Την παρακολουθώ εδώ και ώρα να μιλάει στο μεγάλο τραπέζι ενός παιδικού πάρτι ανάμεσα σε γονείς. Με φρύδι ανασηκωμένο και χέρια που πάνε κι έρχονται από νευρικότητα και απολυτότητα: «Αυτή η δασκάλα που έχουμε φέτος δεν είναι καθόλου καλή. Δεν έχει μεταδοτικότητα, η κόρη μου δεν την μπορεί καθόλου. Θα ζητήσω να αλλάξουν τμήμα στο παιδί γιατί μ’ αυτή τη δασκάλα πάει στράφι το μυαλό και η εξυπνάδα της. Ρωτήστε κι εσείς τα δικά σας παιδιά και θα δείτε ότι έχω δίκιο…». Δεν πιστεύω στα αυτιά μου! Να ρωτήσουμε τα δικά μας παιδιά… Τους οκτάχρονους Αϊνστάιν που κρατάει δέσμιους το φτωχό μυαλό μιας εκπαιδευτικού! Μιας γυναίκας που μόχθησε, κόπιασε, πέτυχε και που σήμερα έλαχε να βρεθεί αντιμέτωπη με τον παραλογισμό και την κοκοροσύνη μιας μαμάς. Είναι το πρώτο πράγμα που κάνω επιστρέφοντας στο σπίτι: Τηλεφωνώ στην καλή μου φίλη και εκπαιδευτικό κ. Μαρία Καλλή-Κουντούρη συνοδεύοντας την αφήγησή μου με τη φράση «Τι τραβάτε κι εσείς οι δασκάλες!». Εκείνη γελάει δυνατά, ποιος ξέρει τι έχουν δει τα μάτια της και τι έχουν ακούσει τα αυτιά της. Γελάει δυνατά κι ύστερα σε τόνους απαλούς μου λέει: «Ας μάθουν επιτέλους κάποιες μαμάδες να συμφιλιώνονται τόσο με τις δασκάλες όσο και με όλα εκείνα που μπορεί να επιτύχει το παιδί τους. Δείτε το σαν πρόσκληση, να βρεθούμε δίπλα δίπλα, να ενισχύσουμε τη στήριξη που και οι δύο, δάσκαλοι και γονείς, πρέπει να παρέχουμε στα παιδιά μας! Και μάθετε καλά, σχεδόν απέξω, όλα όσα ζητάμε από εσάς για το καλό των δικών σας παιδιών…»
Μην λύνετε τις εργασίες του
Έχω πολλές φορές βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να γράψω: πολύ καλή η εργασία της μαμάς! Έχω μπει στον πειρασμό να πάρω μολύβι να τα διορθώσω όλα και να γράψω: Τέλεια! Τα κατάφερες! Καταλαβαίνεις ότι πολλές φορές οι γονείς νιώθουν ότι η εικόνα μιας εργασίας, καθρεφτίζει την εικόνα τους ως γονείς και στην αγωνία της αψεγάδιαστης εικόνας, είναι πιο εύκολο να «χαλάσουμε» παρά να χτίσουμε. Άλλες φορές ξέρουμε το σωστό, αλλά η ώρα έχει περάσει και είμαστε όλοι κουρασμένοι και το παιδί δεν συνεργάζεται… Επιλέγουμε λοιπόν συνειδητά να του δώσουμε στο πιάτο έτοιμη τη λύση, μαθαίνοντάς το πως είναι εντάξει να μην μοχθεί, θα είμαστε εμείς εκεί. Κανένας από αυτούς τους λόγους, δεν είναι τόσο σημαντικός όσο το παιδί που θέλουμε να γίνει. Εντοπίστε τα λάθη. Οι εργασίες δίνονται για να μάθει να εργάζεται οργανωμένα, συγκεντρωμένα, ορθά. Να κάνει πράξη όσα διδάχτηκε με εξάσκηση. Να μπορεί να διορθώνει μόνο του τα λάθη του, αφού του τα έχετε εντοπίσει μέσα από ένα απαραίτητο έλεγχο. Αυτή δεν είναι και η αξία της ζωής;
Είναι ok να κάνει λάθη!
Αν ήταν σε όλα τέλειο, τότε δεν θα είχε ανάγκη το σχολείο. Στο σχολείο γράφουμε με μολύβι και γόμα. Γιατί είναι ok να κάνουμε λάθη. Αρκεί να προσπαθούμε να τα διορθώνουμε. Σβήσε λοιπόν άφοβα το λάθος. Δεν έγινε κάτι. Δοκίμασε ξανά! Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από μια «αποτυχία». Τα λάθη αν τα δούμε ως συμμάχους, μας δίνουν την ευκαιρία να βελτιωθούμε ακόμα περισσότερο. Δείξτε στο παιδί ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα, ότι δεν σημαίνουν αποτυχία και πρέπει να τα ακούνε με προσοχή. Η αρνητική κριτική, το κούνημα του δαχτύλου, η απαξίωση γιατί πάλι έκανε λάθος, δημιουργεί ένα παιδί που ματαιώνεται, σταματά να πιστεύει στον εαυτό του, αποδέχεται πως δεν μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο και στο τέλος, αποδεχόμενο την μετριότητά του, παραιτείται. Όλοι μας, πόσο μάλλον τα παιδιά, έχουμε ανάγκη τη θετική ενίσχυση, την υπενθύμιση ότι μπορούμε καλύτερα και ότι η προσπάθεια είναι που μας καθορίζει και όχι το λάθος!
