Το κάπνισμα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη της πιο συχνής μορφής ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλες φλεγμονώδεις νόσους, αλλά η κομβική ερώτηση παραμένει: Μπορεί κάποιος που «κόβει» το τσιγάρο να καθυστερήσει ή να προλάβει την εκδήλωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας ή μεταβάλει μόνιμα και αμετάκλητα τον κίνδυνο νόσησης;
Μελέτη του Νοσοκομείου Brigham And Women’s που δημοσιεύθηκε στο Arthritis Care & Research, τεκμηριώνει ότι η αλλαγή συμπεριφοράς, δηλαδή η διακοπή του καπνίσματος, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εκδήλωσης οροθετικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της σοβαρότερης μορφής της νόσου.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που δείχνει ότι η αλλαγή συμπεριφοράς και συνηθειών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο οροθετικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Ο κίνδυνος δεν προκύπτει μόνο από τα γονίδια και την κακή τύχη. Η εκδήλωση και εξέλιξη της νόσου επηρεάζεται και από περιβαλλοντικούς παράγοντες και για κάποιους ανθρώπους υπάρχει η ευκαιρία να μειώσουν τον κίνδυνο ή ακόμα και να την αποφύγουν», εξηγεί ο Jeffrey Sparks, εκ των συγγραφέων της έρευνας.
Για τη διεξαγωγή της έρευνας ο Δρ. Sparks και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δεδομένα από τις μελέτες υγείας Nurses’ Health Study που ξεκίνησε το 1976, και Nurses’ Health Study II, που ξεκίνησε το 1989. Αμφότερες οι έρευνες είχαν συμπεριλάβει νοσηλεύτριες από τις ΗΠΑ, οι οποίες είχαν συμπληρώσει ανά διετία ειδικά ερωτηματολόγια υγείας. Μεταξύ των 230.000 νοσηλευτριών που έλαβαν μέρος, περιλαμβάνονταν και 1.528 που είχαν εκδηλώσει ρευματοειδή αρθρίτιδα. Οι ερευνητές εστίασαν σε 969 οροθετικές έναντι των οροαρνητικών ασθενών.Και αυτό γιατί οι πρώτες έχουν αυτο-αντισώματα που σχετίζονται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και γενικά έχουν πιο επιθετική μορφή της νόσου, με παραμορφώσεις των αρθρώσεων και αναπηρία.
Στην περίπτωση της οροθετικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ο κίνδυνος άρχισε να μειώνεται περίπου πέντε χρόνια αφότου οι γυναίκες διέκοψαν το κάπνισμα και συνέχισε να μειώνεται για όσο καιρό συνέχιζαν να μην καπνίζουν. Οι συμμετέχουσες που σταμάτησαν οριστικά το κάπνισμα μείωσαν τον κίνδυνο οροθετικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας κατά 37% μετά από 30 χρόνια.
Οι ερευνητές ωστόσο δεν εντόπισαν καμιά σχέση μεταξύ όροαρνητικής μορφής της νόσου και του καπνίσματος, προσθέτοντας ένα ακόμα στοιχείο στη θεωρία ότι όροθετική και όροαρνητική ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να είναι δύο εντελώς διαφορετικές νόσοι με διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου.
«Ένα από τα μαθήματα που μας διδάσκει η μελέτη είναι πως χρειάζεται απόλυτη και οριστική διακοπή του καπνίσματος για να επωφεληθεί πλήρως ο ασθενής. Ενώ σε άλλες ασθένειες, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να φέρει άμεσα θετικές επιδράσεις, στην περίπτωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας χρειάζεται να περάσουν δεκαετίες για να γίνουν ορατά και μόνιμα τα οφέλη», εξηγεί ο Δρ. Sparks.
Ενώ οι βιολογικοί μηχανισμοί που σχετίζονται με το κάπνισμα και την ανάπτυξη ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι ασαφείς, ο Δρ. Sparks και άλλοι επιστήμονες θεωρούν ότι το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει μία προκλινική ανάπτυξη της νόσου η οποία οδηγεί στον σχηματισμό αυτο-αντισωμάτων και αυξάνει τη φλεγμονή.
Σε μελλοντικές μελέτες αναμένεται να μελετηθεί η βιολογία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας καθώς ο Δρ. Sparks και οι συνεργάτες του θέλουν να επεκτείνουν τις έρευνές τους για να συμπεριλαμβάνουν και άνδρες για να δουν αν είναι πιθανό προοπτικά να προστατευθούν από τον σχηματισμό αυτο-αντισωμάτων που σχετίζονται με τη νόσο.
