Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια (USC) έφεραν στη δημοσιότητα στοιχεία που δείχνουν ότι η διατροφή που μοιάζει με νηστεία (δηλαδή η διατροφή με περιοδικές φάσεις υποθερμιδικής χορτοφαγικής δίαιτας) έχει τη δυνατότητα να προστατεύσει το πεπτικό σύστημα από τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ).
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Cell Reports εστιάζει στα ευεργετικά οφέλη αυτού του τύπου διατροφής για τους ανθρώπους με φλεγμονές του εντέρου και καταδεικνύει ότι αυτή η δίαιτα αναστρέφει την παθολογία των ΙΦΝΕ στα ποντίκια.
Στα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ) ανήκει η Ελκώδης Κολίτιδα και η Νόσος Crohn. Είναι χρόνιες παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος με παρόμοια συμπτώματα. Τουλάχιστον τέσσερις εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΙΦΝΕ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η εν λόγω διατροφή προκάλεσε μείωση στην εντερική φλεγμονή κατά ένα μέρος μέσω της ενίσχυσης του ωφέλιμου εντερικού μικροβιώματος. Οι συγγραφείς της μελέτης αναφέρουν ότι η αντιστροφή της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου δείχνει ότι η διατροφή με περιοδικά στοιχεία που προσομοιάζουν στην νηστεία (με την έννοια της αποχής από το φαγητό) έχει τη δυνατότητα να περιορίσει τη νόσο.
«Η έρευνα εστιάζει στη νηστεία (αποχή από το φαγητό) και τις επιδράσεις της στις φλεγμονές, την ανάπλαση και τη γήρανση», δήλωσε ο Valter Longo, καθηγητής Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια, εκ των συγγραφέων της έρευνας.
Σε προγενέστερες κλινικές δοκιμές που είχαν γίνει από τον Valter Longo και τους συνεργάτες του οι συμμετέχοντες επιτρεπόταν να καταναλώσουν από 750 έως 1.100 θερμίδες ανά ημέρα σε μία περίοδο πέντε ημερών όπου περιλαμβάνονταν συγκεκριμένες μερίδες πρωτεΐνης, λιπών, και υδατανθράκων. Οι συμμετέχοντες παρατήρησαν μείωση σε παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τις φλεγμονές του εντέρου.
«Η νηστεία (αποχή από το φαγητό) είναι δύσκολο να εφαρμοστεί και μπορεί να είναι επικίνδυνη. Γνωρίζουμε πως η δίαιτα που μιμείται τη νηστεία είναι ασφαλέστερη και ευκολότερη από την καθαρή νηστεία που επιτρέπει μόνο την πρόσληψη νερού. Η μεγάλη έκπληξη όμως από αυτή τη μελέτη είναι ότι αν αντικαταστήσετε τη δίαιτα που μιμείται τη νηστεία, η οποία περιλαμβάνει και προβιοτικά συστατικά, με την απόλυτη αποχή από το φαγητό (δηλαδή νηστεία μόνο με νερό), δεν παρατηρούνται αντίστοιχα οφέλη για την υγεία», πρόσθεσε ο Δρ. Longo.
Η διενέργεια και τα συμπεράσματα της μελέτης
Στη μελέτη, μία ομάδα ποντικιών περιορίστηκε σε δίαιτα που μιμείται τη νηστεία διάρκειας τεσσάρων ημερών καταναλώνοντας περίπου 50% από τη φυσιολογική τους πρόσληψη θερμίδων την πρώτη μέρα και 10% από τη συνηθισμένη πρόσληψη θερμίδων τις επόμενες τρεις μέρες. Μία δεύτερη ομάδα πειραματόζωων ακολούθησε διατροφή κλασικής νηστείας (δηλαδή αποχής από το φαγητό) πίνοντας μόνο νερό για 48 ώρες.
Στο πλαίσιο της μελέτης διαπιστώθηκε ότι οι δύο κύκλοι τετραήμερης δίαιτας τύπου νηστείας, η οποία ακολουθήθηκαν από κανονική διατροφή οδήγησαν σε ύφεση των ΙΦΝΕ κάτι που δεν διαπιστώθηκε με τη διατροφή που χαρακτηριζόταν από την αποχή από το φαγητό. Αυτό μάλλον σημαίνει ότι η δίαιτα που προσομοιάζει στη νηστεία παρέχει και κάποιες θρεπτικές ουσίες που τελικά οδηγούν σε ευεργετικά αποτελέσματα επηρεάζοντας το μικροβίωμα και προωθώντας αντιφλεγμονώδεις δράσεις.
Η ερευνητική ομάδα παρατήρησε ότι το στοιχείο της επανόδου στην κανονική διατροφή είναι καθοριστικό για τις ευεργετικές δράσεις που παρατήρησαν. Συμπέραναν πως η νηστεία ωθεί το σώμα για βελτίωση, αλλά είναι η επαναφορά στη διατροφή η οποία οδηγεί σε αναγέννηση των ιστών και των κυττάρων.
«Είναι εντυπωσιακό ότι στα προηγούμενα 100 χρόνια έρευνας για τον περιορισμό των θερμίδων κανένας δεν αναγνώρισε τη σημαντικότητα της επανόδου στο φαγητό. Ο περιορισμός των θερμίδων είναι σαν μία κατεδάφιση, αλλά χρειάζεται να ξαναχτιστεί κάτι. Αν δε γίνει, δεν υπάρχει κανένα πλεονέκτημα. Αφήνεστε με ένα κενό οικόπεδο οπότε τι πετύχατε;», εξηγεί ο Δρ. Longo.
Στην παρούσα και σε προηγούμενες μελέτες οι συγγραφείς έδειξαν ότι στους ασθενείς με αυξημένη C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) – ένα δείκτη φλεγμονής- οι κύκλοι δίαιτας που μιμούνται τη νηστεία μειώνουν την CRP και αντιστρέφουν την σχετιζόμενη με αυτήν αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων. Μαζί με τα αποτελέσματα στα πειραματόζωα, αυτά τα δεδομένα δείχνουν ότι η δίαιτα με στοιχεία νηστείας και περιεκτικότητα σε προβιοτικά έχει σημαντική θεραπευτική προοπτική στα ΙΦΝΕ.