Τα αντισυλληπτικά χάπια χρησιμοποιούνται εδώ και πέντε δεκαετίες και προσέφεραν στις γυναίκες τον έλεγχο της γονιμότητάς τους. Οι περισσότερες γυναίκες που τα χρησιμοποιούν δηλώνουν ικανοποιημένες επειδή είναι εύχρηστα και αξιόπιστα. Για τη μεγαλύτερη ευκολία των γυναικών, έχουν δημιουργηθεί διάφορα είδη χαπιών. Υπάρχουν χάπια που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, άλλα που περιέχουν μόνο προγεστερόνη, άλλα λαμβάνονται 21 μέρες τον μήνα και για εκείνες που ξεχνούν εύκολα, υπάρχουν χάπια που λαμβάνονται κάθε μέρα χωρίς διακοπή.

Σήμερα, έχουμε χάπια τέταρτης γενιάς τα οποία περιέχουν το 1/5 των ορμονών που περιείχαν τα πρώτα χάπια που κυκλοφόρησαν.
Εάν χρησιμοποιηθούν σωστά προσφέρουν περίπου 99% προστασία. Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν και παρενέργειες.
Καλό είναι να γνωρίζετε τα οφέλη και τους κινδύνους, καθώς και τις νεότερες διαθέσιμες επιλογές αντισύλληψης.

Τα προτερήματα των αντισυλληπτικών χαπιών
1. Μειώνουν τη δυσμηνόρροια, δηλαδή τον έντονο πόνο από τις κράμπες που έχουν οι περισσότερες γυναίκες αμέσως πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου.
2. Περιορίζουν την έντονη αιμορραγία κατά την περίοδο. Επειδή τα επίπεδα των ορμονών είναι σταθερά, σε όλη τη διάρκεια του κύκλου, το ενδομήτριο δεν γίνεται ιδιαίτερα παχύ. Ως αποτέλεσμα μικρότερη ποσότητα ενδομητρίου αποβάλλεται κατά την περίοδο και επομένως η περίοδος είναι ελαφρότερη.
3. Βοηθούν στον προγραμματισμό του κύκλου. Μία γυναίκα έχει τη δυνατότητα να καθυστερήσει ή να αναβάλλει την περίοδό της (π.χ. να μην έχει περίοδο στις διακοπές ή στις εξετάσεις).
4. Μειώνουν τις πιθανότητες εξωμήτριας κύησης. Η πάχυνση της τραχηλικής βλέννης, εμποδίζει την άνοδο των μικροβίων από τον κόλπο προς τη μήτρα και τις σάλπιγγες και έτσι ελαττώνεται η πιθανότητα βλάβης των σαλπίγγων, άρα και της εξωμήτριας κύησης.
5. Συμβάλλουν στον έλεγχο της ενδομητρίωσης. Η ενδομητρίωση είναι πάθηση εξαρτώμενη από τα οιστρογόνα. Η σταθερή περιεκτικότητα του χαπιού σε οιστρογόνα και προγεστερόνηπεριορίζει την εξάπλωσή της.
6. Βοηθούν τις γυναίκες που πάσχουν από το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών όχι να έχουν τακτική περίοδο, αλλά και να ελαττωθεί η τριχοφυΐα τους και η ακμή. Επίσης, προστατεύουν από την οστεοπόρωση, που αναπτύσσεται σε γυναίκες που δεν έχουν περίοδο.
7. Ελαττώνουν έως και 50% την πιθανότητα καρκίνου των ωοθηκών. Η επίδραση αυτή σχετίζεται με το χρόνο λήψης των αντισυλληπτικών. Η μέγιστη προστασία παρέχεται στις γυναίκες που χρησιμοποιούν το χάπι για 10 χρόνια. Παρόμοια ευεργετική επίδραση έχει διαπιστωθεί και για άλλους καρκίνους, όπως του ενδομητρίου και του παχέος εντέρου. Μειώνουν επίσης την εμφάνιση καλοηθών κύστεων και ινοαδενωμάτων στους μαστούς , όπως και των καλοηθών κύστεων των ωοθηκών.

Τα αντισυλληπτικά χάπια τελευταίας γενιάς δεν προκαλούν αύξηση του βάρους της γυναίκας, διότι δεν προκαλούν κατακράτηση υγρών.

Ανεπιθύμητες ενέργειες των αντισυλληπτικών χαπιών

Η πιο σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια των αντισυλληπτικών χαπιών είναι η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, η οποία θα μπορούσε να εμφανιστεί με πόνο στα πόδια, πονοκέφαλο, διαταραχές της όρασης. Ευτυχώς η παρενέργεια αυτή είναι εξαιρετικά σπάνια, αλλά θα πρέπει οι γυναίκες να ενημερώνουν άμεσα τον γιατρό τους.

Οι παρακάτω παράγοντες κινδύνου πρέπει να εκτιμηθούν προσεκτικά από τον γιατρό πριν συστήσει την λήψη του αντισυλληπτικού χαπιού (αντενδείξεις).

1. Οικογενειακό ιστορικό φλεβικής θρόμβωσης σε ένα συγγενή πρώτου βαθμού ηλικίας κάτω των 45 ετών
2. Παχυσαρκία
3. Ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα
4. Ιστορικό με επιπολής θρομβοφλεβίτιδα
5. Σακχαρώδης διαβήτης. Η χρήση του χαπιού μπορεί να επηρεάσει τον έλεγχο του σακχάρου και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.
6. Υπέρταση που δεν ελέγχεται με τη θεραπεία
7. Ιστορικό καρδιακής νόσου
8. Κάπνισμα
9. Ηλικία άνω των 35 ετών
10. Επιληψία: το χάπι επηρεάζει τα επίπεδα των αντιεπιληπτικών φαρμάκων στο αίμα και απαιτείται πιθανώς αύξηση δόσεων.
11. Ημικρανίες. Ιδιαίτερα σε γυναίκες με αύρα.

Στον θηλασμό συνιστάται το χάπι που περιέχει μόνο προγεστερόνη.

Σε κάθε περίπτωση, η γυναίκα πρέπει απαραιτήτως να συμβουλευθεί τον γιατρό της πριν αρχίσει να παίρνει αντισυλληπτικό χάπι. Ο γιατρός θα πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό, θα εξετάσει τη γυναίκα και θα προτείνει το καταλληλότερο για αυτήν σκεύασμα.