Η πρόσληψη περισσότερων πρωτεϊνών από φυτικές πηγές ή γαλακτοκομικά προϊόντα παράλληλα με τη μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος μπορεί να βοηθά τους ανθρώπους να ζήσουν περισσότερο, υποστηρίζουν δύο προκαταρκτικές μελέτες που παρουσιάστηκαν στις Επιστημονικές Συναντήσεις της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας για το 2020.
Το υψηλότερο ποσοστό θερμίδων από φυτικές πρωτεΐνες συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου
Σε μια μελέτη περισσότερων από 37.000 Αμερικανών μέσης ηλικίας 50 ετών, εκείνοι που ακολουθούσαν μια πιο φυτική διατροφή είχαν λιγότερες πιθανότητες θανάτου από οποιαδήποτε αιτία (27%) και από στεφανιαία νόσο (29%), συγκριτικά με όσους κατανάλωναν τις λιγότερες ποσότητες φυτικών πρωτεϊνών.
Διατηρώντας ίδιο τον αριθμό των θερμίδων που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες, οι ερευνητές μπόρεσαν να εκτιμήσουν την ποσότητα των φυτικών έναντι των ζωικών πρωτεϊνών που προσελάμβαναν οι συμμετέχοντες και να την συγκρίνουν με τον κίνδυνο θανάτου. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι:
- Η αντικατάσταση του 5% των ημερήσιων θερμίδων από το σύνολο ζωικών πρωτεϊνών με τον αντίστοιχο αριθμό θερμίδων από φυτικές πρωτεΐνες συνδέθηκε με σχεδόν 50% μείωση στον κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και στεφανιαία νόσο.
- Η αντικατάσταση του 2% των ημερήσιων θερμίδων από πρωτεΐνες επεξεργασμένου κρέατος με τον αντίστοιχο αριθμό θερμίδων από φυτικές πρωτεΐνες συνδέθηκε με 32% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου.
«Απλά το να αποφεύγει κανείς το κόκκινο κρέας δεν είναι αρκετό. Σημασία έχει και τι επιλέγει να φάει αντί αυτού. Οι υγιεινές φυτικές πρωτεΐνες όπως οι ξηροί καρποί, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής άλεσης περιέχουν, επίσης, πολλά επωφελή θρεπτικά συστατικά, που έχουν συνδεθεί με χαμηλότερο κίνδυνο χρόνιων παθήσεων, όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και κάποιο τύποι καρκίνου», σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας και μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Δρ. Zhilei Shan.
Δυναμική στη μελέτη προσέδωσε το εθνικά αντιπροσωπευτικό δείγμα συμμετεχόντων και η συλλογή δεδομένων υγείας από μια μακρά χρονική περίοδο. Ωστόσο, οι διατροφικές πληροφορίες αξιολογήθηκαν μόνο όταν οι συμμετέχοντες ξεκίνησαν τη μελέτη, επομένως τα ευρήματα δεν αναλογούν στις διατροφικές αλλαγές που έγιναν αργότερα.
Τα διατροφικά υποκατάστατα του κόκκινου κρέατος συνδέθηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων
Η υποκατάσταση μίας μερίδας κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος ημερησίως με τρόφιμα όπως οι ξηροί καρποί, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής άλεσης συνδέθηκε με έως και 47% χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου στους άνδρες.
Επίσης, η αντικατάσταση μίας μερίδας οποιουδήποτε είδους κρέατος ημερησίως με αντίστοιχη ποσότητα ξηρών καρπών, χωρίς να αυξηθούν οι θερμίδες που κατανάλωνε το άτομο, συνδέθηκε με 17% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιακή προσβολή. Στην περίπτωση αντικατάστασης με δημητριακά ολικής άλεσης, ο αντίστοιχος κίνδυνος μειωνόταν κατά 48%.
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύει ότι ακόμα και η μερική αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με υγιεινές φυτικές πηγές πρωτεϊνών μπορεί να μειώσει σημαντικά τα ποσοστά στεφανιαίας νόσου», σχολιάζει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Δρ. Laila Al-Shaar.
Ξεκινώντας από το 1986 και για 26 χρόνια, οι 43.259 άνδρες συμμετέχοντες στη μελέτη, συμπλήρωναν ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους κάθε τέσσερα χρόνια, με τους επιστήμονες να λαμβάνουν υπόψιν τους διάφορους ιατρικούς και διατροφικούς παράγοντες κινδύνου.
Ως πλεονεκτήματα της μελέτης μπορούν να θεωρηθούν η μακροχρόνια περίοδος παρακολούθησης, ο σημαντικός αριθμός περιστατικών στεφανιαίας νόσου που συνέβαλε στην ενδυνάμωση των ευρημάτων και τα λεπτομερή δεδομένα για τη διατροφή και άλλους παράγοντες κινδύνου. Στους περιορισμούς περιλαμβάνονται η παρατηρητική φύση της μελέτη, το δείγμα συμμετεχόντων που αποτελούταν κατά κύριο λόγο από λευκούς άνδρες επαγγελματίες υγείας -καθιστώντας έτσι ασαφές το αν τα ευρήματα αφορούν και πιο ευρύ πληθυσμό- και το γεγονός ότι η έρευνα σημείωσε την κατανάλωση τροφίμων και τα αποτελέσματα υγεία των ανθρώπων χωρίς να εξετάζει ενεργά τις διάφορες διατροφικές επιλογές.