Η ανακάλυψη και εφαρμογή των εμβολίων θεωρείται το μεγαλύτερο επίτευγμα του περασμένου αιώνα και από τα σημαντικότερα έως τώρα στην Ιστορία της Ιατρικής. Η χρήση των εμβολίων οδήγησε στην εξάλειψη θανατηφόρων ασθενειών, όπως η πανώλη, η ευλογιά, ο επιδημικός τύφος και ο άνθρακας. Επιπλέον, κάποια εμβόλια προφυλάσσουν από τον καρκίνο, π.χ., του τραχήλου της μήτρας και του ήπατος.
Δυστυχώς, το αντιεμβολιαστικό κίνημα στράφηκε σε άλλες επουσιώδεις αναζητήσεις γύρω από τα εμβόλια, όπως οι παρενέργειές τους, και δημιούργησε δυσανάλογα πλάστες εντυπώσεις που λόγω του Διαδικτύου διαδόθηκαν παντού. Το αποτέλεσμα είναι μόνο στην Ευρώπη ένα εκατομμύριο άνθρωποι να αρνούνται να εμβολιαστούν.
Έξι λόγοι που φουντώνει το αντιεμβολιαστικό κίνημα
– Στις ανεπτυγμένες χώρες οι άνθρωποι δεν βιώνουν τα φοβερά λοιμώδη νοσήματα από τα οποία προστατεύουν τα εμβόλια, γεγονός που οδηγεί στην υποτίμησή τους αλλά και στην ψευδαίσθηση ότι δεν κινδυνεύουν πια από αυτά.
– Η διάδοση μέσω Διαδικτύου αφιλτράριστων και ατεκμηρίωτων πληροφοριών γύρω από τις παρενέργειες των εμβολίων τείνει να είναι ο κανόνας – δυστυχώς οι γονείς τις επεξεργάζονται όχι με τη λογική αλλά με το συναίσθημα. Είναι δύσκολο για τον χωρίς ιατρική γνώση γονέα να έχει πρόσβαση στην επίσημη πληροφορία, αρθρογραφία και επιστημονική βιβλιογραφία για να επιβεβαιώσει την αλήθεια αυτών που διαβάζει, με αποτέλεσμα να μένει με την αμφιβολία. Επιπλέον, η ψυχολογία της αρνητικής είδησης έχει μεγάλη απήχηση.
– Κινήματα που βασίζονται στην εναλλακτική Ιατρική, στην Ομοιοπαθητική, θεωρίες που έχουν να κάνουν με την επιστροφή στη φύση, τη φυσική νόσηση και ίαση, εμπλέκονται ως στάση ζωής στη συντήρηση της αντιεμβολιαστικής στάσης.
– Θεωρίες συνωμοσιολογίας: στην ψυχοδιαστρωμάτωση του πληθυσμού υπάρχουν και οι άνθρωποι οι οποίοι σε επίπεδο, κυρίως, Διαδικτύου παράγουν τον δικό τους όγκο παραπληροφόρησης!
– Ο φόβος του ενέσιμου (ενεσοφοβία) προκαλεί δέος και λειτουργεί αποτρεπτικά για τον εμβολιασμό.
– Τέλος, καλλιεργείται και φοβία οικονομικής εκμετάλλευσης από τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Η πλαστή μελέτη για τον αυτισμό και το MMR
Η κορωνίδα του σύγχρονου αντιεμβολιαστικού κινήματος, όμως, είναι το εμβόλιο MMR (ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας) και ο συσχετισμός του με τον αυτισμό. Το 1998 ο Βρετανός γιατρός Andrew Wakefield δημοσίευσε μια μελέτη που συνέδεε τον αυτισμό με το εμβόλιο προκαλώντας σάλο όπως ήταν αναμενόμενο. Δημοσιεύτηκαν, έκτοτε, χιλιάδες μελέτες και καμία δεν επιβεβαίωσε τα αρχικά δεδομένα. Επιπλέον, αποκαλύφθηκε ότι πίσω από τη μελέτη υπήρχε χρηματοδότηση. Ο γιατρός καταδικάστηκε από την αγγλική Δικαιοσύνη και έχασε την άδεια άσκησης επαγγέλματος, όμως οι φοβισμένοι και επιφυλακτικοί γονείς υφίστανται αρκετά χρόνια μετά.
Η επιδημία της «ξεχασμένης» ιλαράς
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η εξάλειψη ορισμένων ασθενειών όπως η πολιομυελίτιδα, η διφθερίτιδα, η ιλαρά δεν είναι αυτονόητο ότι θα συνεχίσει και στο μέλλον χωρίς τα εμβόλια! Αδιαμφισβήτητη απόδειξη της ανησυχίας τους είναι η επιδημία της ιλαράς, που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη αλλά και στη χώρα μας, με 4 νεκρούς στην Ελλάδα και κάποιες δεκάδες στην Ευρώπη, μια επιδημία που προκλήθηκε και λόγω της συνειδητής επιλογής ορισμένων γονέων να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους.
Η κ. Άννα Παρδάλη, είναι Επιμελήτρια Παιδίατρος στο Τμήμα Επειγόντων του Ιασώ Παίδων