Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μία από τις πιο συχνές νευρολογικές νόσους σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτελώντας την κυρία αιτία αναπηρίας για τους νεαρούς ενήλικες καθώς η μέση ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων είναι τα 30 έτη.

Παγκοσμίως, περίπου 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι δηλαδή 1 στους 3.000 πάσχουν από ΠΣ. Στην Ευρώπη αφορά σε 1 στα 925 άτομα, περίπου, ενώ στην Ελλάδα αν και δεν υπάρχει προς το παρόν επίσημο Μητρώο Ασθενών, υπολογίζεται ότι νοσούν 14.000 άτομα. Η νόσος εμφανίζεται δύο φορές συχνότερα στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες, κάνοντας τους επιστήμονες να την χαρακτηρίζουν «γυναικεία» πάθηση.

Μπορεί, προς το παρόν, η ΠΣ να μην είναι ιάσιμη, αλλά η διαρκής πρόοδος της Επιστήμης έχει ήδη εμπλουτίσει το «οπλοστάσιο» των Νευρολόγων με 13 θεραπείες, εγκεκριμένες από τον Αμερικανικό (FDA) και Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), καθιστώντας εφικτό τον καλό έλεγχο της και συντελώντας σε καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών, αφού η καθήλωση των πασχόντων σε αναπηρικό αμαξίδιο τείνει πια να εξαλειφθεί.

Ο καλός έλεγχος της νόσου έχει συντελέσει στο να μην γίνεται η ΠΣ εμπόδιο στα όνειρα των πασχόντων για δημιουργία οικογένειας. Έτσι, πολλές νεαρές γυναίκες με ΠΣ συνεχίζουν τη ζωή τους χωρίς να αποκλείουν τη μητρότητα.

Τι απαντά, όμως, η επιστημονική κοινότητα όταν έρχεται αντιμέτωπη με καίρια ζητήματα όπως: «Έχω Πολλαπλή Σκλήρυνση, αλλά θέλω να κάνω παιδιά» και «Μπορώ να θηλάσω το μωρό ενώ παίρνω φαρμακευτική αγωγή για την Πολλαπλή Σκλήρυνση;».

Για τα καίρια αυτά θέματα, μίλησε στο ygeiamou.gr o Andrew Chan, Καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βέρνης στην Ελβετία, στο περιθώριο του 30ου Πανελληνίου Συνεδρίου Νευρολογίας (16-19 Μαΐου, Χαλκιδική), όπου συμμετείχε σε δορυφορικό συμπόσιο με θέμα: “Expanding our horizons regarding the treatment of MS, reduces the progression of the disease”.

Ο Καθηγητής Νευρολογίας Andrew Chan

«Συγκριτικά με το παρελθόν το θέμα του οικογενειακού προγραμματισμού τίθεται πλέον συχνότερα και ειδικά από τις νεοδιαγνωσμένες ασθενείς. Μετά το αρχικό ερώτημα “θα καταλήξω σε αναπηρικό αμαξίδιο γιατρέ;”, ρωτούν αν μπορούν να κάνουν παιδιά, αν μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται ή να ασχολούνται με το αγαπημένο τους άθλημα. Ευτυχώς η γκάμα των φαρμάκων που έχουμε πια στη διάθεσή μας, βοηθά στην σταθεροποίηση της νόσου και στον καλό έλεγχο της. Για εμάς τους γιατρούς ο απόλυτος στόχος είναι η πρόληψη νέων συμπτωμάτων και υποτροπών της ΠΣ ώστε να συνεχίζουν οι ασθενείς, όσο γίνεται πιο φυσιολογικά, την καθημερινότητα και τη ζωή τους. Σε ότι αφορά στην κύηση, εξαρτάται πότε θέλει μια γυναίκα να μείνει έγκυος και τι θεραπεία λαμβάνει ήδη για την ΠΣ. Υπάρχουν φάρμακα, που έχει τεκμηριωθεί μέσα από κλινικές μελέτες, ότι θα πρέπει να σταματήσει να παίρνει πριν καταστεί έγκυος, ενώ ελάχιστα είναι εκείνα που τα γνωρίζουμε τόσο καλά ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε την χορήγησή τους και κατά την κύηση. Αναφορικά με τον θηλασμό, υπό φυσιολογικές συνθήκες συμβουλεύουμε την ασθενή να μην θηλάσει το παιδί, ενώ λαμβάνει θεραπεία για την ΠΣ», εξηγεί ο Καθηγητής Νευρολογίας.

Και συμπληρώνει: «Αυτό που συμβουλεύουμε τις γυναίκες με ΠΣ που θέλουν να αποκτήσουν παιδιά είναι να περιμένουν πρώτα να σταθεροποιηθεί η νόσος και έπειτα να προσπαθήσουν να μείνουν έγκυος. Αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει οι ιατροί να αγνοούν τις επιθυμίες των ασθενών. Υπάρχουν ασθενείς με ΠΣ που λένε “τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για μένα για να κάνω παιδί”. Εγώ, ως γιατρός λοιπόν, δεν είμαι αυτός που θα αποφασίσω για το πότε θα γίνει μητέρα μια ασθενής μου. Ο ρόλος μου είναι να σταθώ δίπλα της και να υποστηρίξω την απόφασή της προσαρμόζοντας το θεραπευτικό πλάνο ώστε να μπορέσει να διεκπεραιώσει την κύηση και τον θηλασμό, εφόσον αυτές είναι οι επιθυμίες της. Και δεδομένου ότι απέχουμε ακόμα από την ίαση της ΠΣ θα πρέπει πάντα να εστιάζουμε στην εξατομικευμένη πορεία της νόσου και να είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε εναλλαγές φαρμάκων προκειμένου μετά τον τοκετό και τον θηλασμό να αποτρέψουμε εξάρσεις της νόσου, που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την σωματική και πνευματική αρτιμέλεια της ασθενούς».