Η τεχνική της κρυοσυντήρησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Την πρώτη γέννηση παιδιού από κατεψυγμένο έμβρυο το 1984, ακολούθησε η πρώτη γέννηση παιδιού από κατάψυξη ωαρίων το 1986, και οι δύο με την τεχνική της βραδείας κατάψυξης (slow freezing). Aργότερα, το 1999, γεννήθηκε το πρώτο παιδί με την πρωτοποριακή τεχνική της ταχείας κατάψυξης (υαλοποίηση), που ως επί το πλείστον εφαρμόζεται σήμερα και εξασφαλίζει υψηλότατο ποσοστό επιβίωσης των ωαρίων μετά την απόψυξη.
Σήμερα, ολοένα και περισσότερες γυναίκες μεταθέτουν την απόκτηση παιδιού σε μεγαλύτερη ηλικία. Οι λόγοι για την τάση αυτή είναι προφανείς και συνδέονται άμεσα με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Οι προσωπικές φιλοδοξίες με την επιδίωξη διαρκούς εκπαίδευσης και το «κυνήγι» της καριέρας αποτελούν τους κυριότερους μεταξύ αυτών. Η αύξηση των απαιτήσεων για την ανεύρεση του κατάλληλου συντρόφου και η προοπτική μίας ελάχιστης οικονομικής εξασφάλισης προ του γάμου συμβάλλουν επίσης στην κατεύθυνση αυτή. Τέλος, η αύξηση των διαζυγίων και των διακοπών των σχέσεων, συχνά οδηγούν τις γυναίκες άτεκνες σε προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει αναφορά και στα λανθασμένα πρότυπα, που πολλές φορές τα ΜΜΕ αβίαστα προβάλλουν, με τις celebrities να αποκτούν παιδιά σε «ακραίες» αναπαραγωγικές ηλικίες (>45 έτη), δίχως να συζητείται το ενδεχόμενο δωρεάς ωαρίων, γεγονός που σχολιάστηκε έντονα πρόσφατα από την επιστημονική κοινότητα.
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων για ιατρικούς λόγους ξεκίνησε αρκετά χρόνια πριν, από τις γυναίκες που διαγνώσθηκαν με καρκίνο και επρόκειτο να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, χημειο- ή ακτινοθεραπεία, οι οποίες θα επιδρούσαν δυσμενώς στις ωοθηκικές εφεδρείες και θα απέτρεπαν το ενδεχόμενο εγκυμοσύνης μετά την αποθεραπεία. Η «κοινωνική» κατάψυξη ωαρίων (social freezing) γνώρισε μεγάλη άνθηση ιδίως την τελευταία δεκαετία, λόγω της μετάθεσης της γονιμότητας σε μεγαλύτερη ηλικία, αλλά και της τελειοποίησης της τεχνικής της κρυοσυντήρησης.
Η πρακτική αυτή αρχικά δέχτηκε έντονη κριτική, με το αιτιολογικό ότι παροτρύνει τις γυναίκες να αναβάλλουν την μητρότητα. Ωστόσο, σήμερα θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί τη λύση για εκείνες που για κάποιους λόγους δεν έχουν βρει τον κατάλληλο σύντροφο και δεν αποδέχονται τη δωρεά ωαρίων, στην περίπτωση που η φυσική σύλληψη ή η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή σε ηλικίες πλησίον ή μεγαλύτερες των 40 ετών δεν αποδώσουν καρπούς. Είναι γνωστό εξάλλου, ότι η γονιμότητα μειώνεται σημαντικά όσο προχωρά η αναπαραγωγική ηλικία. Ωστόσο, το ποσοστό γέννησης στην περίπτωση του social freezing καθορίζεται από την ηλικία της γυναίκας, κατά την οποίαν τα ωάρια καταψύχθηκαν. Τούτο, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ιδανική ηλικία για να καταφύγει μία γυναίκα σε social freezing είναι το αργότερο μέχρι τα 30! Ωστόσο, η καθημερινή πρακτική δείχνει ότι οι περισσότερες γυναίκες που υποβάλλονται στην τεχνική αυτή είναι >35 ετών.
Οι ειδικοί πλέον συμφωνούν, ότι η συζήτηση για τη γονιμότητα και την σταδιακή επιβάρυνση αυτής με την πρόοδο της ηλικίας, θα πρέπει να γίνεται σε ηλικία 25-30 ετών, αν δεν έχει γίνει ήδη από τα σχολικά χρόνια! Η φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών, η λήψη των ωαρίων και η κατάψυξη αυτών για μελλοντική χρήση (social freezing), δύναται να παράσχει στη γυναίκα την αναπαραγωγική αυτονομία που επιθυμεί μετά από πλήρη ενημέρωση και συγκατάθεση. Πρόκειται για μια πέρα για πέρα ρεαλιστική λύση για τη διατήρηση της γονιμότητας στη σημερινή εποχή.
*Ο Γεώργιος Παρτσινέβελος, MD, PhD είναι Μαιευτήρας-Χειρουργός Γυναικολόγος, Εξειδικευθείς στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή & Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική και Επιστημονικός Συνεργάτης της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life του ΜΗΤΕΡΑ
