Όλοι γνωρίζουμε ότι η γρίπη μπορεί να σκοτώσει. Το 1918, η «ισπανική γρίπη» σκότωσε 50 εκατομμύρια ανθρώπους, περισσότερα θύματα κι από αυτά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά τι γίνεται με το κοινό κρυολόγημα;
Το κοινό κρυολόγημα εκδηλώνεται με μια σειρά συμπτωμάτων όπως βήχας, φτάρνισμα, ρινική καταρροή, κόπωση και πιθανώς χαμηλό πυρετό. Παρά τις ομοιότητες στη συμπτωματολογία του με τη γρίπη, αποτελεί μια διαφορετική λοίμωξη.
Ο ρινοϊός ευθύνεται για τους μισούς περίπου τύπους κρυολογήματος, ωστόσο άλλοι ιοί μπορούν να προκαλέσουν ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος, όπως ο αδενοϊός, ο ιός της γρίπης, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός και το ιός της παραγρίπης.
Το κοινό κρυολόγημα είναι συνήθως μια ήπια ασθένεια που υποχωρεί χωρίς θεραπεία σε λίγες ημέρες. Η λοίμωξη από ρινοϊό ή κάποιον από τους ιούς που ευθύνονται για τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος όμως, μπορεί να είναι σοβαρή έως θανατηφόρα για μερίδα ανθρώπων, ειδικά σε άτομα που έχουν ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν αποδείξει πως ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν κάποια σοβαρή αναπνευστική λοίμωξη.
Άλλοι ιοί, όπως ο αδενοϊός, μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα σε ολόκληρο το σώμα, συμπεριλαμβανομένης της γαστρεντερικής οδού, του ουροποιητικού συστήματος και του ήπατος. Ο ιός της γρίπης, μπορεί να είναι υπεύθυνος για σοβαρή φλεγμονή στους πνεύμονες ή να για πιο κρίσιμες καταστάσεις, όπως η βακτηριακή πνευμονία.
Ενώ οι ακριβείς μηχανισμοί με τους οποίους μια μόλυνση από ιό οδηγεί σε βακτηριακή λοίμωξη είναι ακόμα υπό έρευνα, μια πιθανή εξήγηση είναι η αυξημένη προσκόλληση βακτηρίων σε κύτταρα του πνεύμονα. Για παράδειγμα, ο ρινοϊός έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την παρουσία ενός υποδοχέα που ονομάζεται PAF-r στα πνευμονικά κύτταρα. Αυτό με τη σειρά του, μπορεί να επιτρέψει στα βακτήρια όπως ο Στρεπτόκοκκος της πνευμονίας, να προσκολληθούν αποτελεσματικότερα στα κύτταρα, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα εμφάνισης πνευμονίας.
Υψηλότερος κίνδυνος για συγκεκριμένες ομάδες
Ένα απλό κρυολόγημα, μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο ή μοιραίο για:
- τους ηλικιωμένους ή τα πολύ μικρά παιδιά,
- τους καπνιστές ή άτομα που εκτίθενται στον καπνό,
- τους ασθενείς με παθήσεις του πνεύμονα, όπως άσθμα, κυστική ίνωση ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Ενώ μια βακτηριακή λοίμωξη στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά, δεν υπάρχει αποτελεσματική αντι-ιική θεραπεία έναντι όλων των τύπων ρινοϊών. Για άλλους ιούς του αναπνευστικού συστήματος, όπως η γρίπη, υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια που χορηγούνται κυρίως σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως οι πάσχοντες από άσθμα, τα μικρά παιδιά και οι υπερήλικες.
Αν και δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε πόσο σοβαρή θα αποβεί μια λοίμωξη από ιό του κοινού κρυολογήματος, υπάρχει ένας αποτελεσματικός τρόπος να του ξεφύγουμε: πλένουμε τα χέρια σας σωστά. Αυτό μπορεί να εμποδίσει την εξάπλωση πολλών μικροβίων, όχι μόνο των ιών που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.