Αμερικανοί ερευνητές επιχειρώντας να αιτιολογήσουν τα αυξανόμενα ποσοστά αυτισμού τις νέες γενιές παιδιών δημοσιεύουν στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων από τις εγκύους επιδρά στον αναπτυσσόμενο εμβρυϊκό εγκέφαλο.
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στο Scientific Reports, οι Δρ. Saleh Naser και Latifa Abdelli και οι συνεργάτες τους στο UCF περιγράφουν τις μοριακές αλλαγές που παρατήρησαν ότι συνέβαιναν σε νευρικά βλαστικά κύτταρα που είχαν εκτεθεί σε υψηλά επίπεδα ενός οξέος που συνήθως εμπεριέχεται στα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα υψηλά επίπεδα του προπιονικού οξέος (PPA), που χρησιμοποιείται για να αυξηθεί η διάρκεια ζωής των συσκευασμένων τροφίμων και η αναστολή του σχηματισμού μούχλας σε κατεργασμένα τυροκομικά προϊόντα και αρτοσκευάσματα, μειώνει την ανάπτυξη των νευρώνων στον εγκέφαλο του εμβρύου.
Ο Δρ. Naser με εξειδίκευση στην Γαστρεντερολογία στο Κολέγιο Ιατρικής της Σχολής Βιοϊατρικών Επιστημών Burnett, ξεκίνησε να μελετά το θέμα μετά από αναφορές ότι τα παιδιά με αυτισμό συχνά υποφέρουν από γαστρεντερικές διαταραχές, όπως ευερέθιστο έντερο. Αναρωτήθηκε λοιπόν αν υπήρχε σχέση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου και άρχισε να μελετά πως το μικροβίωμα του εντέρου διαφέρει στα άτομα με αυτισμό και σε αυτά χωρίς την εν λόγω διαταραχή.
Ο ίδιος και οι συνεργάτες του σε εργαστηριακές συνθήκες εξέθεσαν εγκεφαλικά νευρωνικά βλαστοκύτταρα σε PPA με διάφορους τρόπους. Αρχικά το συντηρητικό τροφίμων διατάραξε την φυσική ισορροπία μεταξύ εγκεφαλικών κυττάρων και του αριθμού των νευρώνων και των γλοιακών κυττάρων. Ενώ τα γλοία βοηθούν στην ανάπτυξη και προστασία της νευρωνικής λειτουργίας, όταν είναι σε υπερπληθώρα διαταράσσουν την συνδεσιμότητα μεταξύ των νευρώνων. Επίσης προκαλούν φλεγμονή, η οποία παρατηρείται και στους εγκεφάλους των παιδιών με αυτισμό.
Οι μεγάλες ποσότητες του PPA επίσης μείωναν και κατέστρεφαν τις οδούς που οι νευρώνες χρησιμοποιούσαν για να επικοινωνήσουν με το υπόλοιπο σώμα. Ο συνδυασμός των λιγότερων νευρώνων και των κατεστραμμένων οδών επικοινωνίας εμπόδιζε την ικανότητα εγκεφαλικής επικοινωνίας, συντελώντας σε συμπεριφορές που πολλές φορές παρατηρούνται στα παιδιά με αυτισμό, όπως η επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, η ανικανότητα αλληλεπίδρασης με άλλους και προβλήματα κινητικότητας.
Παλαιότερες μελέτες έχουν επίσης συσχετίσει τον αυτισμό με περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες, αλλά η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη που αναδεικνύει μια μοριακή σχέση μεταξύ αυξημένων επιπέδων προπιονικού οξέος, πολλαπλασιασμού των γλοιακών κυττάρων, διαταραγμένου νευρωνικού κυκλώματος και αυτισμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, το PPA υπάρχει και φυσικά στο ανθρώπινο έντερο. Το εντερικό μικροβίωμα αλλάζει κατά την διάρκεια της κύησης και μπορεί να προκληθεί αύξηση του PPA. Αλλά οι ερευνητές εδώ υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων που περιέχουν το PPA μπορεί να συντελέσει σε περαιτέρω αύξηση του στο έντερο της εγκύου και έτσι να φτάσει και στο αναπτυσσόμενο έμβρυο.
Αν και τα συμπεράσματα είναι προκαταρκτικά, οι ερευνητές θα προχωρήσουν σε πειράματα σε ζωικά μοντέλα για να επιβεβαιώσουν τον συσχετισμό, με την ελπίδα να βρεθεί κάποια θεραπεία για τον αυτισμό που αφορά 1 στα 59 παιδιά παγκοσμίως.