Νέα στοιχεία για τη δυνατότητα του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 να μολύνει απευθείας τα κύτταρα του καρδιακού μυ αλλά και τον εγκέφαλο, έρχονται στο φως της δημοσιότητας από δύο ξεχωριστές μελέτες.
Στην πρώτη μελέτη, σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύεται στο Cell Reports Medicine ομάδα ειδικών από το Ινστιτούτο Αναγεννητικής Ιατρικής του Συστήματος Υγείας «Κέδροι του Σινά» στις ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι ο ιός έχει την ικανότητα να μολύνει απευθείας τα καρδιακά κύτταρα των ασθενών με λοίμωξη COVID-19.
Αν και από τα έως τώρα στοιχεία είναι γνωστό ότι οι πάσχοντες από τη νέα νόσο εμφανίζουν καρδιακά προβλήματα, δεν ήταν πλήρως κατανοητό αν αυτό οφείλεται σε προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις ή τη φλεγμονή και την έλλειψη οξυγόνου που σχετίζονται με την COVID-19.
Όπως εξηγεί στο άρθρο ο Δρ. Arun Sharma, επικεφαλής της συντακτικής ομάδας «καταφέραμε σε πειραματικές συνθήκες να αποδείξουμε ότι ο κορωνοϊός μολύνει τα καρδιακά κύτταρα και μάλιστα ότι μπορεί γρήγορα να πολλαπλασιαστεί εντός των καρδιομυϊκών κυττάρων. Αλλά το σπουδαιότερο είναι ότι παρατηρήσαμε πως τα μολυσμένα καρδιακά κύτταρα εμφανίζουν αλλαγές στην ικανότητα να πάλλονται 72 ώρες μετά τη λοίμωξη».
Η μελέτη αποδεικνύει επίσης ότι καρδιακά κύτταρα που έχουν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2 αλλάζουν προφίλ γονιδιακής έκφρασης, κάτι που με τη σειρά του επιβεβαιώνει ότι τα κύτταρα μολύνονται άμεσα από τον κορωνοϊό και ενεργοποιούν το έμφυτο κυτταρικό μηχανισμό άμυνάς τους σε μια προσπάθεια να απαλλαγούν από τον «εχθρό».
Ακόμα οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η θεραπεία με ένα αντίσωμα ACE2 μπορεί να αναχαιτίσει τον πολλαπλασιασμό του ιού στα καρδιακά κύτταρα.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας αναστολέας ACE2 μπορεί πράγματι να γίνει το όχημα του SARS-CoV-2 για την εισβολή του στα καρδιομυϊκά κύτταρα.
Ο κορωνοϊός φτάνει μέχρι τον εγκέφαλο
Στη δεύτερη μελέτη ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins μελετώντας μινι-εγκεφάλους (οργανοειδή σε εργαστηριακές συνθήκες) παρατήρησαν ότι ο κορωνοϊός μπορεί να μολύνει ακόμα και τα εγκεφαλικά κύτταρα.
Σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύεται στο ALTEX: Alternatives to Animal Experimentation οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η δυνατότητα του SARS-CoV-2 να αναπαράγεται στα εγκεφαλικά κύτταρα μπορεί να αιτιολογήσει γιατί το 30% των ασθενών με COVID-19 εμφανίζουν νευρολογικά συμπτώματα.
Οι Αμερικανοί επιστήμονες μελετώντας τα οργανοειδή απέδειξαν ότι ο υποδοχέας ACE2, που ο κορωνοϊός χρησιμοποιεί για να εισβάλλει στα κύτταρα των πνευμόνων, γίνεται το όχημα εισόδου του SARS-CoV-2 και για τον εγκέφαλο.
Όπως εξηγεί ο Thomas Hartung, μέλος της επιστημονικής ομάδας, «ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει έναν προστατευτικό φραγμό από ιούς, βακτήρια και χημικούς παράγοντες, που ονομάζεται φραγμός αίματος-εγκεφάλου. Σοβαρές ωστόσο φλεγμονώδεις καταστάσεις όπως αυτές που παρατηρήθηκαν σε ασθενείς με λοίμωξη COVID-19, φαίνεται ότι καταφέρνουν να ακυρώσουν τον φραγμό».
Η μελέτη εκτός από την προφανή διαπίστωση εγείρει μια νέα ανησυχία. Γαλλική μελέτη έχει δείξει ότι ο ιός μπορεί και διαπερνά τον πλακούντα. Στα πρώιμα στάδια της ανάπτυξης το έμβρυο δεν διαθέτει τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό. Αν και δεν είναι σαφές αν ο κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει αναπτυξιακές διαταραχές, οι ερευνητές σημειώνουν ότι θα πρέπει να μελετηθεί σε βάθος η επιρροή του ιού στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο κατά την κύηση.