Η ραπαμυκίνη, ένα φάρμακο εγκεκριμένο από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων, για την αποφυγή της απόρριψης οργάνων μετά από μεταμόσχευση, μπορεί επίσης να καθυστερεί τη γήρανση του δέρματος, σύμφωνα με μία μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Ιατρικού Κολεγίου του Πανεπιστημίου Drexel και δημοσιεύθηκε στο Geroscience.
Επιστημονικές μελέτες έχουν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το φάρμακο για να επιβραδύνουν τη γήρανση σε ποντίκια και άλλα πειραματόζωα, η παρούσα μελέτη, όμως, είναι η πρώτη που δείχνει αντίστοιχη δράση στη γήρανση του ανθρώπινου ιστού και συγκεκριμένα στο δέρμα. Οι επιδράσεις που παρατηρήθηκαν περιλαμβάνουν μείωση στις ρυτίδες, μειωμένη χαλάρωση και πιο ομοιόμορφο τόνο στο χρώμα του δέρματος όταν χορηγήθηκε τοπικά.
Στη μελέτη αυτή, λοιπόν, συμμετείχαν 13 άνθρωποι άνω των 40 ετών, οι οποίοι έβαζαν κρέμα ραπαμυκίνης κάθε 1-2 μέρες στο ένα χέρι και ένα εικονικό φάρμακο στο άλλο για διάστημα οκτώ μηνών. Οι ερευνητές έλεγξαν τους συμμετέχοντες στους δύο, τέσσερις, έξι και οκτώ μήνες μέσω εξέτασης αίματος και βιοψία στο δείγμα των έξι ή των οκτώ μηνών.
Όπως αποδείχθηκε, μετά τους οκτώ μήνες η πλειονότητα των χεριών που είχαν αλειφθεί με ραπαμυκίνη παρουσίαζε αύξηση στην παραγωγή κολλαγόνου και στατιστικά σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης p16, ένα σημαντικό δείκτη γήρανσης των κυττάρων του δέρματος.
Πώς λειτουργεί η ραπαμυκίνη
Η ραπαμυκίνη εμποδίζει την πρωτεΐνη που δρα ως μεσολαβητής μεταξύ του μεταβολισμού, την ανάπτυξης και της γήρανσης των ανθρώπινων κυττάρων. Η ικανότητά της να βελτιώνει την υγεία πέρα από την εξωτερική εμφάνιση αναδεικνύεται περαιτέρω όταν εξετάζουμε ενδελεχώς την πρωτεΐνη p16, η οποία αποτελεί αφενός απόκριση στο στρες που πραγματοποιούν τα ανθρώπινα κύτταρα όταν καταστρέφονται και αφετέρου τρόπο πρόληψης του καρκίνου. Όταν τα κύτταρα φέρουν μια μετάλλαξη που θα μπορούσε να δημιουργήσει όγκο, η απόκριση αυτή βοηθά στην πρόληψη του όγκου επιβραδύνοντας τον κυτταρικό κύκλο. Αντί δηλαδή να δημιουργεί όγκο, συμβάλλει στη διαδικασία της γήρανσης.
Εκτός από την τρέχουσα χρήση της για την πρόληψη της απόρριψης του οργάνου της μεταμόσχευσης, η ραπαμυκίνη συνταγογραφείται (σε υψηλότερες δόσεις από αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα μελέτη) για τη σπάνια πάθηση των πνευμόνων λεμφαγγειολειομυομάτωση, αλλά και ως αντικαρκινικό φάρμακο. Η μελέτη των ερευνητών του Drexel δίνει μια δεύτερη εκδοχή στη χρήση του φαρμάκου σε χαμηλές δόσεις, η οποία περιλαμβάνει τη μελέτη της όσον αφορά στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής ή τη βελτίωση της συνολικής κατάσταση του ατόμου.
Επίσης, η ραπαμυκίνη μειώνει το στρες στα κύτταρα, επιτιθέμενη στις ελεύθερες ρίζες που βρίσκονται στα μιτοχόνδρια και προκαλούν καρκίνο, ενώ σε προηγούμενες μελέτες η ομάδα τη χρησιμοποίησε σε κυτταρικούς πολιτισμούς, αναφέροντας ότι πράγματι βελτίωσε την κυτταρική λειτουργία και επιβράδυνε τη γήρανση.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι, καθώς αυτή η έρευνα είναι αρκετά πρώιμη, υπάρχουν πολλά ακόμη αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τους τρόπους αξιοποίησης του φαρμάκου, με τις μελλοντικές μελέτες να κρίνονται αναγκαίες για την εξέτασή του σε κλινικό περιβάλλον και την ανεύρεση εφαρμογών του σε άλλες παθήσεις.