Ένα νέο εμβόλιο κατά της γρίπης σε μορφή επιθέματος αναζωογόνησε το ανοσοποιητικό σύστημα όπως μια δόση παραδοσιακού εμβολίου χωρίς να επιφέρει καμία παρενέργεια, σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Investigative Dermatology. Παρότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο (το επίθεμα δεν έχει δοκιμαστεί ακόμα σε ανθρώπους), αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη δημιουργία μιας τεχνολογίας που θα αντικαταστήσει τις υπάρχουσες μεθόδους εμβολιασμού, όπου τα εμβόλια χορηγούνται μέσω βελόνας από τους παρόχους υγείας και στη συνέχεια απορρίπτονται ως βιολογικά απόβλητα.
«Οι επιστήμονες μελετούν νέες προσεγγίσεις εμβολιασμού χωρίς βελόνες εδώ και περίπου δύο δεκαετίες, καμιά από αυτές τις τεχνολογίες, όμως, δεν κατάφερε να μακροημερεύσει. Το επίθεμα που δημιουργήσαμε εμείς ξεπερνά πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα επιθέματα με μικροβελόνες, την μέθοδο που εξετάζεται κατά κόρον, με την αποτελεσματικότητα και την απουσία τοξικότητας που το χαρακτηρίζουν να δημιουργούν ελπίδες για ένα προϊόν που μπορεί να έχει τεράστιες συνέπειες για την παγκόσμια υγεία», αναφέρει ο Δρ. Benjamin L. Miller, συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Rochester.
Photo Credit: University of Rochester Medical Center
Μια κοινή δερματική πάθηση-οδηγός για το εμβόλιο χωρίς βελόνα
Η παροχή μεγάλων μορίων, όπως οι πρωτεΐνες του ιού της γρίπης, στο δέρμα είναι δύσκολη, καθώς η λειτουργία του δέρματος είναι να κρατά τις διάφορες ουσίες έξω από τον οργανισμό και όχι να της εισάγει στο σώμα. Η ερευνητική ομάδα μελέτησε έρευνες και θεραπείες μιας κοινής δερματικής πάθησης (ατοπική δερματίτιδα) για να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα και να επικαιροποιήσει τη στρατηγική της για τη δημιουργία του εμβολίου σε μορφή επιθέματος κατά της γρίπης.
Στους ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα), ο δερματικός φραγμός είναι διαπερατός, επιτρέποντας στα διάφορα αλλεργιογόνα να εισβάλλουν στο σώμα και να γίνουν αντιληπτά από το ανοσοποιητικό σύστημα. Η Lisa A. Beck, μια εκ των συγγραφέων της μελέτης, ανακάλυψε ότι η έκφρασης της πρωτεΐνης κλαυδίνη-1 διατηρεί τη δύναμη του φραγμού και μειώνει την διαπερατότητα του δέρματος. Στους ασθενείς με έκζεμα, η πρωτεΐνη αυτή είναι σημαντικά μειωμένη.
Σε προηγούμενη έρευνά της, η Δρ. Beck βρήκε ότι η μειωμένη έκφραση της κλαυδίνης-1 στα κύτταρα του δέρματος υγιών ατόμων έκανε το δέρμα πιο διαπερατό, με την ερευνητική ομάδα (Benjamin Miller, Lisa Beck και Matthew Brewer) να εξετάζει αν μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την τεχνητή διαπερατότητα για να πάρει τον ιό της γρίπης από το δέρμα. Το κλειδί για να το καταφέρουν θα ήταν να διαταράξουν το δερματικό φραγμό αρκετά ώστε να μεταφέρει μεν τον ιό, αλλά χωρίς να προκαλέσει ανεπιθύμητες συνέπειες.
Πώς λειτουργεί
Ο Δρ. Miller συνεργάστηκε με τον Δρ. Brewer, ο οποίος ανέπτυξε συνθετικά πεπτίδια που δεσμεύονται και αναστέλλουν την κλαυδίνη-1, σε μια προσπάθεια να ανοίξει επαρκώς το το δερματικό φραγμό. Δοκίμασαν τα σκευάσματά τους σε ανθρώπινα δερματικά κύτταρα και εντόπισαν ένα πεπτίδιο που διατάρασσε το φράγμα χωρίς τοξικές συνέπειες.
Στη συνέχεια σχεδίασαν ένα επίθεμα που περιείχε το συνθετικό πεπτίδιο και ένα ανασυνδυασμένο εμβόλιο της γρίπης και εξέτασαν δύο πιθανά σενάρια. Όπως αποδείχθηκε, το σενάριο όπου η ενδομυϊκή ένεση για την εκκίνηση του ανοσοποιητικού συστήματος προηγήθηκε της τοποθέτησης του επιθέματος για την ενίσχυση της ανοσίας. Το επίθεμα άνοιξε με επιτυχία το δερματικό φραγμό (όπως καταμετρήθηκε από την απώλεια νερού μέσω του δέρματος) και ξεκίνησε μια έντονη ανοσολογική απόκριση (όπως φάνηκε από την αύξηση των αντισωμάτων για τον ιό της γρίπης), υποδεικνύοντας ότι θα μπορούσε να ενισχύσει την προϋπάρχουσα ανοσία για οποιοδήποτε άτομο άνω των έξι μηνών που έχει εμβολιαστεί και/ή εκτέθηκε στον ιό (αντιγράφοντας αυτό που συμβαίνει στον εποχιακό εμβολιασμό).
Το σημαντικό είναι ότι η ομάδα δεν εντόπισε αλλαγές στο δέρμα μετά την πάροδο τριών μηνών στα ποντίκια που δοκιμάστηκε η μέθοδος, πράγμα που σημαίνει ότι η σύντομη διαταραχή του δερματικού φραγμού δεν αύξησε τον κίνδυνο μόλυνσης.
Όπως αναφέρουν, πάντως, οι ερευνητές, είναι αρκετή ακόμη η δουλειά που απομένει για την ολοκλήρωση του εμβολίου σε μορφή επιθέματος, όπως οι επιπρόσθετες μελέτες σε ζωικά μοντέλα προκειμένου να βελτιστοποιηθεί ο χρόνος που πρέπει να παραμείνει το επίθεμα στο δέρμα για να ενισχύσει σωστά την ανοσοαπόκριση. Η ομάδα ελπίζει να πραγματοποιήσει δοκιμές και σε ανθρώπους στο μέλλον και πιστεύει ότι αν το επίθεμα αποδειχθεί αποτελεσματικό στους ανθρώπους, θα μπορούσε να λειτουργήσει και για ασθένειες για τις οποίες ήδη υπάρχει εμβόλιο με βελόνα.
