Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Illinois θέλησαν να διερευνήσουν ενώσεις που βρίσκονται στο φλοιό των κόκκων του καφέ και ενδεχομένως να καταπολεμούν τη φλεγμονή, τόσο για τα πιθανά οφέλη που μπορεί να έχουν στην ανακούφιση χρόνιων παθήσεων, αλλά και για την προστιθέμενη αξία που θα μπορούσαν να δώσουν στα «απόβλητα» της βιομηχανίας επεξεργασίας καφέ.
Η σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Food and Chemical Toxicology δείχνει ότι όταν τα ποντίκια που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα τράφηκαν με εκχυλίσματα από το δέρμα των κόκκων καφέ, συγκεκριμένα με δύο φαινολικές ενώσεις με την ονομασία πρωτοκατεχουϊκό οξύ (PCA) και γαλλικό οξύ αντίστοιχα, μειώθηκε η φλεγμονή στα λιποκύτταρά τους, η οποία προκαλείται από το λίπος, και βελτιώθηκε η απορρόφηση της γλυκόζης και η ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ευρήματα δημιουργούν ελπίδες ότι οι βιοενεργές αυτές ενώσεις μπορούν να αποτελέσουν μέρος της στρατηγικής για την πρόληψη χρόνιων παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
«Στο εργαστήριό μας έχουμε μελετήσει βιοενεργές ενώσεις από διάφορα τρόφιμα και έχουμε δει τα οφέλη τους στην πρόληψη χρόνιων παθήσεων. Το υλικό από τους κόκκους καφέ είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον κυρίως λόγω της σύνθεσής του, καθώς έχει αποδειχθεί μη τοξικό και με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση», επισημαίνει η Elvira Gonzalez de Mejia, καθηγήτρια Επιστημών της Διατροφής και μία εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Για τη διεξαγωγή της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν δύο τύπους κυττάρων, τα μακροφάγα και τα λιποκύτταρα, και την επίδραση συνδυαστικά των ενώσεων από τα εκχυλίσματα καφέ αλλά και μεμονωμένα την επίδραση που έχουν οι φαινόλες στη λιπογένεση και σε σχετικές ορμόνες. Επιπλέον εξέτασαν την επίδρασή τους και στις φλεγμονώδεις οδούς.
Όταν υπάρχει φλεγμονή που σχετίζεται με την παχυσαρκία, τα δύο είδη κυττάρων συνεργάζονται για να αυξήσουν το οξειδωτικό στρες και να παρέμβουν στην πρόσληψη της γλυκόζης, επιδεινώνοντας την κατάσταση. Προκειμένου να εμποδίσουν αυτό το φαινόμενο και να αποτρέψουν μια χρόνια πάθηση, στόχος των ερευνητών ήταν αφενός να εξαλείψουν ή έστω να μειώσουν όσο το δυνατόν τη φλεγμονή για να διευκολύνουν την πρόσληψη γλυκόζης, και αφετέρου να έχουν υγιή κύτταρα που παράγουν επαρκείς ποσότητες ινσουλίνης.
Ο Miguel Rebollo-Hernanz, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, εξηγεί ότι τα αποτελέσματα ρίχνουν φως στο μηχανισμό με τον οποίο δρουν αυτά τα εκχυλίσματα και οι ενώσεις και την ενδεχόμενη αποτελεσματικότητά τους για μελλοντικές μελέτες σε ανθρώπους ή ζώα.
Για τη συγκεκριμένη μελέτη, πάντως, τα λιποκύτταρα και τα ανοσοκύτταρα καλλιεργήθηκαν μαζί για να αποτυπωθεί η πραγματική αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο κυττάρων.
«Αξιολογήσαμε δύο εκχυλίσματα και πέντε φαινόλες και παρατηρήσαμε ότι οι φαινόλες, και κυρίως το PCA και το γαλλικό οξύ, μπορούσαν να εμποδίσουν τη συσσώρευση λίπους στα λιποκύτταρα, ενεργοποιώντας τη λιπόλυση (διάσπαση του λίπους), και παράγοντας καφέ λιπώδη ιστό, δηλαδή την καλή εκδοχή του λίπους», αναφέρει ο Δρ. Rebollo-Hernanz.
Το καφέ λίπος σχετίζεται με τη διατήρηση του βάρους και περιέχει περισσότερα μιτοχόνδρια που είναι υπεύθυνα για τη μετατροπή των θρεπτικών συστατικών σε ενέργεια. Στη μελέτη αυτή, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι κάποιες φαινόλες μπορούσαν να διεγείρουν τα λιποκύτταρα ώστε να μετατραπούν σε καφέ λίπος, αυξάνοντας το περιεχόμενο τους σε μιτοχρόνδια.
«Τα μακροφάγα βρίσκονται στο λιπώδη ιστό και όταν αυτός αυξάνεται υπερβολικά, υπάρχουν αλληλεπιδράσεις που ενεργοποιούν τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Είδαμε, λοιπόν, ότι αυτές οι φαινόλες μπορούσαν να μειώσουν την έκκριση των παραγόντων της φλεγμονής και τους οξειδωτικού στρες», αναφέρει ο Δρ.Rebollo-Hernanz.
«Οι ενώσεις που εξετάσαμε μπορούσαν να αναστείλουν τη φλεγμονή στα μακροφάγα. Τώρα γνωρίζουμε ότι παρουσία τέτοιων ενώσεων, μπορούμε να μειώσουμε τη φλεγμονή και τη λιπογένεση, αλλά και να περιορίσουμε τη διαδικασία που βοηθά αυτά τα δύο είδη κυττάρων να αναπτυχθούν και να δημιουργήσουν ενώσεις που επηρεάζουν αρνητικά το όλο σύστημα του οργανισμού», καταλήγει η Δρ. de Mejia.
