Σε μια ομολογουμένως εντυπωσιακή ανακάλυψη προχώρησαν Αμερικανοί ερευνητές, που υποστηρίζουν ότι εντόπισαν 40 φάρμακα που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη θεραπεία της νόσου COVID-19, που προκαλεί ο κορωνοϊός SARS-CoV-2.
Σε δελτίο τύπου που εκδόθηκε από το Κέντρο του Δικτύου για την Περίπλοκη Επιστημονική Έρευνα του Πανεπιστημίου Northwestern των ΗΠΑ, διευκρινίζεται ότι η ανακάλυψη έγινε με τη χρήση ενός περίπλοκου μοντέλου ανάλυσης της δυναμικής των λοιμώξεων που συνδυάζει Μαθηματικά, Φυσική και Προγραμματισμό Ηλεκτρονικών Υπολογιστών.
Το περίπλοκο αυτό πρόγραμμα κατάφερε να χαρτογραφήσει τον τρόπο που οι πρωτεΐνες συμπεριφέρονται μέσα στα ανθρώπινα κύτταρα αφού τα κύτταρα έχουν καταληφθεί από τον SARS-CoV-2.
Επίσης, το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί να επιτεθεί και στα κύτταρα του εγκεφάλου. Κι αυτό μπορεί ενδεχομένως να εξηγήσει τα συμπτώματα της ανοσμίας και δυσγευσίας που αναφέρουν πολλοί ασθενείς με COVID-19.
«Κάναμε αξιολόγηση πολλών περισσότερων φαρμάκων αλλά διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν 40 που πραγματικά έχουν προβάδισμα στη μάχη κατά της νόσου COVID-19», εξηγεί ο Albert-László Barabási, καθηγητής Επιστήμης Δικτύων στο Πανεπιστημίο Northwestern.
Ο ίδιος και οι συνεργάτες του ήδη βρίσκονται σε συζητήσεις με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ για τη δοκιμή των συγκεκριμένων φαρμάκων σε ανθρώπινες κυτταρικές σειρές.
Οι αλληλεπιδράσεις των διαφόρων πρωτεϊνικών ειδών εντός των κυττάρων παίζουν καίριο ρόλο στην ενορχήστρωση των περίπλοκων βιοχημικών αντιδράσεων που ελέγχει το ανθρώπινο σώμα. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τον Δρ. Barabási, ο καλύτερος τρόπος κατανόησης του πως οι ιοί εξαπλώνονται, είναι η ανακάλυψη των μοριακών αλληλεπιδράσεων εντός των ανθρωπίνων κυττάρων και των δικτύων που δημιουργούν αυτές οι αλληλεπιδράσεις καθώς οι πρωτεΐνες αλληλεπιδρούν με το γενετικό υλικό εντός των κυττάρων.
«Κυριολεκτικά κάθε νόσος εξαπλώνεται μέσω ενός κυτταρικού δικτύου. Ο ιός έχει έναν ιδιαίτερα ταχύ τρόπο να το κάνει αυτό και στην περίπτωση του κορωνοϊού το κάνει χρησιμοποιώντας 26 πρωτεΐνες. Πρόκειται για μια γρήγορη και πολυμετωπη εισβολή στο κύτταρο», εξηγεί ο ερευνητής.
Το πρόγραμμα του Δρ. Barabási στη λίστα υποψηφίων φαρμάκων που είναι κατάλληλα για τη θεραπεία της COVID-19 φυσικά κατατάσσει πολλά από αυτά που ήδη χορηγούνται σε ασθενείς, αλλά και άλλα που ακόμα δεν έχουν σκεφτεί να χρησιμοποιήσουν οι γιατροί.
Και όπως εξηγεί ο ίδιος, η λίστα είναι τόσο μεγάλη (χωρίς προς το παρόν να την δημοσιοποιεί για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας) καθώς δεν περιορίστηκαν μόνο σε φάρμακα που στοχεύουν τις πρωτεΐνες που ο ιός χρησιμοποιεί για να εισβάλλει στο κύτταρο. Επέκτειναν την έρευνά τους και σε φάρμακα που στοχεύουν στο ευρύτερο «γειτονικό» περιβάλλον που δρα ο ιός.
Πώς διακόπτονται βασικές λειτουργίες του υγιούς κυττάρου
Ο SARS-CoV-2 αμέσως μόλις εισβάλλει στο σώμα «απαγάγει» τα ανθρώπινα κύτταρα και τα αναπρογραμματίζει ώστε να τον βοηθήσουν να πολλαπλασιαστεί.
Ο ιός βασίζεται σε μια ομάδα πρωτεϊνών που προεξέχουν, σχηματίζοντας μια ομάδα ακίδων που μοιάζουν με στέμμα. Καθώς αυτές οι ιικές πρωτεΐνες γραπώνονται στις πρωτεΐνες του υγιούς κυττάρου διακόπτουν βασικές λειτουργίες του και το ωθούν να παράγει εκατομμύρια αντίγραφα του ιού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εδώ και καιρό οι ερευνητές έχουν καταλήξει στην διαπίστωση ότι υπάρχουν 332 τέτοιες πρωτεΐνες. Και το πρόγραμμα των Αμερικανών ερευνητών εξέτασε τον ρόλο τους και προέβλεψε ποιους αλλους μηχανισμούς χρησιμοποιούν εντός των κυττάρων για να εκδηλωθεί τελικά η συμπτωματολογία της COVID-19.
Έχοντας όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα, οι επιστήμονες εξέτασαν φάρμακα που καταπολεμούν τον ιό όχι μόνο εξουδετερώνοντας τις πρωτεΐνες-ακίδες του που πρώτες στοχεύουν τα ανθρώπινα κύτταρα, αλλά και σε άλλα που παρεμβαίνουν σε άλλες αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρωπίνων γονιδίων και πρωτεϊνών. Πρόκειται για θεραπείες που στοχεύουν περιοχές εντός του κυττάρου όπου δρα ο ιός, αντί να στοχεύουν κατευθείαν αυτόν, και έτσι μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που κωδικοποιούνται οι πρωτεΐνες που χρειάζεται ο SARS-CoV-2 για να ευημερεί.
Σύμφωνα με τον Δρ. Barabási, οι πλέον ιδανικοί υποψήφιοι θεραπευτικοί παράγοντες θα είναι εκείνοι που δεν θα στοχεύουν τις πρωτεΐνες στις οποίες επιτίθεται αρχικά ο κορωνοϊός αλλά εκείνες που υπάρχουν στην ίδια «υποκυττάρια» γειτονιά.
«Ελάχιστα φάρμακα από όσα κυκλοροφούν τώρα στοχεύουν απευθείας στις ίδιες τις πρωτεΐνες της νόσου. Πρέπει λοιπόν να κατανοήσουμε πολύ καλά το περιβάλλον αυτών των πρωτεϊνών» καταλήγει ο ερευνητής ελπίζοντας ότι αυτό θα συμβάλλει σε πιο διευρυμένες θεραπευτικές επιλογές.
Κορωνοϊός: 59 νεκροί – 99 κρούσματα – 1.613 συνολικά – 92 διασωληνωμένοι
Κορωνοϊός: «Η Ελλάδα πήρε εγκαίρως αυστηρά μέτρα» γράφουν New York Times και Washington Post
