Τα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας πιστεύουν ότι πρέπει να τους δίνεται απόλυτη προσοχή γιατί πολύ απλά αποτελούν το κέντρο του σύμπαντος τους. Αυτή η κοσμοθεωρία αποτελεί την πηγή της αντιζηλίας ανάμεσα στα αδέλφια αλλά και της ζήλιας γενικότερα. Αν η προσοχή που απαιτούν δίνεται σε ένα καινούριο μωρό, σ’ έναν αδελφό ή αδελφή, ή ακόμα και στον σύζυγο, τα παιδιά κρατάνε μούτρα, φωνάζουν, ουρλιάζουν κι ενίοτε προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή μας με το να χτυπούν τα αδέλφια τους ή να καταστρέφουν πράγματα. Δικαιολογημένη ή όχι, η ζήλια του παιδιού μπορεί να μας κάνει τη ζωή αφόρητη. Ή μήπως όχι;
Πώς να λύσετε το πρόβλημα…
Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να εξαφανίσουμε από το σύμπαν ενός παιδιού το «ζιζάνιο» της ζήλιας. Ιδού, οι πέντε αποτελεσματικότεροι:
1. Δείξτε κατανόηση: Σε κρίσεις ζήλιας πείτε στο παιδί σας πως καταλαβαίνετε πώς νιώθει. Είναι πολύ σημαντικό να του εξηγήσετε πως αυτό το συναίσθημα είναι ανθρώπινο και πως όλοι στον κόσμο το έχουν νιώσει λίγο ή πολύ!
2. Προσφέρετέ του εναλλακτικές δραστηριότητες: Για ένα παιδί η αγάπη ισοδυναμεί με τον χρόνο που του αφιερώνουμε. Αναλογιστείτε πόσο χρόνο διαθέτετε για να διαβάζετε στο παιδί σας παραμύθια, να απαντάτε στις ερωτήσεις του, να τρώτε και να παίζετε μαζί του. Αν το παιδί σας αισθάνεται ασφάλεια ξέροντας ότι το αγαπάτε, ο δείκτης ζήλιας του παραμένει χαμηλός, μια και ξέρει ότι βρίσκεται στην πρώτη θέση των προτεραιοτήτων σας. Να του λέτε «Σ’ αγαπώ» αρκετές φορές την ημέρα. Τονώστε τον δεσμό σας με το καθένα από τα παιδιά σας ορίζοντας ώρες παιχνιδιού μόνο για σας και το καθένα από αυτά ξεχωριστά, έτσι ώστε το κάθε παιδί να νιώθει ότι έχει αξία για σας.
3. Μετατρέψτε τη ζήλια σε βοήθεια: Τα μικρά παιδιά θέλουν ο κόσμος τους να υπάρχει μόνο γι’ αυτά. Ταυτόχρονα όμως αποζητούν και ανεξαρτησία. Είναι απαραίτητο να μάθουν ότι η ανεξαρτησία έχει ένα τίμημα: Πρέπει να αποδεχτούν ότι η προσοχή των γονιών τους δεν μπορεί να είναι στραμμένη αποκλειστικά πάνω τους, αν θέλουν να έχουν την αίσθηση του ελέγχου και της αυτονομίας. Διδάσκοντας στα παιδιά να βοηθούν τα αδέλφια τους και γενικότερα τους άλλους, όποτε νιώθουν παραμελημένα και ζηλεύουν, τα βοηθάτε να μετατρέψουν μία αρνητική συμπεριφορά σε κάτι θετικό και αξιέπαινο.
4. Μην συγκρίνετε το παιδί σας με τ’ αδέλφια του ή με τους άλλους: Κουβέντες όπως: «Μακάρι να με βοηθούσες όσο με βοηθάει ο αδελφός σου» ή «Γιατί δεν μπορείς να είσαι καλό παιδί όπως η αδελφή σου;» δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να «λένε» στο παιδί σας ότι δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες σας. Για τα παιδιά, κάτι τέτοιο μεταφράζεται στο ότι δεν είναι τόσο αξιαγάπητα όσο κάποια άλλα μέλη της οικογένειας, πράγμα που αποτελεί σίγουρη μέθοδο για να ξυπνήσει το «ζιζάνιο» της ζήλιας.
5. Μην το τιμωρείτε: Αν το παιδί σας παραφέρεται επειδή επιθυμεί την απόλυτη προσοχή σας, με το να το τιμωρήσετε, το μόνο που θα καταφέρετε είναι να εντείνετε την αίσθηση αποξένωσης που νιώθει.
