Σε έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η νηστεία (αποχή από τροφή για κάποιες ώρες της ημέρας) επηρεάζει τον κιρκαδιανό ρυθμό στο ήπαρ και τους σκελετικούς μυς ωθώντας τους να μετασχηματίζουν τον μεταβολισμό τους, πράγμα που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε βελτίωση της υγείας και προστασία από ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση.
Ο κιρκαδιανός ρυθμός, ευρύτερα γνωστός ως βιολογικό ρολόι, ως εγγενής μηχανισμός έχει τον κεντρικό ρόλο της διατήρησης της ομοιόστασης ως απάντηση στο μεταβαλλόμενο εξωτερικό περιβάλλον.
Και ενώ η τροφή είναι γνωστό ότι επηρεάζει τα επιμέρους βιολογικά ρολόγια των περιφερικών ιστών, ήταν ασαφές μέχρι τώρα πώς ο περιορισμός της πρόσληψης τροφής επηρεάζει την λειτουργία του κιρκαδιανού ρυθμού και τελικά το σώμα.
Στη μελέτη που δημοσίευσαν πρόσφατα στο Cell Reports οι ερευνητές με επικεφαλής τον Paolo Sassone-Corse, καθηγητή Βιολογικής Χημείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Ιρβάιν, αναφέρουν ότι, «ανακαλύψαμε ότι η νηστεία επηρεάζει τον κιρκαδιανό ρυθμό και τις κυτταρικές αντιδράσεις που καθοριζούνται από τη στέρηση τροφής, οι οποίες λειτουργούν μαζί για να επιτύχουν τη ρύθμιση της χρονικής γονιδιακής νηστείας. Οι σκελετικοί μυς, για παράδειγμα, εμφανίζονται να έχουν διπλάσια απόκριση στη νηστεία, συγκριτικά με το ήπαρ».
Οι επιστήμονες κατέληξαν στα παραπάνω συμπεράσματα κάνοντας πειράματα σε ποντίκια, τα οποία υποβλήθηκαν σε στέρηση τροφής.
Κατά τη διάρκειά της, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα τρωκτικά παρουσίαζαν μείωση στην κατανάλωση οξυγόνου (VO2), στην αναπνευστική αναλογία ανταλλαγής (RER) και στην κατανάλωση ενέργειας, μετρήσεις οι οποίες σταμάτησαν να ισχύουν όταν διεκόπη η νηστεία. Τα στοιχεία αυτά συμπίπτουν με τα αποτελέσματα που παρατηρούνται στους ανθρώπους.
«Η αναδιοργάνωση της γονιδιακής λειτουργίας από τη νηστεία θα μπορούσε να οδηγήσει το γονιδίωμα σε μία πιο ανεκτική κατάσταση για να προβλέψει την επερχόμενη πρόσληψη τροφής και έτσι να οδηγήσει σε ένα νέο ρυθμικό κύκλο γονιδιακής έκφρασης. Με άλλα λόγια η νηστεία φαίνεται να μπορεί να επαναπρογραμματίσει μία σειρά κυτταρικών λειτουργιών. Επομένως, η ιδανική νηστεία με χρονοπρογραμματισμό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στρατηγικά για να επηρεάσει τις κυτταρικές λειτουργίες και τελικά να ωφελήσει την υγεία και να προστατέψει από ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση», αναφέρεται στα συμπεράσματα της μελέτης.
Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη αυτή ανοίγει νέους δρόμους που θα μπορούσαν τελικά να οδηγήσουν στην ανάπτυξη διατροφικών στρατηγικών για τη βελτίωση της υγείας.
