Οι επιστήμονες εντόπισαν γενετικές μεταλλάξεις που μπορούν να προβλέψουν την πιθανότητα υποτροπής του καρκίνου του μαστού σε ασθενείς που λαμβάνουν ορμονοθεραπεία.
Η έρευνα διεξήχθη από το Ινστιτούτο Γενετικής και Μοριακής Ιατρικής του Ιατρικού Κέντρου Ερευνών και το Αντικαρκινικό Ερευνητικό Κέντρο του Εδιμβούργου στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Τα συμπεράσματά της δημοσιεύθηκαν Breast Cancer Research.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου μελέτησαν δείγματα όγκων προερχόμενα από ασθενείς με καρκίνο του μαστού οι οποίες λάμβαναν ένα τύπο ορμονοθεραπείας – τους αναστολείς της αρωματάσης – για χρονικό διάστημα δυο ετών. Καμία από τις γυναίκες δεν είχε υποβληθεί σε χειρουργική εκτομή του όγκου.
Οι επιστήμονες εξέτασαν ποια γονίδια είχαν είτε ενεργοποιηθεί είτε απενεργοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Τα δείγματα των όγκων ελήφθησαν σε τρεις χρονικές περιόδους: πριν την έναρξη της ορμονοθεραπείας, μέσα σε λίγες εβδομάδες από την έναρξή της και τέσσερις μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Ακόμη εντόπισαν ανεπαίσθητες διαφοροποιήσεις στις εξαλλαγές που προέκυψαν σε όγκους προερχόμενους από ασθενείς που είχαν αναπτύξει αντίσταση στη θεραπεία.
Η ερευνητική ομάδα παρατήρησε ότι δεν υπήρχαν επιγενετικές αλλαγές σε όγκους που είχαν αναπτύξει αντίσταση στην ορμονοθεραπεία, αλλά υφίσταντο σε εκείνους που είχαν αρχίσει να μεγαλώνουν εκ νέου αφότου είχαν αρχικά συρρικνωθεί.
Αυτές οι διαφοροποιήσεις ήταν ανιχνεύσιμες μέσα στις πρώτες εβδομάδες της ορμονοθεραπείας, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να είναι πιθανό να προβλεφθεί ποιες ασθενείς διέτρεχαν κίνδυνο υποτροπής.
«Η αντίσταση στη θεραπεία είναι δύσκολο να μελετηθεί και οι συνθήκες του εργαστηρίου σπανίως προσομοιάζουν εκείνες της πραγματικής κλινικής εικόνας των ασθενών» αναφέρει η Δρ. Andy Sims εκ των ερευνητών και συνεχίζει: «Αυτή είναι η πρώτη φορά που καταφέραμε να εντοπίσουμε γενετικές μεταλλάξεις σε όγκους ασθενών προοδευτικά»
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ορμονοθεραπεία σχεδόν αμέσως ενεργοποίησε μεταλλάξεις στα γονίδια που ενεργοποιήθηκαν στους όγκους. Οι εξαλλαγές αυτές έγιναν εντονότερες προοδευτικά καθώς συνεχιζόταν η θεραπεία.
Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν μελλοντικά να οδηγήσουν στον εντοπισμό των γυναικών που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο υποτροπής της νόσου ούτως ώστε να λάβουν εναλλακτικές θεραπείες προκειμένου να μειωθούν οι πιθανότητες υποτροπής.
Η ορμονοθεραπεία έχει οδηγήσει στη βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο του μαστού. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις η νόσος επανεμφανίζεται ακόμη και μετά από δεκαετίες. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ελάχιστα για το τρόπο με τον οποίο οι όγκοι ανθίστανται στην θεραπεία.
Αυτά τα προκαταρκτικά ευρήματα ενθουσιάζουν τους ειδικούς οι οποίοι εκτιμούν ότι θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν με ποιο τρόπο ορισμένοι καρκίνοι του μαστού ανθίστανται στην θεραπεία και πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό το φαινόμενο. Η αντίσταση στην θεραπεία είναι ένα τεράστιο εμπόδιο που πρέπει να υπερπηδηθεί προκειμένου να σωθούν οι ζωές των γυναικών που νοσούν τονίζουν οι επιστήμονες.