Νέα έρευνα νευροεπιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Sussex δείχνει ότι έστω και μια μπύρα ή ένα μεγάλο ποτήρι κρασί είναι αρκετά για να περιορίσουν σημαντικά την ικανότητα δράσης ενός ατόμου, δηλαδή την αίσθηση που δείχνει ότι ένα άτομο έχει τον έλεγχο των πράξεών του και αποτελεί σημαντική πτυχή της κοινωνικής συμπεριφοράς του, καθώς υποδηλώνει ότι το άτομο αυτό αντιλαμβάνεται τις συνέπειες των πράξεών του.
Η νέα μελέτη με τίτλο «Οι επιπτώσεις του αλκοόλ στη συναίσθηση των υγιών ανθρώπων» που δημοσιεύθηκε στο Addiction Biology επικεντρώνεται στη χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ, η οποία παρατηρείται κυρίως στους κοινωνικούς πότες χωρίς να προκαλεί μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά τους. Μέχρι τώρα, οι περισσότερες έρευνες έχουν επικεντρωθεί κατά κύριο λόγο στην απώλεια των αναστολών, η οποία προέρχεται από την προφανή μέθη και χαρακτηρίζεται από τον αυθορμητισμό, την επιθετικότητα και την επικίνδυνη συμπεριφορά.
«Η δική μας μελέτη είναι η πρώτη που παρουσιάζει το σοβαρό ενδεχόμενο ακόμα και μια γουλιά μπύρα να αρκεί για να δεσμεύσει σημαντικά την αίσθηση ελέγχου του ατόμου, γεγονός το οποίο έχει σημαντικές συνέπειες για τη νομική και κοινωνική υπευθυνότητα των οδηγών και δημιουργεί το ερώτημα αν είναι πραγματικά ασφαλή τα υπάρχοντα όρια κατανάλωσης αλκοόλ», σημειώνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Silvan De Pirro.
«Η μέτρηση της αίσθησης ελέγχου ενός ατόμου δεν είναι κάτι απλό. Όταν οι άνθρωποι καλούνται να απαντήσουν ξεκάθαρα για το κατά πόσο νιώθουν ότι έχουν τον έλεγχο, οι απαντήσεις τους επηρεάζονται από διάφορες γνωστικές τάσεις, όπως η κακή εσωτερική αντίληψη, η επιθυμία για συμβιβασμό με τις προσδοκίες των ερευνητών ή ακόμα και η αδυναμία κατανόησης της ερώτησης», εξηγεί η Δρ. De Pirro σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης της μελέτης.
Οι ερευνητές, λοιπόν, βασίστηκαν σε μια έμμεση μέτρηση που αποκαλείται «σκόπιμος δεσμός», η οποία έχει δημιουργηθεί για να ερευνά τους υποσυνείδητους μηχανισμούς βούλησης. Όταν ένα φυσικό ερέθισμα (όπως ο ήχος ή το φως) ακολουθείται από εκούσιες κινήσεις (όπως η κίνηση του χεριού ή ενός δαχτύλου) οι άνθρωποι θεωρούν ότι οι κινήσεις αυτές συμβαίνουν αργότερα και ότι το ερέθισμα συμβαίνει νωρίτερα από ό,τι στην πραγματικότητα, «συνδέοντας» με αυτόν τον τρόπο τα δύο συμβάντα. Οι νευρικοί μηχανισμοί που ευθύνονται για αυτό το φαινόμενο εικάζεται ότι συμμετέχουν και στη δημιουργίας της αίσθησης ελέγχου που έχουμε.
Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, οι συμμετέχοντες ήπιαν ένα κοκτέιλ που περιείχε δόση αλκοόλ ανάλογη με τον δείκτη μάζας σώματός τους, έτσι ώστε η συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα τους να είναι μέσα στα νόμιμα όρια κατανάλωσης αλκοόλ εν ώρα οδήγησης για την Αγγλία και την Ουαλία. Οι δόσεις αυτές, που αντιστοιχούν σε μία ή δύο μπύρες, παρήγαγαν στενότερο δεσμό μεταξύ των εκούσιων κινήσεων και του αισθητικού ερεθίσματος, πράγμα που υποδεικνύει ότι οι μικρές ποσότητες αλκοόλ μπορούν να αυξήσουν την αίσθηση ικανότητας ελέγχου εξίσου με την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, οδηγώντας σε υπερβολική αυτοπεποίθηση όσον αφορά στις οδηγικές ικανότητες κάποιου και σε ανάρμοστη και πιθανώς επικίνδυνη συμπεριφορά.
