Γράφει η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη*
Οι εξατομικευμένες θεραπείες οι οποίες στοχεύουν στις γονιδιακές βλάβες των νεοπλασματικών κυττάρων του ογκολογικού ασθενή προσαρμόζουν τη θεραπευτική αγωγή στις δικές του ανάγκες και ιδιαιτερότητες. Η αποκωδικοποίηση του γονιδίου και ο προσδιορισμός της μοριακής του ταυτότητας, οδήγησαν την Επιστήμη στην κατανόηση – σε σημαντικό βαθμό- των μηχανισμών που οδηγούν στην ογκογένεση αλλά και στη συνειδητοποίηση ότι κάθε τύπος καρκίνου είναι ξεχωριστός και χρήζει ιδιαίτερης προσέγγισης και αντιμετώπισης.
Η ακτινοθεραπεία, ένας από τους τρεις βασικούς πυλώνες της ογκολογίας προσφέρει κατ’ εξοχήν εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς ο ογκολογικός ασθενής ακτινοβολείται με βάση πλάνο που έχει σχεδιαστεί βασιζόμενο στις προσωπικές του ανάγκες. Η εξατομικευμένη προσέγγιση στην ακτινοθεραπεία, διασφαλίζει ακρίβεια στην στόχευση και αποτελεσματικότητα στη θεραπεία. Σε καρκίνους του ρινοφάρυγγα, του λάρυγγα, του προστάτη και ενίοτε του πνεύμονα, η ακτινοθεραπεία παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο και προσφέρει «αναίμακτες» νίκες, επεμβαίνοντας εκεί που δε φτάνει το νυστέρι του χειρουργού.
Η ανοσοθεραπεία αποτελεί την σημαντικότερη εξέλιξη στη θεραπεία του καρκίνου: είναι μία πολλά υποσχόμενη θεραπευτική προσέγγιση, με φάρμακα που φαίνεται ότι μπορούν αυξήσουν σημαντικά την επιβίωση των ασθενών, χωρίς σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Τα νέα φάρμακα – αποτέλεσμα μελέτης δεκαετιών- χάρη στην καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της καρκινογένεσης, αποτελούν σημαντικά όπλα στη μάχη κατά του καρκίνου.
Με την εξέλιξη των θεραπειών έχει σημειωθεί μεγάλη αύξηση της μακροχρόνιας επιβίωσης αλλά και του αριθμού των επιζώντων από καρκίνο. Οι μακροχρόνια επιζώντες, δηλαδή όσοι έχουν υπερβεί την πενταετία ή δεκαετία, αυξάνονται συνεχώς. Ο καρκίνος σε πολλές περιπτώσεις είναι χρόνια νόσος, η θεραπεία της οποίας ωστόσο θα αφήσει τα σημάδια της, όπως η χρόνια κόπωση, η αλλαγή του σώματος, η αναιμία και ο πόνος. H υποστηρικτική φροντίδα πλαισιώνει αναπόδραστα την ιατροφαρμακευτική θεραπεία των ογκολογικών ασθενών. Αποτελεί αναγκαιότητα που απορρέει από το σεβασμό της μοναδικότητας και της αξίας του ασθενή.
Η εξατομικευμένη φροντίδα του ασθενή σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα και η παράλληλη στήριξη του οργανισμού και του ψυχισμού του, με στόχο την αποκατάσταση και τη λειτουργικότητά του αποτελεί την κύρια επιδίωξη των ειδικοτήτων που εμπλέκονται με τον ογκολογικό ασθενή.
Κι αν οι επιστημονικές εξελίξεις μας κάνουν να αισιοδοξούμε, παραμένει αδιαμφισβήτητο ότι η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη των νεοπλασματικών νοσημάτων. Ο στόχος της πρόληψης συνδέεται άρρηκτα με την καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής. Η μεσογειακή διατροφή, η φυσική άσκηση και η αποχή από τον καπνό και το αλκοόλ αποτελούν προϋπόθεση ευζωίας.
Η υγεία είναι εν πολλοίς στο χέρι μας. Κι έχουμε πολλούς λόγους να μην την αφήσουμε να φύγει…
*Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι Ακτινοθεραπευτής – Ογκολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης του Κέντρου Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας ΥΓΕΙΑ και Πρόεδρος της ΑΚΟΣ
