Μια νέα έρευνα σχετικά με την κατάθλιψη και την φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπισή της, κατέληξε σε σημαντικά πορίσματα που δίνουν μια εξήγηση για την περιορισμένη αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων στο 60% των ασθενών.
Τα αντικαταθλιπτικά είναι η θεραπεία πρώτης γραμμής για μέτρια έως σοβαρά καταθλιπτικά επεισόδια και τα ευρήματα κρίνονται σημαντικά αν αναλογιστεί κανείς τις διαστάσεις της ψυχιατρικής αυτής διαταραχής που «καθηλώνει» τους ασθενείς παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στο Nature Communication, μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, η GPR56, φαίνεται πως διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε μια σειρά βιολογικών λειτουργιών που σχετίζονται με την παθοφυσιολογία της κατάθλιψης και στην επίδραση των αντικαταθλιπτικών.
Στο πλαίσιο της διεθνούς συλλογικής μελέτης ερευνητών και κλινικών με επικεφαλής τον καθηγητή Gustavo Turecki από το Πανεπιστήμιο McGill και το Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας του Douglas, η επιστημονική ομάδα εξέτασε τις μεταβολές που συντελούνται στη δραστηριότητα των γονιδίων στο αίμα ασθενών που λαμβάνουν αντικαταθλιπτική αγωγή. Όπως έδειξαν τα αποτελέσματα από τη μελέτη της γονιδιακής συμπεριφοράς σε 400 ασθενείς, υπήρξαν σημαντικές αλλαγές στα επίπεδα της GPR56 για τους ασθενείς με θετική απόκριση στη φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά, σε αντίθεση με όσους είχαν μηδενική απόκριση ή είχαν λάβει κάποιο εικονικό φάρμακο (placebo) κατά την πειραματική διαδικασία. Η πρωτεΐνη GPR56 φαίνεται πως μπορεί να αποτελέσει έναν εύχρηστο βιοδείκτη για την ανταπόκριση στα αντικαταθλιπτικά.
Με μια απλή αιματολογική εξέταση
Μετά από πειράματα με ποντίκια καθώς και μελέτες σε δείγματα ιστών ανθρώπινου εγκεφάλου, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι η πρωτεΐνη GPR56, τα επίπεδα της οποίας μπορούν να μετρηθούν με μια απλή εξέταση αίματος, συνδέθηκε με βιολογικές μεταβολές στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Οι αλλαγές που συντελούνται στα επίπεδα της πρωτεΐνης κατά την κατάθλιψη, τόσο στο αίμα όσο και στον εγκέφαλο, έδειξαν να τροποποιούνται έπειτα από τη χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Οι παραπάνω μεταβολές έγιναν ιδιαίτερα εμφανείς στον προμετωπιαίο φλοιό, μια σημαντική περιοχή του εγκεφάλου για τη ρύθμιση των συναισθημάτων και της γνωστικής λειτουργίας.
«Η εύρεση νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων αποτελεί μείζονα πρόκληση και η νέα γνώση για την πρωτεΐνη GPR56 αποτελεί ιδανικό όπλο στην ανάπτυξη νέων θεραπειών κατά της κατάθλιψης», δήλωσε ο Δρ. Turecki. «Είμαστε αισιόδοξοι ότι ένας νέος δρόμος ανοίγεται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων στους ασθενείς που αντιμετωπίζουν αυτή τη σημαντική και συχνά χρόνια ψυχική διαταραχή, η οποία έχει επίσης συνδεθεί με τον κίνδυνο εθισμών και σημαντική αύξηση στις απόπειρες αυτοχειρίας» συμπλήρωσε.
Οι ερευνητές επεσήμαναν πως μελλοντικά, θα πρέπει να διεξαχθούν ειδικές μελέτες σε επίπεδο κυττάρου, προκειμένου να διασαφηνιστούν οι μηχανισμοί μέσω των οποίων η GPR56 εμπλέκεται στην κατάθλιψη και την απόκριση στην αντικαταθλιπτική αγωγή. Παραμένει ασαφές πώς τα επίπεδα της GPR56 στον εγκέφαλο και το αίμα μπορούν να ρυθμιστούν από τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν η μεταβολή στο αίμα αντανακλά απλώς μια διαδικασία στον εγκέφαλο ή μια ενεργή βιολογική διαδικασία που επηρεάζει την αντικαταθλιπτική απόκριση. Τέλος, τα πειράματα στα πειραματόζωα για την εξέταση την αιτιώδους σχέσης μεταξύ της υποεκδήλωσης και υπερεκφράσεως της Gpr56 καθώς και των φαρμακολογικών δοκιμών, πραγματοποιήθηκαν μόνο σε περιπτώσεις με έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα.
Παρά τους περιορισμούς αυτούς, τα ευρήματα παρείχαν σημαντικά μεγαλύτερη κατανόηση της παθοφυσιολογίας της κατάθλιψης και πλέον επιτρέπουν την εύρεση νέων πιο αποτελεσματικών θεραπειών.
Διαβάστε επίσης:
Αναρωτιέστε αν έχετε κατάθλιψη; Αυτά είναι τα δέκα ύποπτα συμπτώματα
