Η πιστή τήρηση των κανόνων προσωπικής υγιεινής αποδείχθηκαν πολύτιμοι σύμμαχοι κατά τη διάρκεια της πανδημίας που προκάλεσε η νόσος COVID-19.
Συνήθειες, όπως το καλό πλύσιμο των χεριών, ειδικά μετά τη χρήση της τουαλέτας, έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να αποτρέψουν τη διασπορά παθογόνων μικροοργανισμών.
Ωστόσο, υπάρχει και μια ακόμη πρακτική που αφορά στη χρήση της τουαλέτας και μπορεί να μας προστατεύσει από τη νόσο των λεγεωνάριων, η οποία προσβάλλει τους πνεύμονες και μπορεί να αποβεί μοιραία για τη ζωή των ασθενών.
Και δεν είναι άλλη από τη συνήθεια να κλείνουμε το καπάκι της τουαλέτας πριν τραβήξουμε το καζανάκι.
Δύο ασθενείς σε νοσοκομείο της Γαλλίας πιθανόν να εκδήλωσαν νόσο των λεγεωνάριων δια της εισπνοής μολυσμένου νερού από το καζανάκι της τουαλέτας καθώς μικροσταγονίδια εκτοξεύθηκαν στον αέρα.
Σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύεται στο Emerging Infectious Diseases, περιγράφεται η περίπτωση των δύο ασθενών που μάλιστα νοσηλεύθηκαν στο ίδιο δωμάτιο του νοσοκομείο με διαφορά πέντε μηνών.
Σύμφωνα με την επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης Δρ. Jeanne Couturier, βιολόγο στο Νοσοκομείο Saint-Antoine του Παρισιού, «αν και οι ερευνητές υποπτεύονταν ότι τα μικροσταγονίδια από τα υγρά της τουαλέτας θα μπορούσαν να εξαπλώσουν τη νόσο των λεγεωνάριων, αυτή είναι η πρώτη φορά που μια γενετική ανάλυση συνέδεσε τις λοιμώξεις ασθενών με μολυσμένο νερό τουαλέτας, υποδηλώνοντας έντονα ότι το νερό της τουαλέτας είναι η πηγή της μετάδοσης».
Η Νόσος των Λεγεωνάριων είναι μια σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, που προκαλείται από το βακτήριο της λεγεονέλλας. Το εν λόγω βακτήριο ζει σε περιβάλλοντα με αυξημένη υγρασία και αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία όταν καταφέρνει να εξαπλώνεται μέσω των συστημάτων ύδρευσης σε χώρους, όπως το μπάνιο, οι ντουζιέρες ή οι μπανιέρες. Ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί δια της εισπνοής μολυσμένων αερομεταφερόμενων σταγονιδίων και με τη σειρά του να μολύνει άτομα με τα οποία έρχεται σε επαφή.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν νοσούν όλοι όσοι εκτίθενται στο βακτήριο. Ομάδες υψηλού κινδύνου θεωρούνται οι ηλικιωμένοι, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα και οι ανοσοκατασταλμένοι.
Στην περίπτωση που περιγράφουν οι Γάλλοι ειδικοί, και οι δύο ασθενείς είχαν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Ο ένας 18 ετών είχε υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών και έπαιρνε ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Εισήχθη για νοσηλεία λόγω επιπλοκών της μεταμόσχευσης τον Δεκέμβριο του 2015. Ο άλλος ήταν ένας 51χρονος που νοσηλεύθηκε στο ίδιο δωμάτιο τον Μάιο του 2016 για θεραπεία του λεμφώματος Hodgkin, μορφή καρκίνου.
Οι ασθενείς εκδήλωσαν και οι δύο νόσο των λεγεωνάριων όταν ήταν ακόμα στο νοσοκομείο ή αμέσως μετά την έξοδό τους και οι λοιμώξεις τους είχαν θεωρηθεί ότι σχετίζονται με το ενδονοσοκομειακό περιβάλλον. Και οι δυο έλαβαν αντιβιοτικά.
Η λεπτομερής διερεύνηση των συνθηκών υπό τις οποίες νόσησαν έδειξε ότι το βακτήριο της λεγεονέλλας ήταν παρόν στο νερό της τουαλέτας του δωματίου που είχαν νοσηλευθεί οι ασθενείς, αλλά όχι στο ντουζ ή τον νιπτήρα.
Η γενετική ανάλυση έδειξε ότι υπήρχαν στελέχη του βακτηρίου στο νερό της τουαλέτας είτε όμοια είτε σχετιζόμενα με αυτά που είχαν μολύνει τους δύο νοσηλευόμενους.
Για να διαπιστώσουν αν το πρόβλημα ήταν διάχυτο, οι ερευνητές πήραν δείγματα από 29 τουαλέτες πέντε διαφορετικών νοσοκομειακών κτιρίων και κανένα δείγμα δεν βρέθηκε θετικό στην λεγεονέλλα. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη οδός επιμόλυνσης είναι σπάνια.
Η μολυσμένη τουαλέτα απολυμάνθηκε σε καθημερινή βάση με χλωρίνη, μέτρο το οποίο αποδείχθηκε αποτελεσματικό στην πρόληψη της ανάπτυξης της λεγεονέλλας – δεν υπήρχαν θετικά δείγματα από την τουαλέτα το επόμενο ενάμιση έτος.
«Ένας όμως τρόπος πρόληψης της διασποράς της λεγεονέλλας μέσω των αερολυμάτων είναι πριν τραβήξουμε καζανάκι να κλείνουμε το καπάκι της τουαλέτας», σημειώνει η Δρ. Couturier.
Και καταλήγοντας λέει ότι θα πρέπει όλοι να εκπαιδευτούμε να κλείνουμε το καπάκι της τουαλέτας πριν τραβήξουμε το καζανάκι, πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για ανοσοκατασταλμένα άτομα ή ασθενείς με συνοσηρότητες, ομάδες ευάλωτες στη νόσο των λεγεωνάριων.
Πάντως σύμφωνα με την Δρ. Jeanne Couturier η μελέτη δεν αποδεικνύει με βεβαιότητα ότι το νερό της τουαλέτας αποτελεί πηγή μετάδοσης της νόσου και γι’ αυτό η ίδια και οι συνεργάτες της θα προχωρήσουν σε πειράματα σε ελεγχόμενο περιβάλλον.
