Είτε προέρχεται από τα χέρια μας είτε από εκείνα του… Άγιου Βασίλη, τα Χριστούγεννα, το παιδί περιμένει πάντα το δώρο του. Ποιος αποφασίζει τι θα είναι αυτό; Τι κάνουμε όταν δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες του; Πώς αντιδράμε απέναντι στις συγκρίσεις και ποιο είναι το δώρο που ένα παιδί δεν θα ξεχάσει ποτέ;
Ποιος παίρνει την απόφαση για το τι δώρο θα πάρει το παιδί; Εμείς ή το ίδιο το παιδί;
«Τα Χριστούγεννα είναι για τα παιδιά», συνηθίζαμε να ακούμε όταν ήμασταν μικροί, μία φράση που μας άρεσε πολύ και που συνεχίζει να αρέσει σε όλους όσοι αισθάνονται ακόμη παιδιά μέσα από τα παιδιά. Το δώρο που παίρνουμε σε ένα παιδί αυτές τις ημέρες είχε και έχει εξέχουσα σημασία. Είναι σημαντικό να ακούσουμε τι δώρο θέλει το παιδί και να του το πάρουμε, διότι αυτό προφανώς θα του δώσει χαρά και ικανοποίηση καθώς το επιθυμούσε και το περίμενε υπομονετικά. Είναι όμως εξίσου σημαντικό, πριν αγοράσει ο γονιός κάποιο δώρο, να αναλογιστεί τι χρειάζεται το παιδί, αν πραγματικά του λείπει ένα συγκεκριμένο δώρο και τι κερδίζει μέσα από αυτό το δώρο. Διότι δεν είναι λίγες οι στιγμές που εμείς οι γονείς υποκύπτουμε στην παιδική υπερβολή. Το ιδανικότερο όλων είναι να συναποφασίζουμε το δώρο των Χριστουγέννων με το παιδί.
Τι του λέμε όταν δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε οικονομικά στο δώρο που μας ζητάει;
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να νιώσουμε ανεπαρκείς ως γονείς. Τα παιδιά συνηθίζουν να ζητάνε και πολλές φορές χωρίς να μπορούν να υπολογίσουν το κόστος. Ο γονιός είναι υπεύθυνος να διαπραγματευτεί τις επιλογές σε μια σειρά από δώρα χωρίς να τονίσει το κόστος, αν το παιδί είναι πολύ μικρό, ή να του εξηγήσει, αν το παιδί είναι μεγαλύτερο, ότι μπορεί να ξοδέψει συγκεκριμένο ποσό για το δώρο. Έτσι το παιδί θα αναγνωρίζει πως υπάρχουν πολλές επιλογές και διαφάνεια για τον τρόπο που επιλέγουμε να ικανοποιήσουμε την εκάστοτε επιθυμία του.
Τι απαντάμε στη φράση: «Ναι αλλά η μαμά του φίλου μου, του το πήρε…»;
Πως «η μαμά του φίλου σου δεν είναι η δική σου μαμά!». Εξηγούμε στο παιδί ότι κάθε μαμά είναι αναντικατάστατη και πως αυτό που κάνει για το παιδί της είναι το καλύτερο που μπορεί. Η αγάπη της είναι το μεγαλύτερο δώρο όλων των γιορτών. Το ζεστό γάλα με τα μπισκότα για πρωινό, το ζουμερό φαγητό στο τραπέζι των Χριστουγέννων και η γλυκιά αγκαλιά της πριν κοιμηθεί το παιδί το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, είναι αυτά που το παιδί θα θυμάται για χρόνια. Μαθαίνουμε λοιπόν στο παιδί να ξεχωρίζει τα σημαντικά και να συνειδητοποιεί ότι το δώρο μας είναι μία ξεχωριστή επιλογή για ένα ξεχωριστό παιδί!
