Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ριβερσάιντ, με επικεφαλής την καθηγήτρια Βιο-Ιατρικών Επιστημών Seema Tiwari-Woodruff, δημιούργησαν μια καλύτερη εκδοχή της δραστικής ουσίας χλωροϊνδαζόλης (IndCl), γεγονός που αναμένεται να προσφέρει καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση.
Η πολλαπλή σκλήρυνση ή σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια αυτοάνοση πάθηση που αφορά σε πάνω από 2,3 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Η νευροεκφυλιστική πάθηση βαθμιαία αποδιοργανώνει την επικοινωνία του εγκεφάλου με άλλα σημεία του σώματος, με αποτέλεσμα την εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως μούδιασμα, αστάθεια, τύφλωση και παράλυση.
Ενώ υπάρχουν σήμερα διαθέσιμες θεραπείες για την διαχείριση της συμπτωματολογίας και την αναχαίτιση της επιδείνωση της νόσου, καμιά προς το παρόν δεν προστατεύει τους νευρώνες ή δεν ωθεί σε επαναμυελίνωση, δηλαδή σε δημιουργία μυελίνης, της ουσίας που προστατεύει τα νεύρα.
Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει ότι τα οιστρογόνα και οι ουσίες που τα μιμούνται μειώνουν την φλεγμονή που συνοδεύει την πολλαπλή σκλήρυνση και την αναπηρία που την συνοδεύει, αλλά σε ζωικά μοντέλα. Κι ενώ αυτό φαντάζει ελπιδοφόρο, οι θεραπευτικές αυτές τακτικές συνοδεύονται από ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ο κίνδυνος καρκίνου, καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου ή αλλοίωση των χαρακτηριστικών του φύλου.
Ωστόσο, η επιστημονική ομάδα της Δρ. Tiwari-Woodruff, όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα του Scientific Reports, κατάφερε να δημιουργήσει νέες μορφές της δραστικής ουσίας χλωροϊνδαζόλης, η οποία επιδρά σε μια υποομάδα οιστρογονικών υποδοχέων.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτά τα νέα συστατικά προσφέρουν τα προστατευτικά οφέλη των οιστρογόνων χωρίς τις παρενέργειες.
«Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια περίπλοκη ασθένεια με πολλές πτυχές: κατά τα τρία τέταρτα αφορά τη φλεγμονή, την απομυελίνωση και τον θάνατο των νευρώνων. Πιστεύουμε ότι καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα φάρμακο που κάνει δύο πράγματα πολύ καλά: ρύθμιση της φλεγμονής και επαναμυελίνωση. Κανένα από τα υπάρχοντα φάρμακα δεν κάνει αυτά τα δύο ταυτόχρονα», λέει η Δρ. Tiwari-Woodruff.
Η ερευνήτρια συνεργάστηκε με ειδικούς του Πανεπιστημίου του Ιλινόις Urbana-Champaign για να αναπτύξει νέες μορφές (ανάλογα) της χλωροϊνδαζόλης. Συγκεκριμένα, οι Δρ. John Katzenellenbogen και Sung Hoon Kim ξεκίνησαν με την προσθήκη διαφόρων χημικών ομάδων στη «ραχοκοκαλιά» του αρχικού μορίου για την παραγωγή 20 αναλόγων. Αυτά τα λειτουργικά ανάλογα έχουν παρόμοιες φυσικές, χημικές, βιοχημικές και φαρμακολογικές ιδιότητες, όπως η χλωροϊνδαζόλη, αλλά αλληλεπιδρούν με τους υποδοχείς οιστρογόνων με ανεπαίσθητα διαφορετικούς τρόπους.
«Το ερώτημα ήταν αν μπορούσαμε να τροποποιήσουμε το αρχικό μόριο για να παράγουμε καλύτερο φάρμακο που θα είναι αποτελεσματικό στις κλινικές μελέτες σε ανθρώπους», σημειώνει η Δρ. Tiwari-Woodruff .
Η ομάδα της στη συνέχεια έλεγξε όλα τα ανάλογα της χλωροϊνδαζόλης σε κυτταρικές καλλιέργειες για να εντοπίσει τα καλύτερα. Έτσι εντόπισαν δύο, τα ¾IndCl-o-Cloro και IndCl-o-Methyl. Σε προκλινικές δοκιμές ελέγχθηκε η θεραπευτική επίδραση των δύο αναλόγων σε ζωικό μοντέλο (με αυτοάνοση εγκεφαλομυελίτιδα) που είχε όμοια συμπτώματα με την πολλαπλή σκλήρυνση. Τα δυο ανάλογα ήταν αποτελεσματικότερα ως προς τη μείωση της αναπηρίας και την ενθάρρυνση της επαναμυελίνωσης από το αρχικό μόριο χλωροϊνδαζόλης, χωρίς αξιοσημείωτες παρενέργειες.
Η Seema Tiwari-Woodruff λέει λοιπόν ότι αυτή η οικογένεια δραστικών συστατικών έχει την δυνατότητα να δώσει το έναυσμα για νέες θεραπείες, ειδικά σε ότι αφορά στην προστασία των νευρώνων και την επαναμυελίνωση.
Πάντως η έρευνα θα πρέπει να συνεχιστεί για να διερευνηθούν οι επιδράσεις των αναλόγων σε διάφορες δόσεις και σε διαφορετικά στάδια της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Στο μεσοδιάστημα, τα ανάλογα της χλωροϊνδαζόλης έχουν κατοχυρωθεί με πατέντα και στόχος των επιστημόνων είναι να ξεκινήσουν άμεσα φαρμακολογικές δοκιμές. Έπειτα θα μπορούσαν να σχεδιαστούν κλινικές μελέτες για τον καθορισμό της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας τους στη θεραπεία ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση.