Αποδεχτείτε και αναγνωρίστε τι παιδί έχετε!
Το πρώτο σχόλιο που ακούω από γονείς είναι «έχει πολύ μυαλό! Είναι πανέξυπνο!» Έχετε δίκιο. Όλα τα παιδιά είναι και έξυπνα και εφευρετικά και με άπειρες δυνατότητες. Αυτό δεν σημαίνει πως όλα είναι ίδια. Αν το παιδί μου δεν κάνει ωραία γράμματα, αν το διπλανό λύνει ήδη τριψήφιες πράξεις, αν το αδελφάκι διαβάζει γρηγορότερα, δεν σημαίνει πως το δικό μου υστερεί σε ευφυΐα και θα πρέπει να νιώθω πως πρέπει να το «διορθώσω». Πρέπει να το στηρίξω, να το βοηθήσω να βελτιωθεί και να το ενδυναμώσω. Ποτέ δεν συγκρίνουμε παιδιά, γονείς, αδέρφια… Κάθε παιδί είναι μοναδικό και τη δική του μοναδικότητα έχουμε υποχρέωση να ενισχύσουμε!
Ελεύθερος Δημιουργικός χρόνος
Μεγάλη κουβέντα! Ας προσπαθήσουμε πρώτα να ξεκαθαρίσουμε τι σημαίνει «ελεύθερος χρόνος». Σημαίνει να μπορεί να επιλέξει κανείς ελεύθερα πώς θα διαχειριστεί εκείνη την περίοδο μέσα στη μέρα που δεν του την επιβάλλει ένα σχολείο, ένα πρόγραμμα, ένας γονιός. Δεν είναι ελεύθερος χρόνος τα γεμάτα με φροντιστήρια απογεύματα όσο ευχάριστα κι αν είναι, ούτε είναι ελεύθερος χρόνος οι ατέλειωτες ώρες μπροστά σε μια οθόνη. Τον ελεύθερο χρόνο του πρέπει να του διδάξουμε να τον επιλέγει και να τον διαχειρίζεται έξυπνα! Βάλτε όριο ακόμα και σε αυτόν! Η ασυδοσία πολλές φορές προκαλεί και έλλειψη εκτίμησης της αξίας της ελευθερίας και το παιδί τελικά χάνει πολύτιμες ώρες κάνοντας… τίποτα! Ακόμα και το τίποτα είναι κάτι σπουδαίο όταν γίνεται με μέτρο! Βάλτε καθημερινά κάποιες ώρες ελεύθερου χρόνου. Φτιάξτε μια λίστα με διαφορετικές δραστηριότητες που μπορεί να επιλέξει. Με πολλά παιχνίδια, ζωγραφική, κατασκευές, τηλεόραση, παραμύθια, βόλτες, κυνήγι θησαυρού, συλλογή εντόμων ή φύλλων από την αυλή ή ετοιμασία ενός γλυκού… Άστε τα να επιλέξουν κάθε μέρα κάτι άλλο. Να ανακαλύψουν τι τους αρέσει, να ανακαλύψουν τι εναλλακτικές υπάρχουν γύρω τους..
Μας χαρακτηρίζει η συμπεριφορά και όχι η επίδοση
Μάθετε από νωρίς στα παιδιά τις αξίες του σεβασμού, της ευγένειας, της αλληλεγγύης. Να χρησιμοποιούν καθημερινά λέξεις όπως «ευχαριστώ» και «παρακαλώ». Εντοπίστε τους πως η αξία ενός ανθρώπου κρίνεται από το πώς συμπεριφέρεται σε ένα εστιατόριο, πώς μιλά σε ένα υπάλληλο, σε ένα σερβιτόρο, πώς φέρεται στα ζώα, πώς μιλά στους γονείς και τους δασκάλους του. Δείξτε τους πως είναι σημαντικό να μοχθούν για να βελτιωθούν, πως μόνο με κούραση ο άνθρωπος γίνεται καλύτερος. Μάθετέ τα να κρίνουν κι αυτά τους ανθρώπους με αυτές τις αξίες και όχι το πόσες σελίδες παραπάνω έγραψαν από τους φίλους τους.
Γίνετε το παράδειγμα όλων των πιο πάνω
Το παράδειγμά μας είναι ο καλύτερος δάσκαλος. Είτε είμαστε εκπαιδευτικοί είτε δάσκαλοι! Να εμπεδώσουμε καθένας την σπουδαία αποστολή που έχει ταχθεί να υπηρετεί και να γίνουμε συνεργάτες! Ακόμα κι αν ένα δάσκαλο δεν τον συμπαθείτε, μην μιλάτε ποτέ μπροστά στο παιδί σας αρνητικά γι’ αυτόν! Καθένας έχει κάτι να προσφέρει στο παιδί μας! Κι αν ο γονιός αποκαθηλώσει στο παιδί τον δάσκαλο, έστω και τρία από τα δέκα που θα μπορούσε ο εκπαιδευτικός να δώσει, το παιδί δεν θα καταδεχτεί να πάρει ούτε ένα! Προσοχή λοιπόν στα παιδιά μας!
Ευχαριστούμε για την συνεργασία την εκπαιδευτικό κ. Μαρία Καλλή-Κουντούρη