Οι ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα ψυχολογικά placebo είναι εξίσου δραστικά με τα εικονικά χάπια για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports και βασίστηκε στα αποτελέσματα τριών ερευνών σε πάνω από 400 συμμετέχοντες.
Η ψυχοθεραπεία και τα placebo βασίζονται στην ψυχική παρέμβαση και έχουν συγκρίσιμα αποτελέσματα αλλά και αρκετά παρόμοιους μηχανισμούς δράσης. Και οι δυο μορφές θεραπείας επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την σχέση γιατρού – ασθενούς, καθώς και από τις προσδοκίες για το αποτέλεσμα της θεραπείας. Σήμερα η μελέτη για τα placebo γίνεται κατά κύριο λόγο σε καθαρά ιατρικό πλαίσιο – δηλαδή ένα ψευδοφάρμακο δίνεται στον ασθενή συνοδευόμενο από την περιγραφή της θεραπευτικής του δράσης που θα οδηγήσει στο αναμενόμενο αποτέλεσμα – και οι ειδικοί γνωρίζουν ελάχισταγια την επίδραση των placebo που χορηγούνται με το σκεπτικό της δράσης τους στον ψυχισμό.
Το πράσινο χρώμα έχει ηρεμιστική δράση
Φαίνεται λοιπόν ότι τα εικονικά φάρμακα δρουν και όταν τους αποδίδονται συγκεκριμένες ψυχολογικές δράσεις. Σ’ αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι ψυχολόγοι του Τμήματος Κλινικής Ψυχολογίας και Ψυχοθεραπείας του Πανεπιστημίου της Βασιλείας μετά από την διενέργεια τριών ανεξάρτητων πειραμάτων σε σύνολο 421 υγειών συμμετεχόντων. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η «ιστορία» (η επεξήγηση για την αναμενόμενη δράση) που συνόδευε την χορήγηση του ψυχολογικού placebo, καθώς και η σχέση ανάμεσα στους ερευνητές και τους συμμετέχοντες.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το πράσινο χρώμα ως εικονικό φάρμακο σε πειράματα με προβολές βίντεο εξετάζοντας την επίδρασή του στους συμμετέχοντες τόσο όταν είχαν ακούσει την συνοδευτική ιστορία για την ηρεμιστική δράση του χρώματος («επειδή ενεργοποιεί πρώιμες συναισθηματικές εικόνες και σχήματα«) όσο και χωρίς να την έχουν ακούσει, καθώς και σε περιβάλλον όπου είχε καλλιεργηθεί μια φιλική ή μια ουδέτερη σχέση θεραπευτή – συμμετέχοντα.
Το ενδιαφέρον συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι το εικονικό φάρμακο είχε θετική δράση στην ευεξία των συμμετεχόντων όταν «χορηγούνταν» συνοδευόμενο από την επεξηγηματική ιστορία για την δράση του, καθώς και στο πλαίσιο μια φιλικής σχέσης γιατρού – συμμετέχοντα. Μάλιστα η διάρκεια της ηρεμιστικής δράσης του πράσινου χρώματος ήταν πολύ έντονη την ώρα της «χορήγησής» του, αλλά διήρκεσε και όλη την επόμενη εβδομάδα.
«Τα αποτελέσματα που παρατηρήσαμε ήταν συγκρίσιμα με την δράση της ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης» δήλωσε ο κύριος ερευνητής καθηγητής Jens Gaab. Το γεγονός ότι τα ψυχολογικά placebo έχουν σημαντική δράση δεν είναι σημαντικά μόνο για την κατανόηση των ψυχολογικών παρεμβάσεων, αλλά και για την κατανόηση των μηχανισμών δράσης των κλινικών παρεμβάσεων σύμφωνα με τους ερευνητές.