Όταν θυμόμαστε κάτι που συνέβη στο παρελθόν ο εγκέφαλός μας ξαναχτίζει την εμπειρία σε αντίθετη χρονική σειρά από την οποία αυτό συνέβη πολλές φορές αλλάζοντάς τη ακριβή σειρά των γεγονότων ανάλογα με την προσωπική μας γνώμη. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν ερευνητές που συμμετείχαν σε σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ.
Όσο πιο κατανοητή γίνει η εγκεφαλική λειτουργία κατά την ανάκληση αναμνήσεων τόσο πιο επωφελής θα μπορούσε να γίνει λόγου χάρη, για την καλύτερη εκτίμηση της αξιοπιστίας των αυτοπτών μαρτύρων σε σκηνές εγκλημάτων.
Η έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, διεξήχθη από ερευνητές στο Κέντρο Υγείας για τον Ανθρώπινο Εγκέφαλο. Οι μελετητές εξέτασαν τη διαδικασία ανάκτησης της μνήμης χρησιμοποιώντας τεχνικές αποκωδικοποίησης του εγκεφάλου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όταν ανακτώνται πληροφορίες για ένα οπτικό αντικείμενο ο εγκέφαλος εστιάζει πρώτα στο κύριο νόημα, ανακαλεί την ουσία και μόνο μετά από αυτό ανακαλεί πιο συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
«Γνωρίζουμε ότι οι αναμνήσεις μας δεν είναι ακριβώς αντίγραφα των πραγμάτων που ζούμε πραγματικά» λέει η Juan Linde Domingo, επικεφαλής της μελέτης. «Η μνήμη είναι μία ανασκευαστική διαδικασία, που μεροληπτεί ανάλογα με τις προσωπικές απόψεις και την κοινή γνώμη- μερικές φορές θυμόμαστε ακόμα και γεγονότα που δεν έχουν συμβεί πραγματικά. Ο ακριβής τρόπος με τον οποίο ανασκευάζονται οι μνήμες στον εγκέφαλο δεν έχει κατανοηθεί επί του παρόντος».
Κατά τη διάρκεια της μελέτης οι συμμετέχοντες είδαν εικόνες από συγκεκριμένα αντικείμενα και ακολούθως τους ζητήθηκε να συνδέουν κάθε εικόνα με μία συγκεκριμένη λέξη -ανάμνησης. Κατόπιν ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να επαναφέρουν στη μνήμη τους τη σχετιζόμενη εικόνα με όσες περισσότερες λεπτομέρειες ήταν εφικτό.
«Οι συμμετέχοντες ανακτούσαν αφηρημένες πληροφορίες όπως εάν σκέφτηκαν ένα ζώο ή ένα άψυχο αντικείμενο, λίγο μετά που άκουσαν τη λέξη υπενθύμισης», εξηγεί η Maria Wimber, εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Λίγο αργότερα ανακάλεσαν πιο συγκεκριμένες πληροφορίες, για παράδειγμα αν είχαν δει ένα έγχρωμο αντικείμενο ή ένα ασπρόμαυρο περίγραμμα».
«Εάν οι μνήμες μας δίνουν προτεραιότητα σε εννοιολογικές πληροφορίες αυτό έχει επίσης συνέπειες στο πώς οι αναμνήσεις μας αλλάζουν όταν τις ανακαλούμε επανειλημμένα», προσθέτει η Linde Domingo.
«Οι αναμνήσεις που φαίνεται να εμφανίζονται στο «εσωτερικό του ματιού μας» σαν ζωντανές εικόνες, δεν είναι απλές εικόνες από το παρελθόν, αλλά ανακατασκευασμένες και προκατειλημμένες αναπαραστάσεις».
Η ομάδα αυτή τη στιγμή εξετάζει λεπτομερέστερα πώς και πού ο εγκέφαλος αποκαθιστά πιο περίπλοκες αναμνήσεις. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδρομή ανάκλησης της μνήμης σε ένα υγιή εγκέφαλο, οι ερευνητές μπορούν επίσης να αρχίσουν να εξετάζουν πώς μεταβάλλεται στην υγιή γήρανση ή πώς αυτό το μονοπάτι μπορεί να συμβάλει στην γενίκευση των αναμνήσεων σε συνθήκες όπως η μετατραυματική αγχωτική διαταραχή.