Τι κάνουμε αν μας πει: «Ωραία, αφού εσύ δεν έχεις λεφτά, σπάσε τον κουμπαρά μου και παρ’ το μου με τα λεφτά μου…»;
Του λέμε ότι είναι προτιμότερο να φυλάξουμε τα χρήματα του κουμπαρά για μια μεγαλύτερη ανάγκη ή για κάτι άλλο όπως ένα μεγάλο μακρινό ταξίδι το καλοκαίρι. Του εξηγούμε πως: «Το νόημα του δώρου δεν είναι μόνο να το αποκτήσεις, αλλά ο δρόμος που διένυσες για να το φτάσεις. Αν λοιπόν πάρεις καλούς βαθμούς στο τρίμηνο του σχολείου σου, η μαμά και ο μπαμπάς θα σου πάρουν ένα δώρο που θα σε βοηθήσει να γίνεις καλύτερος. Το καλύτερο δώρο θα το έχεις πάρει όταν θα το έχεις κερδίσει…»
Κάνουμε συγκρίσεις με άλλα παιδάκια τα οποία δεν έχουν τίποτα και που ενδεχομένως δεν έχουν πάρει ποτέ ένα δώρο ή όχι;
Οι συγκρίσεις με άλλα παιδιά δεν βοηθούν γιατί το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και ξεχωριστό. Είναι επιθυμητό και αναγκαίο να θέσουμε όρια στις απαιτήσεις των παιδιών, ώστε να νιώθουν ασφάλεια με όσα έχουν, στο πλαίσιο που βρίσκονται και να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους εν ευθέτω χρόνω.
Ωστόσο, μια πολύ καλή εικόνα για να μπορέσουμε να συνετίσουμε το παιδί στις υπερβολές του, είναι να πάμε σε ένα κέντρο στήριξης για παιδιά χωρίς οικογένεια, να του εξηγήσουμε πού βρισκόμαστε, να χαρίσουμε στα άλλα παιδάκια δικά μας δώρα και βεβαίως να τους δώσουμε και να πάρουμε χαρά.
Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε σε ένα παιδί το βαθύτερο νόημα των γιορτών;
Οι γιορτές είναι στιγμές. Είναι η επίσκεψη την Κυριακή των Χριστουγέννων στον παππού και τη γιαγιά, είναι η συγκέντρωση με τα ξαδέρφια ανήμερα της Πρωτοχρονιάς. Είναι η συνάντηση με τους φίλους τους το πρωί της παραμονής στην γωνία του φούρνου για να ξεκινήσουν τη διαδρομή για τα κάλαντα.
Είναι το γράμμα που θα ετοιμάσουν για τον άγιο Βασίλη, από το βράδυ για να το βάλουν στο δέντρο δίπλα στο τζάκι, είναι να μπορούμε να προσφέρουμε στον απέναντι γείτονα της πολυκατοικίας μας τα αχνιστά μελομακάρονα στην πιατέλα της μαμάς, κι εκείνος να μας κεράσει σοκολατάκι. Είναι να ταΐσουμε το σκύλο της πλατείας με ό,τι έχει απομείνει από το γιορτινό τραπέζι. Είναι να πούμε στα παιδιά μας ότι στιγμές των Χριστουγέννων είναι τόσο όμορφες και ξεχωριστές επειδή τις περνάμε μαζί.
Ποια είναι η άποψή σας για τους γονείς που δε χαλάνε χατίρι στα παιδιά τους αναφορικά με τα δώρα;
Η ανάγκη ενός παιδιού για δώρο καλύπτεται μέσα από την έλλειψη του για κάτι συγκεκριμένο. Είτε είναι το ίδιο το δώρο είτε οτιδήποτε άλλο. Όταν όμως το παιδί επαναλαμβάνει την επίμονη στάση του για υλική ικανοποίηση, ο γονιός χρειάζεται να τοποθετηθεί στην ανάγκη του παιδιού για προσοχή. Το παιδί ζητά την προσοχή του γονέα κι όχι τα δώρα του. Δώστε στο παιδί αυτό που πραγματικά χρειάζεται μέσα από την προσοχή σας κι όχι την υποταγή σας στις αλλεπάλληλες επιτακτικές επιθυμίες του, όσο κι αν σας καθηλώνει. Μάθετε να λέτε «όχι» στα πολλά υλικά αγαθά και περάστε περισσότερο χρόνο με το παιδί σας. Και να θυμάστε πάντα πως τίποτα δεν έχει τόση αξία για ένα παιδί όσο μία αγκαλιά…
Ευχαριστούμε την κ. Ζαχαρένια Γουβαλάρη οικογενειακή σύμβουλο
