Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η διατήρηση της καρδιαγγειακής υγείας, μέσω της άσκησης, της σωστής διατροφής και της αποφυγής καταστάσεων όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Αυτό, τουλάχιστον, πιστεύουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια (USC) που ισχυρίζονται ότι τα υγιή αιμοφόρα αγγεία είναι το κλειδί για την υγεία του εγκεφάλου σε μεγάλη ηλικία. Η εργασία τους δείχνει ότι τα κατεστραμμένα τριχοειδή αγγεία του εγκεφάλου μπορεί να θέτουν τις βάσεις για τη νόσο Αλτσχάιμερ, δεκαετίες πριν την εμφάνιση των προβλημάτων της μνήμης.
«Το γεγονός ότι τα αιμοφόρα αγγεία υφίστανται διαρροές, ανεξάρτητα από τη συγκέντρωση πρωτεΐνης tau και αμυλοειδών, όταν οι άνθρωποι εμφανίζουν ήπια γνωστική εξασθένιση, υποδεικνύει ότι όλο αυτό θα μπορούσε να αποτελεί μια τελείως ξεχωριστή ή ακόμα και μια πολύ πρώιμη διαδικασία», αναφέρει ο Berislav Zlokovic, διευθυντής του Νευρογενετικού Ινστιτούτου Zilkha της Ιατρικής Σχολής Keck του USC.
Πώς η κατανόηση του αιματοεγκεφαλικού φραγμού μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ
Στους υγιείς εγκεφάλους ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός παρεμβάλλεται μεταξύ του αίματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού). Χρησιμεύει για να διατηρεί το περιβάλλον του διάμεσου υγρού, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή λειτουργικότητα των νευρώνων. Αυτός ο φραγμός συνίσταται από τα ενδοθηλιακά κύτταρα των τριχοειδών αγγείων με περίπλοκο δίκτυο από στεγανές συνδέσεις και αστρογλοιακά κύτταρα που ακουμπούν στο ενδοθήλιο και τη βασική του μεμβράνη. Σε κάποιους μεγαλύτερους ηλικιακά εγκεφάλους, όμως, οι σύνδεσμοι μεταξύ των κυττάρων είναι πιο ελαστικοί, τα αιμοφόρα αγγεία γίνονται διαπερατά και οι νευρώνες αρχίζουν να πεθαίνουν.
«Ξέρουμε, επίσης, ότι τα πεπτίδια, ένα είδος κυττάρων μέσα στον αιματογκεφαλικό φραγμό, όχι μόνο βοηθούν στη μεταφορά του αίματος μέσα στον εγκέφαλο, αλλά εκκρίνουν και μια ουσία που προστατεύει τους νευρώνες», σημειώνει ο Δρ. Zlokovic, ο οποίος δουλεύει στενά με τον Arthur Toga, παγκοσμίως γνωστό για τη χαρτογράφηση της δομής και της λειτουργίας του εγκεφάλου που πραγματοποιεί.
«Η απεικόνιση του εγκεφάλου είναι ενσωματωμένη στη μελέτη της νόσου Αλτσχάιμερ. Αποτυπώνοντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό στους ανθρώπους, μπορούμε να δούμε και να μετρήσουμε τις αλλαγές που συμβαίνουν όταν αυτό το φράγμα καταρρέει. Μπορούμε πλέον να συσχετίσουμε τη μεγαλύτερη διαρροή με την αυξημένη γνωστική εξασθένιση», τονίζει ο Δρ. Toga.
Επιπλέον, η απεικόνιση του εγκεφάλου επιτρέπει στον Δρ. Toga να εντοπίζει τις αλλαγές, που ενδεχομένως να είναι ενδεικτικές της ασθένειας, σε χώρους γύρω από τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Γνωστοί ως περιαγγειακοί χώροι, βοηθούν στην απομάκρυνση των υγρών και των μεταβολικών αποβλήτων από τον εγκέφαλο.
