Μία πρωτεΐνη που οδηγεί στην ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος, και η οποία θα μπορούσε να στοχευθεί σε νέες θεραπείες, εντοπίστηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Francis Crick.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Cell Biology, εξέτασε τον πιο κοινό τύπο καρκίνου του παγκρέατος, το πορογενές αδενοκαρκίνωμα παγκρέατος. Πρόκειται για έναν επιθετικό τύπο καρκίνου που αναπτύσσεται στους πόρους (τους σωληνοειδείς εξωκρινείς αδένες) του παγκρέατος.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για την αντιμετώπιση αυτού του καρκίνου και το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης ανέρχεται σε μόλις  8% των ασθενών.

Οι ερευνητές ανέλυσαν μία συγκεκριμένη ομάδα καρκινικών κυττάρων, τα καρκινικά βλαστοκύτταρα. Όπως τα υγιή βλαστοκύτταρα ανανεώνουν ιστούς και όργανα, υπάρχουν και κύτταρα που δημιουργούν νέους όγκους και μπορούν επίσης να διαφοροποιηθούν σε άλλους διαφορετικούς τύπους καρκινικών κυττάρων.

Δεδομένου ότι αυτά τα κύτταρα οδηγούν σε ογκογένεση, ο έγκαιρος εντοπισμός και η αντιμετώπισή τους θα αποτελούσε ένα σημαντικό βήμα προς την ανάπτυξη νέων θεραπειών. Με την ανάλυση της γονιδιακής έκφρασης αυτών των καρκινικών βλαστοκυττάρων, η ερευνητική ομάδα εντόπισε την πρωτεΐνη CD9 στην επιφάνειά τους τόσο κατά την ανάπτυξη του όγκου, όσο και κατά την εδραίωσή του. Η πρωτεΐνη αυτή, θα μπορούσε συνεπώς να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης για εντοπισμό αυτών των κυττάρων.

Οι ερευνητές τροποποίησαν την ποσότητα της CD9 στα καρκινικά κύτταρα σε ζωικά μοντέλα (ποντίκια) και διαπίστωσαν πως η μείωση των επιπέδων αυτής της πρωτεΐνης, οδήγησε στο σχηματισμό μικρότερων όγκων. Αντίθετα, η αύξηση των επιπέδων της CD9 έκανε τα καρκινικά κύτταρα πιο επιθετικά και ικανά να σχηματίσουν ταχύτερα μεγάλους όγκους.

Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζονται από τα τρέχοντα κλινικά δεδομένα που δείχνουν πως οι ασθενείς των οποίων τα καρκινικά κύτταρα έχουν περισσότερη πρωτεΐνη CD9, είχαν μειωμένη κλινική πρόγνωση. Περίπου το 10% των ανθρώπων με αυτό τον τύπο καρκίνου έχουν αυξημένα επίπεδα της CD9.

«Αυτά τα κύτταρα είναι ζωτικής σημασίας για τον καρκίνο του παγκρέατος. Ακόμη κι αν μερικοί ασθενείς επιβιώσουν μετά τη χημειοθεραπεία, ο καρκίνος είναι σε θέση να επιστρέψει. Θα πρέπει να βρούμε αποτελεσματικούς τρόπους να αφαιρεθούν αυτά τα κύτταρα και κατ’ επέκταση να σταματήσουμε την ενίσχυση της καρκινικής ανάπτυξης. Ωστόσο, είναι απαραίτητη η διεξαγωγή περισσότερων πειραμάτων για να αποδειχθεί η σημασία της CD9 στον καρκίνο του παγκρέατος στους ανθρώπους», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Δρ. Victoria Wang.

Για να κατανοηθεί ο μηχανισμός μέσω του οποίου η CD9 ενισχύει τον καρκίνο, η ερευνητική ομάδα εξέτασε τον μεταβολισμό των βλαστοκυττάρων του καρκίνου. Τα ευρήματά τους έδειξαν ότι η CD9 αυξάνει το ποσοστό καρκινικών κυττάρων που λαμβάνουν γλουταμίνη, ένα αμινοξύ το οποίο βοηθά να παρασχεθεί ενέργεια για την ανάπτυξη του καρκίνου.

«Τώρα γνωρίζουμε πως η πρωτεΐνη αυτή σχετίζεται με τα βλαστοκύτταρα του καρκίνου και βοηθά στην ανάπτυξή του. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που στοχεύουν την πρωτεΐνη και να διακοπεί η παροχή γλουταμίνης στα καρκινικά βλαστοκύτταρα», δήλωσε ο Δρ. Axel Behren, εκ των συγγραφέων της μελέτης.