Καθ’όλη τη διάρκεια της πανδημίας, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γεμίζουν από fake news σχετικά με ουσίες που -υποστηρίζεται ότι- μπορούν να καταπολεμήσουν τον κορωνοϊό, με την τελευταία «ανακάλυψη» να αφορά σε ένα αντισηπτικό με ιωδιούχο ποβιδόνη. Συγκεκριμένα, κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι γαργάρες με ιώδιο μπορούν να αποτρέψουν την εξάπλωση και τη σοβαρότητα της λοίμωξης από COVID-19, υποδεικνύοντας αυτή την πρακτική ως εναλλακτική επιλογή αντί του εμβολίου.
Επιχειρώντας να δώσει απάντηση σε αυτές τις θεωρίες, ο Δρ. Roger Tisi αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Anglia Ruskin αναλύει στο The Conversation τα επιστημονικά στοιχεία. Όπως αναφέρεται στη σχετική δημοσίευση, το ιώδιο χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό εδώ και σχεδόν δύο αιώνες, με την ιωδιούχο ποβιδόνη να αποτελεί μια ευρέως χρησιμοποιούμενη σύγχρονη πρακτική προετοιμασίας.
Εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει ότι η ουσία είναι αποτελεσματική έναντι του κορωνοϊού, αδρανοποιώντας τον μέσα σε μόλις 15”. Έτσι, οι ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη αυτή υπέδειξαν ότι η χρήση ιωδιούχου ποβιδόνης στη μύτη και το στόμα θα μπορούσε να μειώσει την εξάπλωση του κορωνοϊού από άνθρωπο σε άνθρωπο και να περιορίσει τη σοβαρότητα της νόσου σε όσους έχουν μολυνθεί. «Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ό,τι ισχύει στο εργαστηριακό περιβάλλον θα ισχύει και στην πραγματικότητα, θεωρία που, όπως αντιλαμβανόμαστε, δεν έχει ρεαλιστική βάση», σχολιάζει σχετικά ο Δρ. Tisi.
Η ιδέα της αποτροπής των λοιμώξεων από την περιοχή του στόματος κυκλοφορεί εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς ήδη από τη δεκαετία του 1970, γνωστή εταιρεία στοματικού διαλύματος ισχυριζόταν ότι η τακτική χρήση του προϊόντος της μπορούσε να αποτρέψει το κρυολόγημα και τον πονόλαιμο. Οι κατασκευαστές, ωστόσο, αναγκάστηκαν να αποσύρουν τον ισχυρισμό τους λόγω έλλειψης στοιχείων. Από τότε, οι δοκιμές που έχουν εξετάσει τις γαργάρες ως τρόπο μείωσης των κρυολογημάτων και της γρίπης έχουν αναδείξει αντιπαραθετικά αποτελέσματα, με ελάχιστα στοιχεία οποιουδήποτε αξιόλογου οφέλους.
Πρόσφατη επανεξέταση στοιχείων, λοιπόν, προσπάθησε να απαντήσει στο ερώτημα αυτό: Μπορεί η ιωδιούχος ποβιδόνη να μειώσει τη μετάδοση της COVID-19; Σημειώνεται ότι αρκετές από τις έρευνες που επανεξετάστηκαν αποτελούσαν εργαστηριακές μελέτες, με σχετικά λίγες δοκιμές να έχουν διεξαχθεί σε ασθενείς.
Και παρόλο που αυτές οι ασθενοκεντρικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η ιωδιούχος ποβιδόνη μπορεί να αδρανοποιήσει τον κορωνοϊό στο στόμα για ένα χρονικό διάστημα –ένα, αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό εύρημα- δεν υπάρχει έως σήμερα μεμονωμένη μελέτη που να δείχνει ότι σταματά τη μετάδοση του κορωνοϊού ή ότι μειώνει τη σοβαρότητα της νόσου σε όσους έχουν ήδη μολυνθεί.
«Χρησιμοποιώντας μια απλή αναλογία, οι επιστήμονες ανάγουν αυτή την τακτική με τον καθαρισμό μιας επιφάνειας με αντισηπτικά μαντηλάκια, πράγμα που προσφέρει μόνο μια προσωρινή απολύμανση», επισημαίνει ο Δρ. Tisi.
Αμφιλεγόμενος διάλογος
Ο διάλογος περί «δοκιμής» αυτής της τακτικής είναι αμφιλεγόμενος. Από πρακτικής άποψης, η ιωδιούχος ποβιδόνη είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί στο στόμα και στη μύτη καθώς έχει πολύ άσχημη γεύση και οσμή. Και, ενώ οι παρενέργειές της είναι κατά βάση ανεκτές, ο ερεθισμός του δέρματος είναι συχνός και αρκετές φορές σοβαρός. Πιο σπάνια, η ιωδιούχος ποβιδόνη μπορεί να προκαλέσει υποθυρεοειδισμό, ιδιαίτερα στις έγκυες γυναίκες.
Πάντως, οι παραγωγοί της ιωδιούχου ποβιδόνης είναι σαφείς, ξεκαθαρίζοντας πως τα προϊόντα τους δεν είναι σχεδιασμένα για γαργάρες ή για χρήση στη μύτη προκειμένου να προληφθεί η COVID-19.
«Εκτός από τους άμεσους κινδύνους για το σώμα από τη χρήση ιωδιούχου ποβιδόνης, υπάρχει η επικίνδυνη επίπτωση της προώθησης θεραπειών για μια πανδημία που δεν έχουν βασιστεί σε αξιόπιστα στοιχεία, ειδικά μάλιστα όταν υπάρχουν πραγματικά υπολογίσιμες και αποτελεσματικές εναλλακτικές. Οι γαργάρες με ιώδιο, λοιπόν, δεν θα κρατήσουν μακριά σας τον κορωνοϊό, αλλά θα σας αποτρέψουν από το να κάνετε κάτι που θα το επιτύχει, δηλαδή τον εμβολιασμό σας», καταλήγει ο Δρ. Tisi.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Η βιταμίνη – σύμμαχος που προφυλάσσει από σοβαρή νόσο
Κορωνοϊός: Πότε θα απαλλαγούμε από τις μάσκες; Έρευνα απαντά
Κορωνοϊός: Πόσο επικίνδυνη είναι η αλλεργία στο εμβόλιο – Πώς αντιμετωπίζεται