή σε άλλες περιπτώσεις, αφαιρούμε πολλά μικρά ινοµυώματα (καλοήθεις όγκους της μήτρας), τα οποία δεν θα χρειαζόταν να αφαιρεθούν σε άλλη περίπτωση.

Προβλήματα στις σάλπιγγες

Οι διογκωµένες και αποφραγµένες σάλπιγγες (υδροσάλπιγγες) συνδέονται µε επαναλαµβανόµενες αποτυχίες εµφύτευσης του εμβρύου, καθώς η παλινδρόµηση τοξικού υγρού από τις σάλπιγγες στη µήτρα, δημιουργεί προβλήματα στη διαδικασία της εμφύτευσης.

Λύση: Το άνοιγμα ή η αφαίρεση των σαλπίγγων και η προσπάθεια επίτευξης υγιούς εγκυμοσύνης με εξωσωματική γονιμοποίηση έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Αντιφωσφολιπιδικό σύνδροµο και θρομβοφιλία

Αρκετές φορές, αιτία των επαναλαμβανόμενων αποβολών είναι το αυτοάνοσο νόσημα που ονομάζεται αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο και χαρακτηρίζεται από υποτροπιάζουσες θροµβώσεις. Ο οργανισμός λανθασμένα δημιουργεί αντισώματα για ορισμένες ουσίες που εμπλέκονται στη κανονική πηκτικότητα του αίματος.

Η πηκτικότητα του αίµατος αυξάνεται κατά την κύηση και στις γυναίκες που πάσχουν απόθροµβοφιλία η ισορροπία διαταράσσεται, τα αγγεία του πλακούντα θροµβώνονται, µε αποτέλεσµα το έµβρυο να παλινδροµεί. Όσο περισσότερες µεταλλάξεις στα γονίδια της θρόµβωσης φέρει µια γυναίκα, τόσο πιθανότερο είναι να εµφανίσει επαναλαµβανόµενες αποτυχίες της εξωσωµατικής.

Λύση: η διάγνωση τόσο για το αντιφοσφωλιπιδικό σύνδρομο όσο και για την θρομβοφιλίαγίνεται με εξετάσεις αίματος. Χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη και χαμηλή δόση ασπιρίνης, μπορεί να χορηγηθεί κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης και λίγων εβδομάδων μετά τον τοκετό, ανάλογα με την περίπτωση.

Σακχαρώδης διαβήτης

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια διαταραχή του μεταβολισμού, που χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία (αυξημένη γλυκόζη στο αίμα). O σακχαρώδης διαβήτης είναι αποτέλεσμα είτε της αδυναμίας του παγκρέατος να παράγει ινσουλίνη, είτε της ινσουλινοαντοχής με ανεπαρκή έκκριση ινσουλίνης για τη διατήρηση του φυσιολογικού μεταβολισμού. Και οι δύο τύποι διαβήτη μπορεί να οδηγήσουν σε αποβολές.

Λύση: Η φαρμακευτική αγωγή που χορηγεί ενδοκρινολόγος και η κατάλληλη διατροφή μπορεί να ρυθμίσει τον διαβήτη.

Βλάβες στο DNA του σπέρματος

Πρόσφατη μελέτη του Κολεγίου Imperial του Λονδίνου, έδειξε ότι οι βλάβες στο DNA των σπερματοζωαρίων είναι δύο φορές περισσότερες στους άνδρες των οποίων οι σύντροφοι έχουν αποβάλει περισσότερες από μία φορές. Τα γενετικά ελλείμματα στο σπέρμα μπορεί να είναι υποκείμενη αιτία για τις επαναλαμβανόμενες αποβολές.

Μελετώντας τυχόν βλάβες στο DNA οι ερευνητές παρατήρησαν ότι μπορεί να προκαλούνται από τα αυξημένα επίπεδα ελεύθερων ριζών στο σπέρμα. Οι ελεύθερες ρίζες, που προκαλούν οξειδωτικό στρες στον οργανισμό μας, μπορούν να επιφέρουν βλάβες στα κύτταρα του σπέρματος.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα επίπεδα του οξειδωτικού στρες ήταν τετραπλάσια στους άνδρες των οποίων οι σύντροφοι είχαν επαναλαμβανόμενες αποβολές.

Λύση: Αλλαγή διατροφής και χορήγηση συμπληρωμάτων που ελαττώνουν το οξειδωτικό στρες.

Παχυσαρκία

Η παχυσαρκία συνδέεται με σημαντική αύξηση του κινδύνου αποβολών του πρώτου τριμήνου και επαναλαμβανόμενων αποβολών (καθ’έξιν αποβολών).

Λύση: η διατήρηση φυσιολογικού, υγιούς σωματικού βάρους, με τη βοήθεια διατροφολόγου εάν χρειάζεται να χάσει η γυναίκα πολλά κιλά.

Ανεξήγητες περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων αποβολών

Περίπου στις μισές περιπτώσεις γυναικών που έχουν επαναλαμβανόμενες αποβολές, ενώ υπάρχουν ενδείξεις, δεν υπάρχει σαφής απάντηση για τα αίτια. Ακόμα και στις ανεξήγητες περιπτώσεις όμως, η πλειοψηφία των γυναικών, περίπου το 65% αποκτά παιδί σε επόμενη εγκυμοσύνη, αρκετές φορές με κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Χορήγηση προγεστερόνης

Πρόσφατη μελέτη Βρετανών και Ολλανδών ερευνητών έδειξε ότι σε γυναίκες που έχουν ιστορικό αποβολών (ακόμα και ανεξήγητων) η χορήγηση κολπικών υπόθετων προγεστερόνης δύο φορές την ημέρα από την στιγμή που θα παρουσιάσουν για πρώτη φορά αιμορραγία, μέχρι την 16η εβδομάδα της κύησης είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση κατά 15% του ποσοστού γεννήσεων ζωντανών μωρών.

Η προγεστερόνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από τις ωοθήκες και τον πλακούντα στην αρχή της εγκυμοσύνης και είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη και ολοκλήρωση μίας υγιούς κύησης.

«Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι τα 7 τα 10 ζευγάρια που είχαν επαναλαμβανόμενες αποβολές θα αποκτήσουν παιδί, σύμφωνα με τα στοιχεία. Τις περισσότερες φορές η φαρμακευτική ή χειρουργική θεραπεία της παθολογίας που προκαλεί τις καθ’έξιν αποβολές δίνει τη λύση. Άλλες φορές τη λύση δίνει η εξωσωματική γονιμοποίηση και η επιλογή υγιών εμβρύων. Σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχολογική υποστήριξη του ζευγαριού.