Ένα ανεύρυσμα εκδηλώνεται όταν το τοίχωμα μιας αρτηρίας εξασθενήσει και σταδιακά αρχίσει να διογκώνεται. Αυτό συμβαίνει πιο συχνά στην αορτή που είναι η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος και ιδιαίτερα στο τμήμα της που βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα.
Όταν ένα ανεύρυσμα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και συνεχίσει να μεγαλώνει, υπάρχει κίνδυνος να υποστεί ρήξη, με αποτέλεσμα να προκληθεί σοβαρή εσωτερική αιμορραγία.
Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή επιπλοκή, όπου η ολική θνητότητα μπορεί να φτάσει το 90%.
Στις ανεπτυγμένες χώρες αποτελεί την δέκατη αιτία θανάτου στους άνδρες μετά την ηλικία των 55 ετών. Η καλύτερη θεραπεία ενός ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής (ΑΚΑ) είναι η προληπτική επέμβαση πριν επέλθει ρήξη.
Η πλειοψηφία των ανευρυσμάτων της κοιλιακής αορτής δεν προκαλεί συμπτώματα.
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της ρήξης, για το λόγο αυτό οι αγγλοσάξονες ονομάζουν το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής «silent killer».
Το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος στην κοιλιά ή πίσω στην πλάτη. Μερικές φορές οι ασθενείς νιώθουν αίσθηση παλμών στην κοιλιακή χώρα. Η ψηλάφηση του ανευρύσματος κατά την κλινική εξέταση εξαρτάται από το μέγεθός του και από το αν ο ασθενής είναι υπέρβαρος ή όχι.
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περισσότερο από το 95% των περιστατικών με κοιλιακό αορτικό ανεύρυσμα, μπορούν να θεραπευτούν επιτυχώς κατόπιν έγκαιρης διάγνωσης.
Μέσο εκλογής για τη διάγνωση αποτελεί ο υπέρηχος (triplex) κοιλιακής αορτής, μια εντελώς ανώδυνη και ασφαλής εξέταση. Με τη βοήθεια του triplex μπορεί να καθοριστεί με ακρίβεια το μέγεθος και η θέση ενός ανευρύσματος καθώς και να υποδειχθεί από τον θεράποντα ιατρό ο τρόπος διαχείρισης του περιστατικού.
Η διενέργεια triplex προληπτικά ενδείκνυται στα άτομα που ανήκουν στις ομάδες κινδύνου για εμφάνιση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής: κυρίως άνδρες άνω των 60 ετών, άτομα με ιστορικό αθηροσκλήρωσης ή οικογενειακό ιστορικό ανευρύσματος κοιλιακής αορτής, καπνιστές, άτομα με αυξημένη αρτηριακή πίεση και χρονίως πάσχοντες από κάποια πνευμονική νόσο. Πρόκειται για επιλεκτικό προληπτικό έλεγχο που εάν είναι αρνητικός δεν χρειάζεται να επαναληφθεί («one time screening»).
Οι ενδείξεις για επεμβατική θεραπεία είναι συνήθως:
-Διάμετρος του ανευρύσματος > 50 mm.
-Διάμετρος του ανευρύσματος > 45 mm με γρήγορη αύξηση της, > 0.6 cm σε ένα χρόνο.
-Διάμετρος ενός ανευρύσματος λαγόνιας αρτηρίας > 30 mm σε συνδυασμό με ΑΚΑ.
-Ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής με συμπτωματολογία δηλαδή άλγος, λοίμωξη, εμβολή και φυσικά η ρήξη.
-Σε περίπτωση επικίνδυνης μορφολογίας του ΑΚΑ, παρουσίας ανευρύσματος σε γυναίκα ή ορισμένες άλλες πιο σπάνιες περιπτώσεις, ίσως θεωρηθεί σκόπιμο να προταθεί θεραπεία για ΑΚΑ μεταξύ 40 και 50 mm.
Τα κοιλιακά αορτικά ανευρύσματα που χρήζουν επεμβατικής θεραπείας, στην πλειονότητα τους είναι διαχειρίσιμα πλέον μέσω της ελάχιστα επεμβατικής ενδαγγειακής τεχνικής, η οποία προσφέρει σημαντικά μικρότερο χρόνο νοσηλείας καθώς και μικρότερα ποσοστά επιπλοκών σε σχέση με την κλασσική ανοικτή μέθοδο αντιμετώπισης.
