Έχει πολλάκις επισημανθεί η σημαντικά μικρότερη, λίγο πάνω από το 30%, ανοσία που εξασφαλίζει στον οργανισμό έναντι της COVID-19 ο ημιτελής εμβολιασμός, η πρώτη δηλαδή μόνο δόση εμβολίου στα διδοσικά σχήματα (Pfizer?BioNTech, Moderna, AstraZeneca).
Αυτό που δεν ήταν ευρέως γνωστό και φέρνουν στο φως ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, είναι η ώθηση που δίνει σε ένα ειδικό τμήμα του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος η δεύτερη δόση και, εν προκειμένω, από τα εμβόλια της πρόσφατης τεχνολογίας mRNA.
Τα σημαντικά ευρήματα που δημοσιεύονται στο Nature, προκύπτουν από τη μελέτη των επιστημόνων για το εμβόλιο της Pfizer συγκεκριμένα, το οποίο πρόσφατα ανακοίνωσε ότι προτίθεται να ζητήσει κατεπείγουσα έγκριση για τρίτη δόση εμβολίου υπό την απειλή της παραλλαγής Δέλτα και του τέταρτου κύματος που αρχίζει να «φουσκώνει»
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, το αρχικό κριτήριο για την έγκριση ενός νέου εμβολίου είναι η αποτελεσματικότητά του στην παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων, πρωτεϊνών δηλαδή που δημιουργούν τα Β-λεμφοκύτταρα και οι οποίες προσκολλώνται στο ιό εμποδίζοντας την εισβολή του στα κύτταρα. «Τα επίπεδα των αντισωμάτων είναι εύκολο να υπολογιστούν», αναφέρει ο Καθηγητής Παθολογίας, Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας, Δρ Bali Pulendran, και διευκρινίζει πως αποτελούν ένα μόνο στοιχείο του ανοσοποιητικού συστήματος που δεν μπορεί να απεικονίσει την πολυπλοκότητα των μηχανισμών ανοσίας του ανθρώπου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, την προφύλαξη του οργανισμού από τα παθογόνα αναλαμβάνει η «έκτη αίσθηση» του οργανισμού, ένα έμφυτο σύστημα ανοσίας από κύτταρα αρχικής απόκρισης που, μολονότι δεν διακρίνουν εύκολα τα διάφορα παθογόνα, αντιλαμβάνονται πρώτα τον ανεπιθύμητο εισβολέα και εκκρίνουν πρωτεΐνες που πυροδοτούν την επίκτητη ανοσία (Β και Τ λεμφοκύτταρα), αναλαμβάνοντας στο μεταξύ -μέχρι τη ενεργοποίηση της επίκτητης ανοσίας σε μία βδομάδα περίπου- την αντιμετώπιση οτιδήποτε «αντιλαμβάνονται» ως απειλή.
Βαδίζοντας στον ανεξερεύνητο τόπο της έμφυτης ανοσίας και των mRNA εμβολίων, οι ερευνητές αποφάσισαν να βρουν απαντήσεις μέσα από το αίμα εμβολιασθέντων με το σκεύασμα της Pfizer, μετρώντας τα επίπεδα αντισωμάτων και πρωτεϊνών που διεγείρουν την ανοσία και την έκφραση κάθε γονιδίου στο γονιδίωμα 242.479 ξεχωριστών τύπων και κατάστασης ανοσοκυττάρων και καταγράφοντας την έκφραση κάθε γονιδίου στο γονιδίωμα 242.479 διακριτών τύπων και ειδών ανοσοκυττάρων.
Ένα ανοσολογικό στοιχείο-κλειδί στο οποίο επικεντρώθηκαν ήταν τα Τ-λεμφοκύτταρα.
Απροσδόκητα ανοσολογικά οφέλη από το Pfizer
Το εμβόλιο της Pfizer, όπως αντίστοιχα της Moderna, δεν λειτουργούν εισαγάγοντας στον οργανισμό εξασθενημένους ή αδρανοποιημένους παθογόνους μικροοργανισμούς, μεμονωμένες πρωτεΐνες ή υδατάνθρακες που «εκπαιδεύουν» το ανοσοποιητικό σύστημα να αναπτύξει άμυνες εναντίον συγκεκριμένων μικροβίων, αλλά γενετικές πληροφορίες για την κατασκευή της πρωτεΐνης ακίδας του κορωνοϊού SARS-CoV-2 ώστε ο οργανισμός να είναι εξοικειωμένος σε περίπτωση λοίμωξης.
Με αφορμή τους εμβολιασμούς με Pfizer που ξεκίνησε η Σχολή του Στάνφορντ τον Δεκέμβριο του 2020, η ερευνητική ομάδα επέλεξε και έλαβε αιματολογικό δείγμα από 56 υγιείς εθελοντές σε διαφορετικά χρονικά σημεία πετά την πρώτη και δεύτερη δόση.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η παραγωγή αντισωμάτων από την πρώτη δόση ήταν συγκριτικά περιορισμένη σε σχέση με τη δεύτερη. Ωστόσο, η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με δύο δόσεις πέτυχε ραγδαία αύξηση των αντισωμάτων και, μεγάλη απόκριση από τα Τ-λεμφοκύτταρα και μια μαζική κινητοποίηση κυττάρων της φυσικής ανοσίας που δεν είχαν κάνει δώσει το παρών προηγουμένως.
Η σημαντικότερη αποκάλυψη ήταν η ενεργοποίηση των μονοκύτταρων, «μαχητών» της έμφυτης ανοσίας που αντιμετωπίζουν σοβαρές λοιμώξεις με φαγοκύττωση και που σπάνια αυξάνονται με τη νόσο COVID-19. Αν και αποτελούν το 0,01% μόλις των κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα, το εμβόλιο της Pfizer εκατονταπλασίασε (1%), και η δράση τους έγινε λιγότερο φλεγμονώδης μα περισσότερο αντιική.
Όπως επεσήμανε ο Δρ Pulendran, η θεαματική τους αύξηση παρατηρήθηκε από την επόμενη κιόλας ημέρα της δεύτερης δόσης, ενώ οι αντιικές τους δυνατότητες υπόσχονται μια αποτελεσματική άμυνα ενάντια και σε άλλους ιούς ενδεχομένως.
Διαβάστε επίσης
Έκανα και τις δύο δόσεις του εμβολίου – Υπάρχει κίνδυνος να μεταδώσω τον κορωνοϊό;
Κορωνοϊός – Εμβόλιο: Ποιοι θα χρειαστούν και τρίτη δόση
Κορωνοϊός – Εμβόλια: Μεταδίδουν τον ιό οι εμβολιασμένοι;
