Η σημασία του καλού ύπνου για τον οργανισμό μας έχει γίνει αντιληπτή ήδη από την αρχαιότητα. Διόλου τυχαία στην Αρχαία Ελλάδα θεωρούσαν τον ύπνο μία μορφή επικοινωνίας με τους θεούς, ενώ ο θεός του ύπνου είναι σε όλους μας γνωστός: ο Moρφέας.
Δυστυχώς, όμως, ο «καλός ύπνος» είναι άπιαστο όνειρο για τον ένας στους τρεις ενήλικες στην Ευρώπη όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία. Υπολογίζεται ότι ο ένας στους τρεις αντιμετωπίζει πρόβλημα είτε με την ποιότητα είτε με την ποσότητα του ύπνου .
Εμείς ετοιμάσαμε μια μικρή λίστα πέντε σημείων με την βοήθεια της οποίας μπορείτε να ελέγξετε πόσο καλή είναι η ποιότητα και η ποσότητα του ύπνου σας.
Η διάρκεια του ύπνου
Κάποιοι άνθρωποι κοιμούνται χωρίς πρόβλημα επτά ώρες ή και περισσότερο, ενώ άλλοι περιορίζονται στις 5-6 ή ακόμα και στις 4-5 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Η αλήθεια είναι πως αν κοιμάστε πάνω από επτά ώρες, βρίσκεστε σε καλό δρόμο. Παρόλο που δεν είναι πάντα εφικτό να κοιμάται κανείς τις ίδιες ώρες κάθε νύχτα, αν καταφέρνετε να κοιμάστε ένα γεμάτο επτάωρο τις περισσότερες ημέρες τις εβδομάδας, οι πιθανότητες για βέλτιστη υγεία είναι καλύτερες. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο στόχος των επτά ωρών είναι ιδανικός για ανθρώπους ηλικίας από 18 έως 60 ετών.
Αν κοιμάστε λιγότερες από επτά ώρες κάθε βράδυ, θέτετε τον εαυτό σας σε αυξημένο κίνδυνο για ορισμένες σοβαρές καταστάσεις υγείας, όπως η παχυσαρκία, οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η κατάθλιψη, η αύξηση του βάρους και ο διαβήτης. Τα δεδομένα αυτά, μάλιστα, προκύπτουν από σχετική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Sleep Medicine. Επιπλέον, η έλλειψη ύπνου σχετίζεται και με μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχημάτων, αυξημένου πόνου, κατεσταλμένης λειτουργίας και αποτελεσματικότητας του ανοσοποιητικού συστήματος και περισσότερων λαθών.
Πόσο ευκολα αποκοιμιέστε
Ανάμεσα στις διαταραχές του ύπνου που έχουν καταγραφεί από τους επιστήμονες, βρίσκεται και η δυσκολία που αντιμετωπίζουν ορισμένοι άνθρωποι να αποκοιμηθούν. Αν αυτό δεν συμβαίνει ποτέ ή σπάνια (λιγότερο από 1-2 ημέρες την εβδομάδα), μπορείτε να θεωρήσετε τον εαυτό σας τυχερό. Αν, όμως, παρατηρείτε συνεχώς το φαινόμενο αυτό, θα πρέπει να προσέξετε ορισμένες συνήθειές σας. Για παράδειγμα, η κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ ή ορισμένων τροφίμων λίγο πριν την ώρα του ύπνου, μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητά σας να αποκοιμηθείτε. Επίσης, η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών (smartphone, tablet, κ.α.) ή η λήψη κάποιων φαρμάκων μπορούν και αυτά να σας κρατήσουν ξύπνιους.
Διαβάζετε πριν κοιμηθείτε
Οι καλές συνήθειες του ύπνου είναι στοιχεία που μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητά του. Τέτοιες είναι να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να ακούσετε χαλαρωτική μουσική πριν τον ύπνο, να δημιουργήσετε έναν ήσυχο, σκοτεινό χώρο με καλή θερμοκρασία και ελάχιστους περισπασμούς στο υπνοδωμάτιό σας, να ακολουθείτε μια τακτική ρουτίνα ύπνου κατά την οποία θα κοιμάστε και θα ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα. Επιπλέον, καλό είναι να αποφεύγετε τα μεγάλα γεύματα πριν τον ύπνο, να ασκείστε νωρίτερα μέσα στην ημέρα, να μειώσετε τα επίπεδα του στρες και να απομακρύνετε τις ηλεκτρονικές συσκευές από το υπνοδωμάτιο.
Από την άλλη μεριά ο έλεγχος των email στον υπολογιστή ή των ενημερώσεων στα social media στο κινητό λίγο πριν κλείσετε τα φώτα το βράδυ μπορεί να διαταράξει τη ρουτίνα του ύπνου σας. Το μπλε φως που εκπέμπει το τηλέφωνο μπορεί να ενισχύει την προσοχή και τον χρόνο αντίδρασης κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά η παρακολούθηση της οθόνης λίγο πριν τον ύπνο μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο εσωτερικό ρολόι του οργανισμού.
Για του λόγου το αληθές, μελέτη του 2015 βρήκε ότι η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών που εκπέμπουν μπλε φως πριν τον ύπνο παρατείνει τον χρόνο που χρειαζόμαστε για να αποκοιμηθούμε, καταστέλλει τη μελατονίνη, επιβραδύνει το κιρκαδιανό ρολόι, μειώνει την ποσότητα του ύπνου REM και μειώνει την εγρήγορση το επόμενο πρωί. Για να αποκοιμηθείτε πιο γρήγορα, λοιπόν, απενεργοποιήστε τις ηλεκτρονικές συσκευές τουλάχιστον 1-2 ώρες πριν τον ύπνο.
Ξυπνάτε μέσα στη νύχτα
Η αφύπνιση κατά τη διάρκεια του ύπνου ίσως πρέπει να σας προβληματίσει. Μπορεί για αρκετούς ανθρώπους να θεωρείται φυσιολογικό να ξυπνούν 1-2 φορές για μερικά λεπτά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ωστόσο όταν αυτό γίνεται συχνότερα και μετά δυσκολεύεστε να ξανακοιμηθείτε ή αισθάνεστε κουρασμένοι την επόμενη ημέρα, είναι κάτι που δεν θα πρέπει να αγνοήσετε.
Τρώτε βαριά το βράδυ
Η κατανάλωση πολλών θερμίδων λίγο πριν κοιμηθείτε, αλλά και το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ ή καφεΐνης συνιστούν συνήθειες που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου το βράδυ. Καλό είναι να τις περιορίσετε.
Διαβάστε επίσης
Θέλετε καλύτερο ύπνο και περισσότερα όνειρα; Αυτή είναι η λύση
Πανδημία: Πού μας επηρέασε περισσότερο – Ποια χάπια αυξήσαμε
Χαμένος ύπνος: Γιατί δεν μπορούμε να τον αναπληρώσουμε το Σαββατοκύριακο
